Balkanlar´da Siyaset

Yanıt Açıklaması: Balkanların barut fıçısı olarak anılmasına yol açan olaylar şunlardır: 1878 Makedonya olayları, 1885 Sırp-Bulgar Savaşı, 1903 Ilinden Ayaklanması, 1903 Sırp Kralı Obrenoviç’in öldürülmesi, 1914 Avusturya-Macaristan Veliahtı Ferdinand’ın öldürülmesi.

Yanıt Açıklaması: Tarih sahnesine ilk defa 1830 yılında, dönemin ‘Büyük Devletleri’ Ingiltere, Fransa ve Rusya’nın hazırlayıp imzaladıkları Londra Protokolü ile çıkan Modern Yunanistan Devleti, o tarihten sonra yeni topraklar kazanarak genişlemiş ve en son ikinci Dünya Savaşı’nı bitiren 1947 tarihli Paris Konferansı’nda Oniki Ada’nın da kendisine verilmesiyle günümüz sınırlarına ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bölge ülkelerinden Yunanistan, Slovenya, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan tam üyedir. Türkiye ile birlikte Sırbistan, Makedonya, Karadağ ve Arnavutluk aday ülkelerdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 15. yüzyılda Osmanlıların Balkanlar’da başlıca siyasi rakibi Macarlardı. Bu iki güç arasındaki mücadele, Tuna boyları ve özellikle de bu havzanın en stratejik mevkiinde bulunan Belgrad üzerinde yaşandı. Bu şehri ele geçirmek için II. Murat (1421-1444; 1446-1451), Fatih Sultan Mehmet ve II. Beyazıt (1481-1512) devirlerinde çeşitli teşebbüslerde bulunulmuşsa da şehir, ancak 1521’de Kanunî Sultan Süleyman (1520-1566) zamanında fethedilebilmiştir. Belgrad’ın fethiyle birlikte Balkanlar’ın çok büyük bir kısmı Osmanlıların hâkimiyeti altına girmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde başını Enver Hoca’nın çektiği direniş hareketi müttefiklerin ve Yugoslav partizanların desteği ile başarı kazanmış ve savaş sonrasında iktidarı ele geçirmiştir. Enver Hoca ülkede Stalinci yaklaşımla şekillendirdiği komünist bir rejim kurmuş, ardından uluslararası tanınma ve iktidarına destek için arayışlarına başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Makedonya, Tito ve sonrası dönemde Yugoslav ekonomik pastasından en az pay alan cumhuriyetlerden biridir. Ülkenin askerî savunma kapasitesi de son derece zayıftır. Makedon ulusunun varlığının tanınması, ülkesel bütünlüğün korunması ve ülke isminin Makedonya olarak tescili Makedon dış politika yapıcılarının bugün dahi aşmaya çalıştıkları sorunlar olarak varlığını sürdürmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bosna-Hersek, esas olarak Boşnak (% 48), Sırp (% 34), Hırvat (% 15) olmak üzere üç etnik grubun yaşam alanıdır. Bu üç etnik gruptan sadece Boşnakların yaşam alanı Bosna-Hersek’tir. Boşnak lider Aliya İzzetbegoviç, Mart 1992’deki bağımsızlık ilanını ‘Sırp ve Hırvatların savaş alanına dönüşerek yok olmama’ kararlılığının bir ifadesi olarak aldıklarını belirtmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Bosna-Kosova arasında yaşananları bir iç çatışma olarak gördü. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: 1984-1989 yılları arasında soya dönüş süreci olarak adlandırılan Türklere yönelik zorunlu asimilasyon uygulamaları Todor Jivkov liderliğinde Bulgaristan'da gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bizans, bir başka Türk kavmi olan Kumanlarla ittifak kurarak 29 Nisan 1091’de Meriç nehri kenarındaki Umurbey mevkiinde (Lebunium) Peçenekleri yok ederek tarih sahnesinden silmiştir. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yunanistan’ın beklentilerine tam karşılık bulamadığı iki konu olmuş ve hem 1991 sonrası Makedonya Cumhuriyeti’nin ‘isim ve bayrak me- selesi’ hem de 1996’da Türkiye ile yaşanan ‘Kardak Krizi’nde Atina, AB’den beklediği desteği bulamamıştır.

Yanıt Açıklaması: Balkanlar Avrupa tarafından ötekileştirilmiş ve “tembellik”, “vahşilik”, “hoşgörüsüzlük” ve “mantık dışılık” gibi olumsuz nitelemelerle anılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Etnik temelli siyaset, birçok Balkan ülkesinde  siyasal anlamda yasaklanmasına karşın bölge ülkelerinde güçlü bir etnik milliyetçilik potansiyeli bulunmaktadır. Bosna-Hersek dışında, azınlıklar siyasal partiler ve siyasetin genelinde yeterince temsil edilmemektedirler. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: İrredentizm: Bir devletin diğer bir devletin topraklarının tümü ya da bir kısmı üzerinde tarihsel, etnik, kültürel, dinsel ya da farklı nedenlerle hak iddia etmesi sonucunda o bölgeleri ele geçirmeye yönelik geliştirdiği siyasettir.

Yanıt Açıklaması: Henüz 2008 yılında bağımsız olan Kosova, 120 üyeli bir parlamentoya sahiptir. Parlamentonun 100 üyesi doğrudan seçimle belirlenir. 10 üye Sırp azınlık için ve 10 üye de diğer azınlıklar için garanti altına alınmıştır. Kosovalı Sırpların önemli bir kısmı, toplam nüfusun %10’undan daha azını oluştursalar ve Kosova yerel meclislerinde anayasal çalışmalara katılmış olsalar da hâlâ Sırbistan ile Kosova’nın birleşmesi gereğini ileri sürmektedirler. Bu bakımdan, Kosova siyasal düzeninde hâlâ tam bir entegrasyonun gerçekleştiğini söylemek mümkün görünmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Aralık 1995’te Londra'da düzenlenen konferansla kurulmuştur Amacı Dayton Anlaşmasının uygulanmasını sağlamaktır 55 üyeli kuruluştur. Türkiye de üyeler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Kavimler göçü esnasında balkanlara yerleşen Macarların çoğunluğunun Hun ve Bulgarlar'ın gene ekseriyetinde Avar Türklerinden oluştuğu ve Türk kültürüne Osmanlı Devletinden önce de uzak olmadıkları bilinmektedir. Doğru yanıt 'D'.

Yanıt Açıklaması: Millileştirme ve kollektifleştirme alanında Balkan ülkeleri içinden en hızlı davranmış olan YSFC’de, zamanla “toplumsal mülkiyet” baskın bir mülkiyet biçimine dönüşmüştür. Burada işletmeler kamu mülkiyetinde olmasına rağmen, işçilerin yönetimi altındaydı. Ancak söz konusu işletmelerin genel ekonomik planlara uymalarını sağlamak amacıyla, yöneticiler bazı araçlara başvurmuştur. Örneğin, iş hacmi üzerine koyulan farklı vergiler sayesinde, istenilen yönde fiyat değişiklikleri sağlanmıştır. Planda üretimi öngörülmeyen ürünler ise ağır vergilere tabi tutularak, satışları önemli ölçüde engellenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Romalıların Balkan Yarımadası’nı İtalya’ya daha sıkı bağlamak amacıyla inşa ettikleri 6 metre genişliğindeki ve yaklaşık 1120 km uzunluğundaki taşlarla döşenmiş yol “Via Egnetia” adı verilir. Doğru yanıt E’dir.