Uluslararası İktisat Teorisi

Yanıt Açıklaması: Stolper-Samuelson teoremine göre serbest ticaret politikaları ülkedeki bol faktörün lehine, kıt faktörün ise aleyhinedir. Yani serbest ticaret ihracat endüstrilerinde yoğun olarak kullanılan faktör lehinedir. Ayrıca gümrük tarifeleri uluslararası uzmanlaşmadan yararlanmayı zorlaştırır ve de ulusal geliri azaltıcı etki yapar.

Yanıt Açıklaması: A. Smith'e göre dünya serveti sabit değildir. Sabit olduğu görüşü Merkantilistlere aittir. Smith'e göre dış ticaret uzmanlaşma ve iş bölümü doğurarak dünya kaynaklarının verimliliğini artırır. Böylece dünya üretimi ve refahın yüklemesi sağlanır.

Yanıt Açıklaması: Sapmasız yenilikler:Emek ve sermayenin verimliliğini aynı oranda artırır. Emek tasarrufu sağlayan yenilikler: Sermayenin marjinal verimliliğini emeğin verimliliğinden daha fazla artırır. Sermaye tasarrufu sağlayan yenilikler: Emeğin marjinal verimliliğini sermayenin verimliliğinden daha fazla artırır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ticaret sayesinde ülkeler birbirine yaklaşır, farklı ülkelerdeki tüketiciler diğerlerinin davranışlarından, ihtiyaçlarından, yaşayışların dan ve kullandıkları mallardan haberdar olurlar. Böylece yeni ihtiyaçlar doğar, farklı kalitede mallar talep edilir ve ekonomik yapılanmada değişiklikler oluşur. Bütün bunlar ekonomiye dinamizm kazandırır, kaynakların daha iyi kullanılmasına ve tüketici refahının artmasına katkıda bulunabilir. Bu nedenle ekonomik dinamizm doğru cevap olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fırsat maliyeti, bir malın üretimi için üretiminden vazgeçilmesi gereken başka malların piyasa fiyatları ile değerini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Teknoloji açığı teoremi göre; yeni bir mal ya da üretim süreci bulan sanayileşmiş ülkeler, bu malların ilk ihracatçıları olurlar. Ancak zamanla teknoloji taklit yoluyla, ya da serbest bir mal durumuna gelerek öteki ülkelerin eline geçtikten sonra, o ülkeler emeğin ucuzu veya doğal kaynak üstünlükleri nedeniyle söz konusu malı ilk icat edenden daha ucuza üretirler. Böylece adı geçen mal daha az gelişmiş durumdaki bu ülkeler tarafından ihraç olunmaya başlanır. Malı ilk icat edenler, bu ülkelerle rekabet edemedikleri için onu şimdi dışarıdan ithal ederler.

Yanıt Açıklaması: İki ülkenin, ayrı ayrı elde edilen teklif eğrileri aynı şekil üzerinde gösterilirse, bunlar bir noktada kesişirler. Bu noktadan geçen fiyat oranı ise denge ticaret haddini oluşturur. Bu nedenle teklif eğrilerinin kesiştiği noktadan orijine çizilen doğru ülkelerin uluslararası denge ticaretini verirken, aynı zamanda ülkelerin birbirlerinin mallarına olan karşılıklı talebi dengeler ve ülkenin denge ticaret haddi sağlanmış olur.

Yanıt Açıklaması: Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisine göre uluslararası ticareti mutlak üstünlüklere dayandırılmasına gerek yoktur. Çünkü mutlak üstünlükler, karşılaştırmalı üstünlüklerin özel bir durumudur. Mutlak üstünlüklerin gerçekleştiği durumlarda karşılaştırmalı üstünlükte vardır. Ama karşılaştırmalı üstünlük elde edilen her durumda mutlak üstünlük bulunmaya bilir.  Bu nedenle uluslararası ticaretin temeli mutlak değil, karşılaştırmalı üstünlükler oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Sermayenin marjinal verimliliğini emek marjinal verimliliğinden daha fazla artıran teknolojik ilerlemeye emek tasarrufu sağlayan teknolojik yenilik adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ülkelerde sermaye faktörü genellikle yeterli düzeyde mevcuttur ve bu imkanlar doğrultusunda bu ülkelerde genelde sermaye yoğun üretim şekillerine sıkça rastlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye ve Almanya gibi iki ülke ile motor ve tekstil gibi iki mal olduğu varsayalım. Tür­kiye emeğe, Almanya sermayeye zengin biçimde sahip ülkeler ve motor sermaye-yoğun, tekstil emek-yoğun mallar olsunlar. Acaba bu duruma göre hangi ülke, hangi malda kar­şılaştırmalı üstünlüğe sahip olacaktır? Teorideki anadüşünce açısından Türkiye tekstilde, Almanya ise motorda karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Emek ve sermaye bir üretim faktörüdür. Bu faktörlerin aynı veya farklı oranlardaki artışı ekonomide dört farklı büyümeye neden olur. Sırası ile bu büyüme şekilleri: Yansız Büyüme Durumu, Ticaret Artırıcı Yönlü Büyüme, Ticaret Karşıtı Büyüme, Rybczynski Teoremidir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik gelişme reel geliri arttırıcı etkiye sahip olma noktasında sermaye faktöründen daha etkindir, yeni bir üretim yöntemi ya da yeni bir mal şeklinde ortaya çıkabilir ve de daha az kaynakla daha çok mal üretilmesini mümkün kılar.

Yanıt Açıklaması: Dışsal ölçek ekonomileri; firmanın bağlı olduğu endüstride üretim hacmi genişledikçe, onun ortalama maliyetleri düşme gösteriyorsa, üretimde dışsal ölçek ekonomileri söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Monopolcü rekabet hipotezi; tüketici tercihlerinin farklılığı nedeniyle firmaların ürettikleri mallar arasında farklılıklar bulunur. Her firma kendisinin “farklı” türdeki malını ürettikçe ölçek ekonomisi sağlar ve bunu dışarıya ihraç eder.

Yanıt Açıklaması: Aşağıda Smith’in uluslararası ticarete ilişkin yaklaşımı “Mutlak Üstünlük Teorisi” başlığı altında somut biçimde incelenecektir. Adam Smith serbest ticaret ve uluslararası uzmanlaşmanın yararlarını Mutlak Üstünlük Teorisi (eory of Absolute Advantages) ile açıklar. Buna göre, bir ülke karşı ülkeye göre hangi malları daha düşük maliyetle üretiyorsa, o malların üretiminde uzmanlaşmalı ve bunları ihraç ederek pahalıya üretebildiklerini dış ülkeden ithal etmelidir. Burada maliyet kavramının yalnızca homojen bir faktör olan emeği içerdiğini tekrar hatırlatalım. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mutlak Üstünlük Teorisi: bir ülke karşı ülkeye göre hangi malları daha düşük maliyetle üretiyorsa, o malların üretiminde uzmanlaşmalı ve bunları ihraç ederek pahalıya üretebildiklerini dış ülkeden ithal etmelidir.

Yanıt Açıklaması: Klasik karşılaştırmalı üstünlükler teorisine göre yurtiçi üretim maliyetleri farklı olduğu sürece karlı ticaret yapılır. İç maliyet farklılığının nedenlerini ise ilk kez Eli Heckscher ele almıştır.

Yanıt Açıklaması: Faktör donatımının faktör fiyatları ile tanımlanması: Ücret/ faiz oranlarını ülkeler arasında karşılaştırılmasına dayanır. Ücret/faiz oranı düşük olan ülke sermaye zengin ülkedir.

Yanıt Açıklaması: Heckscher-Ohlin Teoremi’ne göre, bir ülkenin karşılaştırmalı üstünlük yapısı, onun faktör donatımına bağlıdır.