Gelişmekte Olan Ülkelerde Siyaset

Yanıt Açıklaması: Bugün Brezilya devletinin yer aldığı topraklar genel olarak Portekiz tarafından kolonileştirilmiş olup, geri kalan alanlarda genel hatlarıyla İspanya İmparatorluğu hâkim olmuştur. 1492 bu koloni döneminin başlangıç tarihi olarak kabul edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı ülke birliğinin temsilcisidir. Ordunun başkomutanıdır. Özel af yetkisine sahiptir. Federe devlet valilerini, yüksek mahkemelerin yargıçlarını ve başsavcıyı atar. Başbakanı, Lok Sabha üyeleri arasından seçerek hükûmeti kurmakla görevlendirir. Başbakanın önerdiği bakanları atar. Önemli gördüğü konularla ilgili bakanlar kuruluna uyarılarda bulunabilir. Seçimlerden sonra Parlamentoda açılış konuşması yapar, ayrıca meclislerde ayrı veya ortak oturumda konuşma yapabilir. Yine aynı şekilde Parlamentoya belli konularla ilgili mesaj gönderebilir. Anayasa’nın 75. maddesi başbakana, hükûmetin ülke sorunları ve yasamaya dönük faaliyetleri ile ilgili olarak cumhurbaşkanına bilgi verme sorumluluğu yüklemekte, cumhurbaşkanının gerekli gördüğü hususları bakanlar kurulunun gündemine getirebileceğini belirtmektedir. Bütçe ve mali konulardaki yasa tasarılarının Parlamentoya sunulmadan önce cumhurbaşkanınca imzalanması zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Halk mahkemeleri ülkenin yargı merciidir. Devlet düzeyinde kurulan Yüksek Halk Mahkemesi’nin yanı sıra eyalet, özerk bölge ve merkeze doğrudan bağlı şehirlerde yüksek halk mahkemeleri, daha alt birimlerde de orta düzey ve yerel halk mahkemeleri kurulur. Ülkenin en yüksek yargı organı olan Anayasa Yüksek Halk Mahkemesinin yargı yetkisini bağımsız olarak kullanacağı hükmünü içerse de yargı makamları da Komünist partinin denetimi altındadır. Yüksek Mahkeme bütün kademelerdeki yerel halk mahkemeleri ve mesleki halk mahkemelerinin yargı çalışmalarını denetleyen en yüksek kurumdur. Anayasal olarak Yüksek Halk Mahkemesi, Ulusal Halk Meclisi ve Meclisin Daimi Komitesi’ne karşı sorumludur ve çalışmalarını meclise ve meclis daimi komitesine rapor eder. Yüksek Halk Mahkemesi Başkanı, başkan yardımcıları ve yargı komitesi üyeleri, Ulusal Halk Meclisi tarafından tayin edilir. Çin yargı sisteminde ayrıca Halk Savcılıkları ve özel görevli mahkemeler de bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1964 yılında Nehru’nun ölümü ve yerine kızı Indra Gandhi’nin geçmesi hem ittifak içinde bazı ayrımların öne çıkmasına hem de Parti için bazı stratejik kararların alınması beraberinde getirmiştir. 1967 seçimlerinde Kongre Partisi 6 federe devlet seçimini kaybederek, ilk kez Lok Sabha’da sandalye kaybına uğradı. Indra Gandhi, partinin yoksul kır ve kentsel grupların taleplerine daha duyarlı bir siyasete yönelmesi gerektiğini ve parti örgütünün bu doğrultuda yeniden yapılandırılmasını savunuyordu. Bu değişim, partiye olan popüler desteği artırırken, Kongre içindeki yerel elitler tarafından destek görmedi. Çatışma 1970’li yılların başlarında Kongre Partisinin Gandhi taraftarları ile gelenekçiler arasında bölünmesine neden olmuş fakat mücadeleden Indra Gandhi taraftarları galip çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çin’in karşılaştırmalı siyaset disiplini açısından önemi nüfusuna, coğrafi büyüklüğüne, ülkede yaşanan ekonomik reformlara rağmen otoriter Komünist tek parti rejimini devam ettirebilmesidir. Çin’in siyasal sisteminin 21. yüzyıldaki gelişimi ve alacağı biçim kapitalizm ve demokrasi arasında var olduğu düşünülen ilişkiyi sınama bakımından da önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Brezilya’nın ekonomik gelişimine Sanayileşmeye geçememe sonucunda kahve talebine dayalı bir ekonomik yapı engel olmuştur

Yanıt Açıklaması: Yaklaşan İkinci Dünya Savaşı İngiltere’nin yükselen hareketi bastırmak yerine iş birliğine yönelmek zorunda bıraktı. 1935 yılında özerkliği güçlendiren yasal düzenlemeler gerçekleştirildi ve 1937 yılında seçimler yapıldı. Bu şekilde Kongre Partisinin İkinci Dünya Savaşı’nda aktif desteğini alan İngiltere, savaştan sonra Ağustos 1947’de Hindistan’ın bağımsızlığını kabul etti.

Yanıt Açıklaması: İngiliz hâkimiyetine karşı şiddet içermeyen, pasifist yöntemlerle bağımsızlık mücadelesi yürüten efsanevi Hinli siyasi lider Mahatma Gandhi'dir.

Yanıt Açıklaması: Hindistan’ın toplumsal özellikleri açısından üzerinde durulması gereken diğer ayırt edici bir husus ülkede hüküm süren kast sistemidir. Aryaların beyazları, yerli halklardan ayırmak için oluşturdukları bu ırkçı-dinî yapının etkileri günümüzde de sürmektedir. Kast terimi iki anlama karşılık gelmektedir. Bunlardan ilki, hiyerarşik olarak biçimlendirilmiş, akrabalık çevresinde oluşmuş meslek alanlarında (terziler, tacirler, işçiler gibi) yoğunlaşan sosyal gruplardır (Jatiler). İkinci anlamda kast daha çok sınıf benzeri büyük toplumsal grupları nitelemekte kullanılır. Bu anlamda kastlar dört temel grup ve ilave olarak “dokunulmazlar” olarak ifade edilen ötekileştirilmiş insanlardan oluşan karmaşık bir hiyerarşik yapıyı ifade etmektedir. Dokunulmazlar, Kast sisteminin en altında yer alan dokunulmazlar, izole biçimde yaşamaya zorlanmışlar ve üst kastlarla temasları en aza indirilmeye çalışılmıştır. Hindistan, kast sistemini hukuken ortadan kaldırmış olsa da sosyal alanda etkileri fiilen hissedilmeye devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Brezilya’nın Portekiz koloni devletinden bağmsızılığını kazanmasından sonra parçalanmadan varlığını sürdürmesinde Portekiz monarşisinin Brezilya’ya taşınmış olması rol oynamıştır.

Yanıt Açıklaması: Pançayatlar, Hindistan’da kökeni oldukça gerilere uzanan yerel yönetim birimlerine verilen isimdir. Bu geleneksel yapılar farklı biçimlerde ve etkinlik düzeyinde varlıklarını sürdürmüşler, modern Hindistan’da yerel yönetim yapılarının da dinamiğini oluşturmuşlardır. 1959'da ülke genelinde ortak bir pançayat sistemi oluşturulması yönünde adım atılmış ve bu yapılar birbirleri ile bağlantılı üç kademeli bir yerel yönetim sistemine dönüştürülmüşlerdir. 1992'de Anayasa’da yapılan değişikliklerle bu birimlerin yetkileri genişletildi, kadınlara ve aşağı kastlara kontenjan üyelik verilmesi uygulamasına geçilmiştir. Bunlar; köy ve köy grupları temelinde örgütlenen Gram Pançayat, ortalama 40-50 köyden oluşan Blok ya da Pançayat Samiti ve bölge düzeyinde örgütlenen Zila Parişad yönetim birimleridir. Gram Pançayat üye sayısı 5 ile 31 arasında değişen ve köy meclisince doğrudan ya da dolaylı olarak seçilen ve meclisin icra organı olarak 5 yıllığına göreve gelen en alt birimdir. Köy düzeyinde inşaat, içme suyu, aydınlatma, sağlık, tarım, itfaiye, kooperatifçilik gibi hizmetleri yürütmekten sorumludur. Köy ile ilgili nüfus ve istatistik bilgilerini tutar, kalkınma planlarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve projeleri yürütmek gibi görevleri yerine getirir. Pançayat Samiti, birçok köyün bir araya gelmesi ile oluşan daha büyük yerel yönetim birimleridir. O¨zellikle ekonomik kalkınma politikalarının yürütülmesinde belirleyici rol oynarlar. Görev süreleri 5 yıldır. U¨yeleri köy muhtarları, bloktan seçilmiş üyeler, kooperatif ve diğer hizmet birimlerinin temsilcileri ve kontenjan üyelerden (kadınlara ve kastlara ayrılmış üyelikler) oluşmaktadır. Kendi görev alanında Gram Pançayat’ların üstlendikleri görevlerin yerine getirilmesi, denetimi ve koordinasyonu ve kalkınma programlarının yürütülmesinden sorumludurlar. Zila Parişad, federe devletler düzeyinde büyük bölgelerde örgütlenmiş kırsal yönetim birimleridir. Pançayat Samiti başkanları, bölgeden seçilen federal meclis temsilcileri, bölge kooperatif başkanı, kontenjan üyeler, kamu yönetimi temsilcileri üyelikleri oluşturmaktadırlar. Görev süreleri 5 yıldır. Zila Parişad, Pançayat Samiti’ye verilen görevlerin denetimi, yönlendirilmesi, koordinasyonu ve federe devlet yönetimine öneri ve bilgi sunmak gibi görevleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Güney Kore, gelişmekte olan ülkeler arasında sayılmaz.

Yanıt Açıklaması: 1912 yılında kurulan cumhuriyetin öncülüğünü Batı’da eğitim görmüş ve Batıcı fikirlere sahip Sun Yat-sen yapmıştır. Cumhuriyetin kurulmasından sonra da ülkede istikrar sağlanamamıştır. Bu dönemden sonra ülke yarı feodal ve yarı sömürge bir şekilde yönetilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Askerî rejim 1978 yılından itibaren bilhassa São Paulo’da birçok işçi greviyle karşı karşıya kalmış, 1973 yılında başladığını söyleyebileceğimiz siyasi liberalleşme süreci (abertura) 1985’de hükûmetin sivil başkana devredilmesiyle sonuçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hindistan’ın çok kültürlü arka planının şekillenmesinde etkili olan diğer bir gelişme MÖ beşinci yüzyılda doğup gelişen Budizm’dir. Buda olarak bilinen Siddharta Gautama’nın öğretilerine dayanan bu inanç sistemi Hinduizm’in hiyerarşik sistemini reddederek, birliğe ulaşmayı eşitlikçi temelde yeniden yorumlayan bir anlayışla birçok farklı ekollere ayrılarak geniş bir bölgeye yayılmıştır. Ancak Buda’nın öğretileri Hindistan’da başlı başına güçlü bir inanç sistemi olmaktan çok Hinduizm tarafından eritilmiş, yerleşik inançları belli bir düzeyde etkilemiştir.

Yanıt Açıklaması: İmparatorun yönetimini kısıtlayan ilk anayasal sınırlamalar 1824 yılında getirilmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: OPEC. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Açık liste nispi seçim sisteminin Brezilya’da parti disiplinini zayıflattığı düşünülür (Morgenstern 2004), çünkü partilerin ve parti liderlerinin milletvekili adaylarını belirlemedeki etkilerini azaltır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği ve Batı Bloku’nun dışında kalan ülkelerin kurduğu ve Hindistan lideri Nehru’nun öncülüğünü yaptığı uluslararası dayanışma ve işbirliği örgütü "Bağlantısızlar Hareketi" olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı bu yetkilerin tamamına sahiptir.