Orta Doğuda Siyaset

Yanıt Açıklaması: Lübnan ve Suri­ye’nin Sykes-Picot gizli anlaşması doğrultusunda Fransız mandası ol­masına karar verilmesi üzerine hare­kete geçen Fransa’nın kısa sürede Su­riye’yi de denetimi altına almasıyla Arap milliyetçilerinin ve Faysal’ın ba­ğımsız Arap devleti rüyası sona er­miş ve 1920 Temmuzu itibarıyla Lüb­nan’ın yanı sıra Suriye de bu devletin tam denetimine girmiştir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Körfez Savaşı’nın Türkiye’ye dolaylı ve doğrudan olumsuz etkileri olmuştur. Bu olumsuz etkiler en somut şekilde kendisini ekonomik alanda göstermiştir. Zira İkinci Körfez Savaşı, petrol fiyatları, kara taşımacılığı, müteahhitlik hizmetleri ve ihracat üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle Türkiye ekonomisinin önemli kayıplara uğramasına sebep olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Avrupa ülkelerinin çoğu ABD ve İngiltere’nin yanında yer almaktaydı. Fransa, Almanya ve Belçika’nın yanı sıra, İsrail hariç tüm Orta Doğu ve İslam ülkelerinin karşı çıktığı, Amerika’nın tek taraflı güç kullanma isteğine Türkiye ve Endonezya’da açıkça karşı çıkan ülkeler arasında yer almıştır. 2003 Şubat tarihinde yapılan 114 ülkenin katılımıyla Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da Bağlantısızlar Zirve toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Devrim lideri Humeyni 3 Haziran 1989 tarihinde ölünce din adamlarından oluşan Uzmanlar Meclisi, Cumhurbaşkanı Ali Hamaney’i yeni dinî lider (devrim rehberi) olarak seçmiştir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Kuveyt kişi başına düşen yirmi bin dolar üzerindeki gelirle bölgenin en zengin ülkeleri olarak öne çıkarken Filistin ve Yemen beş yüz doların altında kişi başına düşen gelirle bölgenin ve aynı zamanda dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer almaktadır. III. ve V. açıklamalarda ülkeler yer alır.

Yanıt Açıklaması: Çevreleme (Containment) politikası; Amerika Birleşik Devletleri’nin Soğuk Savşl döneminde Sovyetler Birliği’nin güneye doğru yayılmacı politikasına karşı izlediği askeri, ekonomik ve diplomatik unsurlar içeren dış politika stratejisi. 1947’deki Trman Doktrini çevreleme politikasının ilk yansıması olarak kabul edilir. Temel amacı komünizmin yayılmasını engellemek ve Amerika’nın güvenliği ile yurtdışındaki etkisini geliştirmek olan çevreleme politikası Sovyetler Birliği’nin Doğu Avrupa, Orta Doğu, Çin, Kore ve Vietnam’da giriştiği genişleme politikasına karşı oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş döneminde Orta Doğu’da dinsel, ideolojik ve politik sorunların yanı sıra sınır sorunlarının neden olduğu çok sayıda savaş ve düşük yoğunluklu çatışma yaşanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Arapların muhalefetine rağmen Müttefikler Yüksek Konseyi 24 Nisan 1920’de San Remo’da (İtalya’da) vardığı mutabakatla Suriye’nin (ve Lübnan’ın) Fransızların manda rejimi altına alınmasını kararlaştırmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Hem daha fazla petrol üretimine hem de daha uzun ömürlü rezerve sahip olan Abu Dabi nüfus ve toprak büyüklüğü bakımından da en büyük emirliktir.

Yanıt Açıklaması: Devrim sonrası İran’da monarşik rejim sona ermiş, devrim lideri tarafından geliştirilen Velayet-i Fakih olarak isimlendirilen ve şeriat esasları ile Şiilik mezhebinin temel ilkelerine dayalı dini bir cumhuriyet rejimi kurulmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1968’de İngiltere’nin bölgeden çekilmesinin ardından diğer emirlikler gibi Bahreyn’de 1971’de bağımsızlığına kavuşmuştur.

Yanıt Açıklaması: İran İslam Devrimi, sonrasında Halkın Mücahitleri Örgütü’nün suikast sonucu öldürdüğü başbakan Muhammed Ali Recai’dir.

Yanıt Açıklaması: İran’da sürgüne gönderilen Ayetullah Ruhullah Humeyni 1 Şubat 1978’de sürgünden dönmüştür.

Yanıt Açıklaması: ABD, Mısır’ın Sovyetlerden uzaklaşması karşılığında Mısır’a gerekli desteği vermiş olup, ABD gerek ekonomik gerek askeri yardımlar açısından bölgede İsrail’in üstünlüğü politikasını gözetmekteyken, 1977-1981 döneminde Mısır’a İsrail’den daha fazla yardım yapmıştır. İsrail yardımların %37’sini alırken Mısır , %39 oranında dört milyar dolara yakın bir yardım almıştır.

Yanıt Açıklaması: Irak’ın 2003’te işgal edilmesinin nedenleri arasında Saddam yönetiminin BM tarafından Irak’a yönelik uygulanan yaptırımlara zaman zaman engellemesi, ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonra daha agresif politikalar izlemesi, ispatlanamasa da ABD tarafından Irak’ın kitle imha silahları üretme faaliyetleri içinde bulunduğunun iddia edilmesi, Saddam yönetimin otoriter bir yönetim olduğu gibi iddialar bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hz. İsa’nın doğduğuna inanılan yerde inşa edilen Nativity Kilisesi Batı Şeria’da Bethlehem’dedir. Yahudiler için de bölgenin kutsallığı önemlidir.