Balkanlar´da Siyaset

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle eş zamanlı olarak köklü bir şekilde dönüşüm geçirmiştir. Siyasal anlamda büyük bir fay kırılmasının yaşandığı Balkanlar’da 20. yüzyılın sonunda yeni kurulan siyasal rejimlerin birbiriyle iç içe geçmiş iki temel önceliği vardı. Bunlardan ilki, bölge genelinde yaklaşık yarım asırdır hakim olan sosyalist ideolojinin/rejimin etkilerini silmekti. ikinci öncelikse, yeni inşa edilen siyasal yapıların, Soğuk Savaş döneminde demir perdenin batısında kalan siyasal yapılarla entegrasyonunu sağlamaktı. Bu iki önceliğin aradan geçen yaklaşık 20 yılda farklı şekillerde sonuç verdiği ortadadır. Çünkü genellikle sanılanın aksine bölgede etkili olan sosyalist yapı, tek bir çeşit ya da model içermemiştir. Örneğin; Arnavutluk’ta Stalinist ve izolasyonist bir rejim hakimken, Bulgaristan ve Romanya’da ortodoks sosyalizm, Yugoslavya’da ise regüle edilmiş bir sosyalist sistem etkili olmuştur. Bu nedenle de Balkan ülkelerinin Batı dünyasıyla entegre olma süreçleri hem yapısal hem de siyasal anlamda farklılık arz etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlının Balkanlarda kısmi özerk yapısı içinde yer almayan bölge Sırbistan'dır. Doğru yanıt: B'dir.

Yanıt Açıklaması: Medeniyet Girit’te kökeni Hint-Avrupalı olmayan bir yazılı dil kullanır. Minos Medeniyeti MÖ 1600’lerden itibaren Mora Yarımadası’ndaki Akhaya bölgesinde yaşadığı bilinen Akaların oluşturduğu Miken Medeniyeti tarafından ortadan kaldırılır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Yunanistan’ın Mora Yarımadası’nda bulunan Franchti mağarası Paleolitik ve Neolitik dönem için önem arz eder. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İstimalet Siyaseti: Osmanlı Devleti’nde reayayı idareye ısındırmak ve meylettirmek için uygulanan yumuşak siyaset.

Yanıt Açıklaması: Eski Yugoslavya’da Josip Broz Tito yönetimi, ulus statüsü tanıdığı halklara Federe Cumhuriyet hakkı vermiştir. En son 1974 Anayasası ile de tescil edildiği üzere Yugoslavya, 6 Federe Cumhuriyet ve iki özerk bölgeden oluşan bir federasyondur. Sırplar, Hırvatlar, Slovenler, Boşnaklar, Makedonlar ve Karadağlılar eski Yugoslavya’da ulus statüsüne sahip olan halklar kategorisindedir. Bunların dışında kalanlar ise resmî azınlık (milliyet) olarak adlandırılmaktadır. Eski Yugoslavya’da Tito yönetiminin “milliyet” olarak kabul ettiği azınlık grupları şunlardır: Arnavutlar, Macarlar, Bulgarlar, Çekler, Romanlar, İtalyanlar, Romenler, Rutenler, Slovaklar ve Türkler.

Yanıt Açıklaması: Balkan tarihini Osmanlıların gelişinden önce etkileyen en önemli olaylardan birisi, 4. Haçlı Seferi ve onun oluşturduğu yeni siyasi yapılanmadır. Doğru cevap D‘dir.

Yanıt Açıklaması: 1991 yılında kabul edilen yeni anayasayla, parlamenter demokrasi benimsenmiştir. Ancak anayasanın siyasal anlamda pek çok sorunu çözememesi ve 1996 yılında derinleşen ekonomik kriz ve banker krizinin 1997 yılında ülkede silahlı ayaklanmalara kadar varan sonuçları nedeniyle yeni bir anayasa yapılmak zorunda kalınmıştır. 1998 yılında kabul edilen yeni anayasa ile daha demokratik bir siyasal yapı inşa edilmeye çalışılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Popülizm: Politik durumu dramatize ederek halkın ilgisini uyandırmak amacıyla yapılan politika olarak tanımlanabilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 855 yılında Kiril ve Metodiy kardeşler, Kiril Alfabesi’ni geliştirmişler ve Boris döneminde Bulgarlar 865 yılında Hristiyanlığı resmî inanç olarak kabul etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Batı Avrupalı aydınlar ve yetkililer Soğuk Savaş döneminin Doğu Avrupa’sını kendi içinde ikiye bölerek Polonya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya gibi ülkeleri Orta Avrupa olarak tanımlamış ve ilk iş olarak bu ülkeleri AB’ye üye yapmaya çalışmışlardır. AB ise bölgeyi Doğu ve Batı Balkanlar olarak ikiye ayırmış ve ilk iş olarak Doğu Balkanlar’ı oluşturan Romanya ve Bulgaristan’ı 2007’de AB’ye üye yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Balkanlar’ın yerli halkı olan topluluklar kısa süreli dönemler hariç tarih boyunca hep başka ulusların idaresi altında yaşamışlardır. Slavların yönetimini en uzun süre ellerinde tutan ise Türkler olmuştur

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: En yüksek tepe, Rila dağları üzerindeki Stalin olarak bilinen ve sonradan adı Musula olan tepedir (2925 m).

Yanıt Açıklaması: 4. Haçlı Seferi’nin ortaya çıkardığı siyasi oluşumlardan birisi de Sırp Despotluğu’dur. Bu despotluğun kökenleri, Raşka Irmağı boyunca uzanan topraklarda Bizans İmparatorluğu’nun bir memuru olarak görev yapan Stefan Nemaniç’e (1167-1196) kadar uzanır. Bizans’ın iç karışıklıklardan istifade eden Nemaniç, Raşka, Zeta ve Niş’te hâkimiyet kurmuştur. 1213 yılında Sırplar, Latin, Bulgar ve Macarlar’dan oluşan ordunun saldırısını önlemeyi başarır. Nemaniç sülalesinden gelen kişilerin yönetiminde Sırbistan, diğer Balkan siyasi oluşumlarına varlığını kabul ettirtir. II. Stefan Uroş Milutin (1282-1321) zamanında Sırp Devleti Üsküp, Draç ve Makedonya’nın büyük bir kısmını Bulgarlar’dan geri alır. 1330 yılındaki Velbujd (Köstendil) Savaşı’nda Sırplar, Bulgar ve Bizanslılar’dan oluşan orduyu yenmeyi başararak Balkanlar’da kalıcı devletlerden biri hâline gelir. Sırplar, Balkanlar’daki en geniş sınırlarına 1331-1355 yılları arasında iktidarda kalan Stefan Duşan döneminde ulaşır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Balkanlarda ilk görülen Türk kavmi Hunlar'dır. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bulgaristan’ın kuruluşunun kökenleri 1875 yılında kendisine nispeten uzak bir coğrafyada olan Bosna ve Hersek’te çıkan köylü isyanlarına dayanmaktadır. Bu isyan zamanla Osmanlı yönetimine karşı bir hâl almaya başlamış, 1864’ten sonra Tuna vilayeti olarak adlandırılan bugünkü Bulgaristan’ın kuzeyine de sıçramıştı. Fakat bu küçük isyan yine de kolay ve hızlı bir şekilde Osmanlı Devleti tarafından 1876’da bastırılmıştı. Ancak 1878 Berlin Kongresi’nden sonra büyük güçlerin yardımı ile özerk olarak tarih sahnesine çıkan Bulgaristan, 1886 yılında Doğu Rumeli’yi ilhak etmiş, 1908 yılının Temmuz ayında Jön Türk ihtilalini fırsat gören Bulgar Kralı Ferdinand, Bulgaristan’ın bağımsızlığını ilan etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Slovenya, 2004 yılında beşinci genişleme kategorisinde yer alan ülkelerle birlikte Avrupa Birliği’ne katılmış, 2007 yılında ise Euro bölgesi üyesi olmuştur.

Yanıt Açıklaması: "balkanlaşmak" kavramı ilk kez I. Dünya Savaşı sonrası kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Uzunca bir süre Komünist Parti’nin iktidarda olduğu, siyasal çoğulculuk ve demokratik siyasal katılımın oldukça sınırlı olduğu ülkede, 1990’ların başından itibaren demokratik yapı inşa edilmeye başlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ilk kez 1990 yılında demokratik seçimler yapılmış ve Bulgaristan Komünist Partisi’nin devamı niteliğinde olan Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP), yüzde 47,2 gibi ciddi bir oranla ilk seçimleri kazanmıştır. 1990’dan beri yapılan genel seçimlere katılım oranı giderek azalma eğilimi göstermektedir. Seçimlere katılım oranının giderek düşmesi, ülkedeki siyasal yapı ve siyasal partilere olan güvensizliğin temel göstergelerinden biri konumundadır.