Anayasa Hukuku

Yanıt Açıklaması: Vatandaşların hukuki güvenlik içinde bulunmaları söz konusu sınırlamanın sınırlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Milli Birlik Komitesi, 27 Mayıs 1960 müdahalesi ile iktidara geçmiştir.  Üniversite öğretim üyelerinden oluşan İstanbul Komisyonu’nun hazırladığı tasarı kabul edilmeyince yeni anayasayı yapma görevi Milli Birlik Komitesi ve içinde sivil toplum örgüt temsilcilerinin de yer aldığı Temsilciler Meclisi’nden oluşan “Kurucu Meclis”e verilmiştir. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen tanım anayasaya aittir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa’nın geçici 2/3. maddesine göre “Türkiye Büyük Millet Meclisi toplanıp göreve başladıktan sonra, Millî Güvenlik Konseyi, altı yıllık bir süre için Cumhurbaşkanlığı Konseyi haline dönüşür ve Millî Güvenlik Konseyi üyeleri, Cumhurbaşkanlığı Konseyi Üyesi sıfatını alırlar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Devlet iktidarının yazılı bir anayasa ile sınırlandırılması amacını güden siyasal akım, "Anayasacılık" olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: İnsanların hayatlarını ve haklarını güvenceye kavuşturmak amacıyla, bir kısım haklarını üstün bir otoriteye (devlete) devretmelerine toplum sözleşmesi denir

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası, 1971-1973 ara rejim döneminde iki defa önemli değişikliğe uğramıştır. Bunlardan daha köklü olan birincisi, 1488 Sayılı Kanun’la yapılan 22 Eylül 1971 tarihli değişiklik (bununla 1961 Anayasası’nın 35 maddesi değiştirilmiş ve dokuz geçici hüküm eklenmiştir), ikincisi de 1699 Sayılı Kanun’la yaıplan 20 Mart 1973 tarihli değişikliktir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Saf Millî İrade; halk tarafından seçilen yasama organının ve onun içinden çıkan hükümetin, genel oyla seçilmeyen bazı kurum ve kuruluşlarca sınırlandırılamaması kuramıdır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa yargısının, diğer bir deyimle kanunların anayasaya uygunluğunun yargısal denetiminin mevcut olduğu ülkelerde, anayasa mahkemelerinin veya bu görevi gören yüksek mahkemelerin kararları, mutlaka incelenmesi gereken bir kaynak oluşturur.

Yanıt Açıklaması: İlk Osmanlı Anayasası olan Kânûn-u Esâsî Padişah II. Abdülhamit tarafından ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası, 1961 Anayasası’nda izlerini gördüğümüz vesayetçilik anlayışını çok daha güçlendirmiştir. 1960 müdahalesinde ana muhalefet partisi CHP ve onun lideri İsmet İnönü’nün silahlı kuvvetler gözünde büyük prestij sahibi olmasına karşılık, 1982 Anayasası’nın yapımında ha^kim rol oynayan Milli^ Güvenlik Konseyi, tüm siyasetçilere ve sivil siyaset kurumlarına karşı büyük güvensizlik duyuyor ve bunu açıkça dile getiriyordu. Kurucu Meclisin sivil kanadı olan Danışma Meclisinin, selefi Temsilciler Meclisi’ne oranla çok daha dar yetkili kılınmış olması ve Danışma Meclisi’ne üye olabilmek için 11 Eylül 1980 tarihinde hiçbir siyasi partiye üye olmamak şartının aranması, bu zihniyetin göstergeleridir.

Yanıt Açıklaması: 1982 anayasası; - 1961 Anayasası’na oranla daha kazüistik bir yöntemle hazırlanmıştır. - 1961 Anayasası’ndan daha katı niteliktedir. - Otorite - hürriyet dengesinde otoritenin ağırlığını arttırmıştır. - Vesayetçilik anlayışını güçlendirmiştir. - Devlet yapısı içinde yürütme organını güçlendirmiştir. Dolayısıyla soruda verilen II ve V numaralı maddeler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap I, III ve IV numaralı maddeleri içeren D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Genel oy ilkesi, sübjektif sınırlamalar olmaksızın belirli bir yaşa gelmiş her bireyin oy kullanma hakkının olmasını ifade eder. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. 1921 Anayasası’nın en önemli yeniliği ve en devrimci ilkesi, millî egemenlik ilkesidir.

Yanıt Açıklaması: Anayasanın içerisinde değiştirilemeyen maddeye yer verilmemiş olma- sı ve Anayasa ile kanun değişikliklerinin benzer çoğunluklarla gerçekleştirilebi- liyor olması bir anayasayı yumuşak nitelikte kılmaktadır. Sert anayasa için ise bünyesinde ya değiştirilmesi yasak olan madde barındırmalıdır ya da anayasa değişiklikleri kanun değişikliğine oranla güçleştirilmiş usullere tabi olmalıdır. Türk anayasacılık tarihindeki tek yumuşak nitelikli anayasa 1921 Anayasasıdır. 1924, 1961 ve 1982 Anayasaları gerek değiştirilme usullerindeki farklılık itiba- riyle gerekse değiştirilemeyen maddelere yer vermeleri sebebiyle; 1876 Anayasası ise değiştirilme usulündeki farklılık sebebiyle sert nitelikli anayasalardır.

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasası’nın 102. maddesine göre, anayasada değişiklik teklifinin meclis üye tam sayısının en az üçte biri tarafından imzalanması ve tekliflerin üye tam sayısının en az üçte ikisinin kabul oyuyla mümkün olması, ilk maddesinin değişikliğinin teklif dahi edilememesi sert bir anayasa olmasından ileri gelir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Eşitlik; herkesin, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olması, hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınmamasıdır. Pozitif ayrımcılık; toplumda sosyal, ekonomik ve fiziksel nedenlerle dezavantajlı durumda olan birey ve gruplar lehine ayrımcılık yapılmasıdır. Şekli hukuki eşitlik, kanunların genel ve soyut nitelik taşıması, yani kapsadığı herkese eşit olarak uygulanmasıdır. Maddi hukuki eşitlik, aynı durumda bulunanlar için haklarda ve ödevlerde, yararlarda ve yükümlülüklerde, yetkilerde ve sorumluluklarda, fırsatlarda ve hizmetlerde eşit davranma zorunluluğunu içeren kavramdır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devleti gerçekleştirmeye yönelik hukukî yöntemler “herkese insan haysiyetine yakışır asgari bir hayat düzeyi sağlamaya yönelik tedbirler, vergi adaleti, kamulaştırma ve devletleştirme, planlama ve sosyal haklar” dır. Eşitlik Anayasa’mızda yer alan bir ilke olup; “herkesin, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olmasını” ifade eder. Doğru cevap A’ dır.

Yanıt Açıklaması: “Milli egemenlik” ve “yerinden yönetim” ilkeleri ilk kez 20 Ocak 1921 tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nda yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 1839 tarihli Tanzimat Fermanı’dır. Bu fermanda, devletin bütün uyrukları için can, mal ve ırz güvenliği vaad edilmiş, vergi ve askerlik işlerinin de bir düzene bağlanacağı söylenmiştir