Gelişmekte Olan Ülkelerde Siyaset

Yanıt Açıklaması: Hindistan bölününce Hindistan ve Pakistan olmak üzere iki devlet kurulmuştur. Daha sonra Doğu Pakistan'ın, Pakistan'dan ayrılmasıyla Banladeş devleti kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Immanuel Wallerstein tarafından teorize edilen Dünya Sistemi Kuramı çerçevesinde ortaya konulan bir diğer sınıflandırma ise merkez, çevre ve yarı çevre sınıflandırmasıdır. Buna göre, merkez (center) olarak tanımlanan ülkeler küresel kapitalist sistemde ham madde ithal ederek işlenmiş sanayi malı ihraç edebilen endüstrileşmiş ülkeleri kapsar. Çevre (periphery) kategorisi içerisinde yer alan ülkeler ise merkeze ham madde ihraç eden ve işlenmiş ürün ithal eden tarım ülkelerinden oluşmaktadır. Bu iki kategorinin dışında kalan ara kategori ise yarı çevre olarak isimlendirilmektedir. Yarı çevre ülkeler (semi-periphery) pek çoklarınca uluslararası sistemin taşeronları olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Milliyetçilerin saldırılarından korunmak için Komünist parti ve destekçileri 6,000 kilometrelik bir geri çekilme ile ülkenin iç bölgelerinde tekrar örgütlenmişlerdir. ‘Uzun Yürüyüş’ olarak adlandırılan ve komünist rejim için sembolik öneme sahip olan bu harekete katılanlardan birçoğu Komünist dönemde uzun yıllar ülkenin siyasal yönetiminde söz sahibi olacaklardır. Komünist partinin bu mücadelede temel ilkesi halkın gücünün en ileri savaş teknolojisinden daha üstün olduğu olmuştur. Komünist partisi yaşadığı zorluklara ve baskılara rağmen milyonlarca köylünün desteğini alarak önce Japon işgaline karşı direnişte kendini göstermiş, daha sonra iç savaşta milliyetçiler karşısında zafer kazanmıştır. Milliyetçilerin yenilgisinde ülkenin 1937’de Japonya tarafından tamamen işgal edilme girişimi ve Komünist Partinin Japonlara karşı mücadelede ön plana çıkması da etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Komünist İdeoloji: 19. yüzyılda kapitalizme ve liberalizme bir tepki olarak ortaya çıkan, ortak mülkiyete dayalı olarak sosyal ve ekonomik eşitliği savunan ideolojidir.

Yanıt Açıklaması: Keşmir, Hindu bir maharacanın yönetiminde, halkının çoğu Müslüman olan bir bölgedir. Keşmir’deki iç karışıklıklara Hindistan’ın doğrudan askeri müdahalesi günümüze kadar sürecek bir çatışmayı ateşlemiş ve Keşmir sorununu doğurmuştur. Halkının çoğunluğu Müslüman olan Keşmir uzun yıllar Hindistan ve Pakistan arasında çatışmalara yol açmıştır. İki ülke arasındaki ilk savaş bağımsızlığın hemen sonrasında başlamış ve 1949’a kadar sürmüştür. Aynı dönemde Nehru liderliğindeki Hindistan, bağlantısız bir dış politikayı öne çıkarmış Hindistan, Mısır ve Yugoslavya’nın başını çektikleri Bağlantısızlar Hareketi başlangıçta ABD yönetiminden tepki çekmiştir. Batılı ülkelerin bölgede Pakistan’ı destekleyen bir politikaya yönelmeleri, Hindistan’ı ABD ve aralarında sınır sorunlarının bulunduğu Çin’e karşı Sovyetlerin desteğini almak zorunda bırakmıştır. Hindistan’ın sürekli olarak kaçınmasına rağmen, 1962 yılında Çin birlikleri ülke sınırlarını geçerek Keşmir’in bir bölümünü kontrolü altına almış; bu savaş Hintli yöneticiler için izlenen dış politikayı revize etme yönünde bir uyarı olmuştur. Hindistan bölgesel sorunlarda askeri açıdan güçlü olmadıkça, küresel anlamda bir aktör olamayacağını anlamış, bağlantısızlık politikasını ikinci plana iterek, askeri ve ekonomik yapılanmaya ağırlık veren bir stratejiye yönelmek zorunda kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Brezilya'da cumhuriyetin ilanı 1889 yılında ordunun baskısı sonucu İmparator ve ailesinin Brezilya’yı terk etmesinden sonra gerçekleşmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Çin ekonomisinin reformlar sonrasında gösterdiği gelişme çarpıcıdır. Gayrisafi Millî Hâsıla artışı dikkate alındığında, Çin 1978’den itibaren yılda ortalama %9 oranında büyürken, 1990’lı yıllarda bu oran %10’u geçmiştir. Çin, bu verilerle dünyanın ikinci büyük ülke ekonomisi konumundadır. Özellikle 2000’li yılların ortalarından itibaren görülen büyüme dikkat çekicidir. Çin ekonomisinin en büyük avantajlarından biri geniş bir iç pazara sahip olmasıdır. Bu durum, özellikle küresel krizlerin dengelenmesi açısından ülke ekonomisine dayanıklılık kazandırmaktadır. Çin’in ekonomik büyümesinin ardında ayrıca ucuz emek arzının bolluğu, yabancı ve yerli sermayenin olması ve devletin ekonomik büyümeyi en önemli ulusal hedef hâline getirmesi yatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Brezilya’daki federal devlet mali açıdan da son derece âdemi merkezîleşmiştir. Mesela eyalet ve belediye harcamalarının ulusal harcamalara oranı Latin Amerika ülkeleri arasında bir diğer federal devlet olan Arjantin arkasından ikinci sırada gelir ve 1996 ile 2004 yılları için %50’sini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Brezilya'da devlet başkanlığının seçmenler heyeti tarafından seçilen bir sivile geçtiği 1985 yılı literatürde genel olarak demokratik dönemin başlangıcı olarak ele alınır. Sivil yönetime geçiş Şubat 1984 ile Haziran 1984 arası süren toplumsal siyasi hareketi izlemiştir. Birçok siyasi ve sivil toplum grubundan oluşan bu hareket Direitas Já kampanyası olarak bilinir ve askerî yönetimden doğrudan başkanlık seçimleri yapılması talebinde bulunmuştur. Buna göre doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1860’lardan sonra keşfedilmeye başlanan yeraltı madenleri Güney Afrika’nın sosyal ve siyasi hayatında en önemli dönüm noktasını temsil eder. Elmas ilk olarak 1867 yılında bugünkü Cape Town şehrinin kuzeyinde keşfedilmesine rağmen, 1869-1870’lere kadar Güney Afrika’ya ciddi bir nüfus göçü olmamıştır. Bu tarihlerde aniden bir kaç bini aşan hazine avcıları özellikle Avrupa’dan elmasın bulunduğu bölgeye göç etmişlerdir. Elmasın bulunduğu dönemde Afrikaansların kontrolünde olan bu bölge yer altı zenginliğinden dolayı İngilizlerin ilgisini çekmiş ve buralar İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Dört maden ocağının işletilmeye başlamasından sonra bugün Kimberley olarak adlandırılan yerleşim merkezi kurulmuştur. Kimberley, on yıl gibi kısa bir sürede büyüyerek ülkenin en büyük yerleşim birimlerinden biri hâline gelmiştir

Yanıt Açıklaması: 1950 yılında yürürlüğe giren Hindistan Anayasası dünyanın en kazuistik anayasalarından biridir. Anayasa 395 madde, 12 çizelge ve 4 ekten oluşmaktadır. Bugüne kadar Anayasa’da 97 değişiklik yapılmıştır. Ayrıntılara inen bir anayasa olması nedeniyle de gelecekte de çok sayıda değişikliğe gereksinim gösterecek bir kurumsal yapı oluşturmaktadır. Anayasa’nın yaklaşık 250 maddesi sömürge yönetimi tarafından kabul edilen 1935 tarihli Hindistan Yönetimi Yasası’ndan alıntılanmıştır. Bu özellik sistemin işleyişindeki İngiliz etkisinin somut bir göstergesidir. Anayasa kapsayıcı bir içeriğe sahip olmasının ötesinde devlet politikalarını ayrıntısı ile yönlendirmeyi amaçlayan bir program anayasa özelliği göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Hint medeniyeti üç bin yıllık köklü bir tarihi geçmişe sahiptir. MÖ 2000’li yıllarda Kafkasya kökenli Arya kabileleri bölgeye gelerek, yarımadanın güneyinde yaşayan Dravit halkları ile kaynaştılar. Bu dönemin modern Hindistan açısından iki önemli sonucu olmuştur. Öncelikle bu iki topluluğun kaynaşması bölgede çok etkili bir inanç sistemi olan Hinduizm’in oluşumuna kaynaklık etmiştir. Aryalar aynı zamanda Hindu inançları ile desteklenen hiyerarşik ve katı bir toplumsal sınıf düzeni olan kast sistemini de bölgede yerleştirdiler.

Yanıt Açıklaması: Hindistan'da Kongre Partisi ve Janata Parti merkez siyasetin temsilcileridir. Bharatiya Janata Parti (BJP) dinî-milliyetçi sağı, Hindistan Komünist Partisi ise sosyalist eğilimi temsil etmektedir. Bu partilerden Kongre partisi bağımsızlık mücadelesini başlatan partidir. Lok Sabha ise bir parti değil mecliste yer alan bir gruptur.

Yanıt Açıklaması: 1988 Anayasası’na göre Brezilya’da yirmi altı eyalet ve otonom yönetimi olan Federal Bölge (Distrito Federal) vardır. Her eyalet dört yıllık süre için seçilen valiler tarafından yönetilir. Her eyalette tek meclisten oluşan yasama organı vardır (Dinan 2007). Eyaletlerdeki parti sistemleri de parçalanmış olduğundan yani çok sayıda partiden oluştuğundan valilerin partilerinin yasama organında çoğunluğu sağlaması zordur ve valiler genelde seçimlere koalisyonla giderler. Üst meclis yani Senato birçok federal devlette olduğu gibi eyaletleri eşit temsil eder. Her eyaletin temsilci sayısı üçtür yani eşittir. Nüfusa göre belirlenmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Politbüro’ya atamalarda üst yaş sınırı 62 olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan ülkeler arasında yükselen ülkeler olarak gösterilen ilk grup, 1960’lı ve 1990’lı yıllar arasında çok konuşulan Asya Kaplanlarıdır. Asya Kaplanları; Hong Kong, Güney Kore, Tayvan ve Singapur’dan oluşmaktadır. 1960-1995 yılları arasında düşük iş gücü maliyeti ve dışa açık büyüme sayesinde Asya Kaplanları hızlı endüstrileşme ve yüksek büyüme rakamlarıyla dikkat çekmiştir.

Yanıt Açıklaması: G-7 Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Komünist partinin başarısında ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulması sürecinde en önemli isim Mao Zedong’dur.

Yanıt Açıklaması: Konfüçyüs düşüncesi, Çin’de imparatorluk döneminde geçerli olan sosyal uyumu, otoriteye itaati, hiyerarşik toplumsal düzeni ve adil yönetimin önemini vurgulayan felsefi düşünce.

Yanıt Açıklaması: Brezilya’da da 1930’lu yıllardan başlayan ve bilhassa 1950’lerde hızı artan ithal ikameci sanayileşme ülke içindeki üretimi dışarıdan gelen rekabete karşı koruyarak teşvik etme esası üzerine dayanır. Amaç dışarıdan ithal edilen ürünlerinin yerini yerli malların almasıdır. Devlet ithalat vergilerini arttırıp ithal malları üzerine kotalar koyarak ve para kurunu yüksek tutarak ithalata olan talebi azaltmaya çalışır. Ayrıca üreticiye ucuz kredi sağlamak, kamu iktisadi teşebbüsler tarafından üretilen sanayide kullanılacak girdilerin fiyatlarını düşük tutmak devlet tarafından kullanılan diğer teşvik yollarıdır.