Uluslararası Hukuk 1

Yanıt Açıklaması: Lahey Konferansları 1899-1907 tarihlerinde yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Viyana Konvansiyonu’na göre diplomatik misyonların işlev ve amaçları; a) gönderen devleti temsil etmek (antlaşma görüşmelerini yürütmek, notaları iletmek vb.), b) gönderen devletin veya vatandaşlarının çıkarlarını korumak, c) kabul eden devletle resmi görüşmeler yapmak, d) hukuka uygun yollarla kabul eden devletle ilgili bilgi toplamak ve rapor vermek, e) gönderen devleti iktisadi, kültürel ve bilimsel olarak tanıtmak. Misyon bu görevleri yerine getirirken kabul eden devletin kanunlarına uymak, iç işlerine karışmamak (gönderen devlet adına yapılan siyasi açıklamalar hariç), misyon binalarını amaç dışı kullanmamak ve ticari faaliyette bulunmamak zorundadır

Yanıt Açıklaması: Almanya Federal Devleti’nde federal hükümetin bir uluslararası antlaşmayı imzalamadan önce federal meclis olan Bundestag’ın iznini alması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Devletler arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde antlaşmalar ile örf ve adet kuralları yanında dikkate alınan ve uygulanan bir başka hukuk kaynağı, hukukun genel ilkeleridir. UAD Statüsünde kullanılan ifade, “uygar milletlerce kabul edilen” hukuk ilkelerine atıf yapıyorsa da, günümüzde uygar olma tartışmasının yapılmadığını ve bütün devletlerin uygar kabul edildiğini söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Şartı’ nın 2/3. maddesinde de üye devletlere barışın bozulmasını doğuracak uluslararası mahiyetteki uyuşmazlıkların çözülmesini adalet ve uluslararası hukukun prensiplerine uygun olarak barış yollarıyla gerçekleştirme yükümü yüklemiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir diplomatik misyonda çalışanlar temsil yetkisine haiz misyon şefi, diplomatik personel, idari ve teknik personel ve müstahdemler olmak üzere dört gruba ayrılır. Misyon şefleri de büyükelçiler, ortaelçiler ve maslahatgüzarlar olarak üç sınıftan oluşur. Misyon şefinin emri altında diplomat sıfatıyla çalışan müsteşar, başkatip, ikinci katip, üçüncü katip ve ataşeler bulunur (1994 tarih ve 4009 sayılı Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun).

Yanıt Açıklaması: Konsoloslar diplomatik ajanlar gibi siyasi temsilci olmayıp yetkileri yer ve konu bakımından sınırlı resmi devlet temsilcileridir. Bu çerçevede konsolosluk ilişkisi resmi diplomatik ilişki kurulmadan da bulunabilir. İki tür konsolos vardır: Meslekten yetişme memurlar ve memur olmayan fahri konsoloslar. Bunlar bir atama belgesi ile göreve gider ve gönderilen devletin izni (exequatur) ile işe başlarlar. Bir konsolos izin verilirse birden fazla devletin konsolosluk işlevlerini ifa edebilir.

Yanıt Açıklaması: Taraflar arasında hukuki sonuç doğuran bir uluslararası antlaşma, çeşitli aşamalardan geçerek ortaya çıkar. Bu aşamalar, antlaşmaların hazırlık aşaması, tarafların antlaşmalara bağlanma aşaması ve antlaşmaların hüküm doğurmaya başladığı, başka bir deyişle antlaşmaların içeriğine uygun davranma yükümlülüğünün ve aykırı davranma durumunda devletin sorumluluğunun doğduğu yürürlük aşamasıdır. Antlaşmaların Tescil ve İlanı: Klasik antlaşmalar hukukunda antlaşmaların tescil ve ilan edilmesiyle ilgili bir zorunluluk yoktur. Ancak ilk defa Milletler Cemiyeti Misakı’nın 8. maddesinde daha sonra Birleşmiş Milletler Antlaşmasının 102. maddesinde buna ilişkin düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeler gizli antlaşmaların yapılmasını engellemek içindir.

Yanıt Açıklaması: Stimson Doktrini, Amerikan Dışişleri Bakanı Stimson’un kanunsuz işgal ve işgalin doğurduğu fiili sonuçlarını tanımayacaklarını duyurması esasına dayanır. 27 Ağustos 1928’de imzalanan Briand-Kellog veya Paris Paktı ise savaş yetkisi açısından genel bir düzenleme getirir. Pakt, bütün saldırı savaşlarını yasaklamıştır. Bu genel yasaklama, Misak’la karşılaştırıldığında, onun başlıca ilerici özelliğidir. Ancak devletlerin, meşrû müdafaa durumunda, uluslararası bir zorlama önlemi olarak Pakt’a aykırı davranan devlete karşı savaşa gitme hakkı gibi, Pakt’a taraf olmayan devletler arasında veya bu devletlere karşı savaşa gitme hakkı da muhafaza edilmiştir. Başlangıçta taraf olan ve olmayanlar arasındaki ilişkilerde uygulanmaması yönündeki sınırlama, zaman içinde kaybolmuş ve dünyadaki bütün devletlerin bağlanmış olduğu bir antlaşma olmamasına rağmen, İkinci Dünya Savaşı’ndan önce, bazı Lâtin Amerika Devletleri ve savaş sonrası kurulan bütün yeni devletler açısından örf ve âdet hukukunu oluşturmuştur. Pakt, İkinci Dünya Savaşı sonrasında, uluslararası ve iç hukuk mahkeme kararlarında baskın bir uygulama alanı bulmuştur. Genel olarak Misak’tan bir adım daha ileri bir düzenleme olmakla beraber, uygulanmasına dair hiçbir mekanizma (olumlu, barışçıl yollar; olumsuz, savaştan vazgeçme gibi) oluşturulmuş değildir. Savaşa varmayan kuvvet kullanma açısından ise, önceki dönemden farklı bir düzenleme getirilmemiştir. Dolayısıyla, bu durum açık bir sorun olarak varlığını sürdürür. Pakt, bugün de yürürlüktedir ancak, BM düzeni dolayısı ile etkisi azalmıştır.

Yanıt Açıklaması: UHK, Genel Kurul'un yerine kurulmamış; Genel Kurul'a yardımcı olması hasebiyle oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Şartı, uluslararası ilişkilerde yalnız savaşı değil, kuvvet kullanmayı ve kuvvet kullanma tehdidini de yasaklamıştır.

Yanıt Açıklaması: Yabancı asker kişilerin görevleri ifa halinde işledikleri suçlardan muaf olduklarına dair madde olmasına karşın sivil hayatta işledikleri suçlarla ilgili bir düzenleme yoktur.

Yanıt Açıklaması: BM uzmanlık kuruluşlarında çalışanların davalarına ILO İdari Mahkemesi bakmaktadır

Yanıt Açıklaması: Diplomatik misyon binası ve burada çalışanlar görevlerini gereği gibi yerine getirmek için birtakım dokunulmazlıklardan yararlanabilirler. Diplomatik ilişkilerin kesilmesi veya savaş durumunda dahi bunlar devam eder. Bu çerçevede misyon binalarına ve araçlarına misyon başkanının izni olmadan girmek, buralarda arama veya cebri icra işlemi yapmak (misyonun banka hesabı dahil), arşiv ve belgelere el koymak yasaklanmış olup kabul eden devlet buralara herhangi bir saldırı yapılmaması ve hasara uğratılmaması için uygun olan bütün önlemleri almak ve misyonun faaliyetlerini sürdürebilmesi için gereken ortamı sağlamak yükümü altındadır.

Yanıt Açıklaması: Bu teşkilat özellikle kendi bünyesi içinde 1950 yılında imzalanmış Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve bu sözleşmeye devletlerin uymasını denetleyen 1959 yılında kurulmuş Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi aracılığıyla Avrupa kıtasında yaşayanların insan haklarını koruma görevini yerine getirmektedir. Bu mahkemeye başvuru hakkı her akit devlete ve Sözleşmenin ihlali dolayısıyla mağdur olduğunu düşünen her kişiye açık tutulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Milletler Cemiyeti Misakı uyarınca uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözümünde belirli yükümlülüklere başvurmadan savaş yetkisinin kullanılmasını geciktiren süreyi ifade eden kavram moratoryum'dur.

Yanıt Açıklaması: Antlaşma metninin yazılı hâle getirilmesi süreci açısından, uluslararası hukukun belirlediği özel bir yöntem ve şekil yoktur. Antlaşmanın tarafları metnin hazırlanması yönteminin belirlenmesi konusunda serbesttir. Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi md. 7/2 antlaşma metnini kimlerin yetki belgesine başvurmaksızın imzalayabileceğini belirtir. Görevleri gereği ve yetki belgesine başvurmaksızın Dışişleri Bakanlarının da Devletlerini temsil ettikleri kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Devletlerin egemen eşitliği prensibi çerçevesinde bir devlete başka bir devlet ülkesinde tanınan hakların başında devletin yargı muafiyeti ilkesi gelir. Artık bir örf ve adet kuralı olarak kabul edilen bu ilke tarihsel olarak “par in parem non habet imperium” yani eşitin eşit üzerinde egemenliği olmaz anlayışına dayanmaktadır. Bu ilkeye göre bir yabancı devlet rızası olmadıkça başka bir devletin yargı organınca yargılanamaz ve cebri icraya tabi tutulamaz.

Yanıt Açıklaması: "Örgüt, Birleşmiş Milletler üyesi olmayan devletlerin de, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasının gerektirdiği ölçüde bu ilkelere uygun biçimde hareket etmesini sağlar" ilkesi Birleşmiş Milletler Şartı'nın 2. Maddesi'nde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilâtı (NATO) 9 Nisan 1949’da Washington Antlaşması ile kurulan bir kolektif savunma örgütüdür.