Balkanlar´da Siyaset

Yanıt Açıklaması: BM Yüksek Temsilciliği, Dayton Barış Anlaşması’nın uygulanmasını denetleyen en yetkili makamdır. Tarafların kendi çalışmalarına yardım, onları teşvik etmek ve gerektiğinde barış uygulamasının sivil yönleri için çalışan kuruluşların faaliyetlerinde eş güdüm sağlamak amacıyla oluşturulan bu kurumun yetkileri Bosna’daki uluslararası misyonun varlığına yönelik eleştirilerin odağı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Tarih sahnesine ilk defa 1830 yılında, dönemin ‘Büyük Devletleri’ İngiltere, Fransa ve Rusya’nın hazırlayıp imzaladıkları Londra Protokolü ile çıkan Modern Yunanistan Devleti, o tarihten sonra yeni topraklar kazanarak genişlemiş ve en son İkinci Dünya Savaşı’nı bitiren 1947 tarihli Paris Konferansı’nda Oniki Ada’nın da kendisine verilmesiyle günümüz sınırlarına ulaşmıştır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş sonrası bölgede yaşanan gerilimlerin arka planında ekonomik sorunların yattığı pek çok gözlemcinin de kabul ettiği bir gerçek olarak karşımızda durmaktadır. Avrupa yoluyla küresel sisteme entegre olmak isteyen ülkeler konjonktürel olduğu kadar yapısal olarak da ciddi sıkıntılar çekmektedir. Sosyalist modelde yapılandırılmış sanayileşme ve istihdam politikalarından dışa açık, pazar ekonomisine hitap eden, rekabetçi bir ekonomiye geçme çabaları, bölge halkları açısından çoğu defa işsizlik ve yoksullaşma olarak su yüzüne çıkmaktadır. Bu durumdan kitlelerin memnun olduğunu söyleme imkânı da yoktur. Ortaya çıkan memnuniyetsizlikler de çoğu defa ekonomik durum ve mesela işsizlik üzerinden eleştirel alternatif politikalar üretme yerine, yer değiştirilerek, yerel siyasetçilerin özellikle azınlıklar üzerinden siyaset yapmalarına neden olmakta; bu durum da paradoksal olarak hem ekonomileri olumsuz etkilemekte hem de bölgesel barışı tehdit eden bir unsur olarak, Balkan siyasetinde yerini almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte sözü edilen bu kelimelerin önemli bir bölümü Balkanlar’da bugün de yaşamaktadır. Özellikle kent yaşamına ait kelimeler bu konumdadır. Mesela Türkçe, yemek adlarında hâlâ ağırlıklı bir yer tutmaktadır. Bugün de Üsküp, Atina, Filibe, Saraybosna ya da benzeri başka kentlerde mutfak kültürünün büyük ölçüde Türk mutfağıyla ortaklık gösterdiği yemek adlarına bakarak kolayca tespit edilebilir. Bu çerçevede pide, börek, kebap, dolma, somun, gevrek, sarma, helva, boza, salep, kahve, şerbet, kadayıf, baklava, fincan, bardak, tas, cezve gibi sayısız kelime Balkan kültürüne geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Nikolay Çavuşesku ülkedeki sosyalist rejimin son temsilcisidir. Ülke ekonomik krizlerle bahşedebilmek için AB'den sürekli yardım almaktadır. Parlamento Temsilciler Meclisi ve Senato'dan oluşur. USR yolsuzluk karşıtı bir partidir. PDL Romanya'nın en büyük muhafazakar partisidir.

Yanıt Açıklaması: Bukovina ve Besarabya bölgesi ile ilgili toprak sorunu, Ukrayna ile Romanya arasında yaşanan bir sorundur. Ayrıca, Moldova’nın statüsü konusu, Soğuk Savaş sonrası dönemde Romanya-Rusya ilişkilerinde önemli bir gerginlik kaynağıdır. Dolayısıyla III. ve IV. maddede verilen bilgiler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Makedonya ve Kosova bağımsızlık ilan etmiştir.

Yanıt Açıklaması: 98 Harbi Berlin Antlaşması (1878) ile sonlanmıştır. Bu antlaşma ile Osmanlı yüzyıllardır hakimiyetini sürdürdüğü Rumeli topraklarını kaybetmiştir. Doğru yanıt 'E'.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle birlikte başta Arnavutluk topraklarının paylaşımı için büyük güçlerce gizli anlaşmalar yapılmış ve savaş süresince Arnavutluk topraklarının büyük çoğunluğu başta İtalya olmak üzere büyük devletler ve komşu ülkelerce işgal edilmiştir. Savaş sonrasında Arnavutluk parçalanmaktan ve topraklarının ilhak edilmesinden Paris Barış Konferansı’nda ABD desteği ile kurtulmuştur. ABD’nin Arnavutluk devletinin var olmasına bu noktada verdiği kritik destek daha sonraki yıllarda Arnavutlar tarafından unutulmamış ve güncel dönemde bu devlete gösterilen yakınlık ve sağlanan desteğin kökenini oluşturan etmenlerden birisi olmuştur. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: DPS sol partilerin en büyüğü ve aynı zamanda son seçimlere göre ülkenin en güçlü siyasi partisidir. Son seçimlere ülkenin diğer bir sol partisi olan SDP ile giren DPS’nin oluşturduğu ittifak 81 sandalyeden 44’ünü almıştır. iki sol parti de 2006 yılında bağımsızlık kazanılırken birlikte hareket etmiş ve ülkenin tam bağımsız olmasını sağlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Slovenya 2004 yılında, Bulgaristan ve Romanya 2007 yılında, Hırvatistan ise 2013 yılında AB’ye tam üye oldu. Sırbistan ise 2013 yılında aday olmuştur. Yanıt E.

Yanıt Açıklaması: Bulgaristan’ın SSCB’ye bu denli bağımlı olmasının nedenlerinden bazıları şöyle özetlenebilir: 1) Ortak din, etnik köken ve dil yapısına bağlı kültürel yakınlık, 2) 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlık ilan etme sürecinde Rusya’dan alınan destek, 3) Batı Avrupa’ya coğrafi bakımdan uzak olmanın getirdiği bir sonuç olarak Polonya, Macaristan ve Çekoslovakya gibi sosyalist ülkelerin aksine Batı Avrupa’dan gelen etkilere daha uzak olmak. Demokratik Güçler Birliği (DGB) ise 1997’de Batı yanlısı bir partidir ve Bulgaristan’ın AB üyeliği için çalışmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kamu bütçesi açıklarının giderilmesi için sıklıkla başvurulan yollardan birisi, dış borçlanmadır. 2016 yılı itibariyle, Yunanistan dışındaki Balkan ülkelerinin toplam dış borç stoku 243,7 milyar dolar civarındaydı. Tek başına sahip olduğu 506,6 milyar dolarlık dış borç stokuyla ise Yunanistan Balkanlar’ın en borçlu ülkesiydi. Romanya ise 101,4 milyar dolarlık dış borç stoku ile ikinci sırada yer almıştır. 2016’da dış borcu en düşük bölge ülkesi 1,4 milyar dolar ile Kosova olmuştur (Bkz. Tablo 5.1). Doğru cevap C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı henüz devam ederken Ekim 1944’de gerçekleşen ve tarihte “Yüzdeler Anlaşması” olarak anılan antlaşma ile Romanya’nın SSCB’nin uydu devleti olma süreci başlamıştır. Bu Antlaşma’ya göre SSCB’nin nüfuz bölgesine giren Romanya sosyalist ideolojiyi benimseyen bir ülke hâline gelmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: NATO’nun eski sosyalist ülkelerin ordularını yeniden yapılandırmaya ve bu ülkelerle NATO arasında bir işbirliği platformu oluşturmaya yönelik programı olan “Barış için Ortaklık” 1994 yılında başlatılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Anti-Semitizm: Yahudi karşıtlığı anlamına gelmektedir. Nedenleri ve içeriği açısında pek çok farklı perspektiften ele alınan bir kavramdır. Nazi Almanya’sının Avrupa’daki Yahudilere yönelik soykırım politikası (Holocaust) Avrupa’da aslında Orta Çağ’dan beri sürmekte olan baskı ve temizlik kampanyalarının en ağırı ve en koordine olanıdır.

Yanıt Açıklaması: Balkan ülkeleri arasındaki ticari ve ekonomik ilişkileri anlayarak, bu ülkelerin dış ekonomik ilişkileri de daha kolay kavranabilir

Yanıt Açıklaması: İstanbul Latin Devleti 57 yıl yaşadıktan sonra 1261 yılında tarih sahnesinden silinir. 1224’te de Selanik Latin Krallığına Epir Despotluğu tarafından son verilir. Atina Dukalığı, 1456 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilir. Akhaya Latin Prensliği ise 1430 yılında bölgede güç kazanan Mora Bizans Despotluğu tarafından ortadan kaldırılır. Mora da 1461 yılında Osmanlı topraklarına bağlanır. Adalardaki Latin etkileri kısmen 16. yüzyıla kadar devam etse de artık Latin devletleri yoktur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye çatışan bölge ülkeleri veya toplulukları arasında ayrıştırıcı değil, uzlaştırıcı bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla III. maddede verilen bilgi yanlış; diğer maddeler doğrudur.