Turkish Language 1

Yanıt Açıklaması: Toplumların hayatın akışı içerisinde oluşan bilge yönlerini, kazandıkları deneyimleri, dünyaya bakışlarını, anlatım yeteneklerini yansıtan ve çok uzun süre düşünce dünyasında yaşamaya devam edebilen kalıplaşmış sözlere atasözü denir.

Yanıt Açıklaması: Akademisyenlerin ve eğitim ile ilgili çalışan kimselerin alanlarında oluşturdukları Türkçe literatür, öğrencilerin öğrenimlerinde faydalı olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Yeryüzündeki her dil, bilinen belirli sayıdaki yöntemle sonsuz sayıda sözcük, terim, deyim, kavram türetebilecek ve tümce üretebilecek yeteneğe sahiptir. Diller arasında bir karşılaştırma yapılacaksa işlenmişlik açısından dillerin değerlen- dirilmesi daha doğrudur. Dillerin yazı diline sahip olup olmaması bir değerlendirme ölçütüdür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk dilinin tarihsel derinliği, coğrafi yaygınlığı, söz varlığının genişliği, ilişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu, akrabalık adlarının çeşitliliği, atasözlerinin çokluğu ve anlatım gücüdür.

Yanıt Açıklaması: Argo ve Jargon TDK’nin Türkçe sözlüğünde (www.tdk.gov.tr) argo bir dil türü olarak değil ‘1. Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya deyim, 2. mecaz. Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim’ sözleriyle sözlüksel bir birim olarak açıklanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Konuyla ilgili çalışma yapanların tanımlarından hareketle şöyle bir deyim tanımı yapılabilir: İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına deyim denir.

Yanıt Açıklaması: Bilginin ne anlama geldiğini kavramak için anlama düzeyinde bir sorudur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türkçeden en fazla sözcüğün geçtiği dil Sırpçadır. Bir zamanlar dokuz bine yakın söz­cüğün bulunduğu belirlenmiştir. Bugün Sırpçada sayısı yedi bine yaklaşan Türkçe alıntı­dan badzânak ‘bacanak’, balta ‘balta’, düsek ‘döşek’, jörgan ‘yorgan, kâjmak ‘kaymak’, ödzak ‘ocak’ bunlardan yalnızca birkaçıdır. Sırp Türkolog Dr. Mirjana Marinkoviç, 2008 yılında Belgrad’da çıkan bir dergide Türkçe sözlerin Sırpçadaki yoğunluğunu ve kullanım sıklığı­nı ele almıştır.

Yanıt Açıklaması: Deyimler ve birleşik sözler biçim özellikleri bakımından farklıdırlar: 1. Deyimi oluşturan iki sözcük kesinlikle bitişik yazılmazken, birleşik sözlerin bir kısmı bitişik yazılır. 2. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük arasında başka hiçbir ek ya da sözcük giremezken deyimde girebilir. 3. Deyimleri oluşturan ikinci sözcük normal bir fiil olarak çekimlenir: Göz koydu, göz koymuş, göz koyar vb. “Göz mü koyuyor” kullanımında da deyimin iki sözcüğü arasına soru edatı getirilmiştir. Birleşik sözcükte bu mümkün olmaz. 4. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük de değiştirilemezken, deyimi oluşturan sözcüklerden biri zaman zaman değiştirilebilir. 5. Anlam bakımından da bu iki yapı birbirinden farklıdır. Deyimler derin anlama sahip yapılar iken, birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Dil, sınırlı anlamın sınırsız kullanımıdır (W. von Humboldt). Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Muin yardımcı olan, yardım eden anlamındadır.

Yanıt Açıklaması: ‘gel- (i)- n – lik’ sözcüğü görüldüğü üzere biçim birimlerden oluşmaktadır ve sözcüğün kökü birde fazla ek alarak türetilmiştir. Bu yüzden  ‘gelinlik’ sözcüğü türemiş sözcüktür.

Yanıt Açıklaması: Yazılan her yazının geçerli yazım kurallarına uygun olması gerekir. Örneğin makine yerine makina, meyve yerine meyva, kurdele yerine kordale veya kurdela, egzoz yerine eksoz veya egsoz, şoför yerine şofor veya şöför yazmak birer yazım yanlışıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Şartlı birleşik cümle, iç içe birleşik cümle ve ki’li birleşik cümle.

Yanıt Açıklaması: Kırpma, çok heceli bir sözcüğün bir veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur.  A seçeneğindeki 'motel (< motor otel)', buna örnektir.

Yanıt Açıklaması: Bazı belirtili ad tamlamaları kalıplaşmaya uğrar. Elinin körü, kaçın kurası, sözün kısası vb. Diğer seçeneklerde belirtisiz ad tamlaması görülür. Belirtisiz ad tamlaması: İlk sözcüğün ek almayıp ikinci sözcüğün iyelik eki –sI almasıyla oluşan ad tamlamasıdır. Örnek: Vişne reçelini çok severdi. Odanın içini gül kokusu kaplamıştı. Dedem tam bir insan sarrafıydı.

Yanıt Açıklaması: Genelleşme: Başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı hâline gelebilir. Türkçede jilet (tıraş bıçağı yapımcısı İngiliz Gilette’in adından) , neskafe (tescilli Nescafé ürün adından) sanayağı (marka adından) , selpak (marka adından) , vimlemek (marka adından) gibi özel adlar bu yolla dilin söz varlığına girmiştir. Bu örnekte de bir kişi adından bir ürün adı yapılmıştır. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Ölçünlü Türkçede dudak uyumu veya düzlük-yuvarlaklık uyumu adı verilen uyuma göre düz ünlülerden sonra ancak düz ünlüler, yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak veya düz-geniş ünlüler gelebilir. Çamur, kabuk, kavun, kavur-, yağmur gibi birkaç sözcük dudak uyumuna aykırıdır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Göreceli bir kavram olan zenginlik, dilleri nitelemek için kullanıldığında daha da öznel bir görünüme bürünür. Daha önce de belirtildiği gibi gelişmiş, az gelişmiş veya gelişmemiş gibi tanımlamalarla dilleri sınıflandırmak da öznel bir tutumdur. Aslında dillerin zengin veya yoksul, gelişmiş veya az gelişmiş diye nitelendirilmesi, bilimsel bir yaklaşım değildir. Çünkü her dil kendi ölçeğinde gelişmiştir, her dil kendisine göre yeterlidir. Yeryüzündeki her dil, bilinen belirli sayıdaki yöntemle sonsuz sayıda sözcük, terim, deyim, kavram türe­tebilecek ve tümce üretebilecek yeteneğe sahiptir. Diller arasında bir karşılaştırma yapılacaksa işlenmişlik açısından dillerin değerlen­dirilmesi daha doğrudur. Dillerin yazı diline sahip olup olmaması bir değerlendirme ölçütüdür. Doğru cevap D’ dir.