Türk Tiyatrosu

Yanıt Açıklaması: Ankara Sanat Tiyatrosu, Dostlar Tiyatrosu, Ulvi Uraz Tiyatrosu ve C¸evre Tiyatrosu birlikten ayrılarak Devrimci O¨zel Tiyatrolar Derneği’ni kurmuşlardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Meşrutiyet Tiyatrosu Dönemi başlangıcı, Meşrutiyet’in ilan tarihi olan 23 Temmuz 1908’dir. ‘Hürriyet İlânı’ adı verilen bu tarihte, yurt içinde ve dışındaki hürriyet savaşının sonucu alınmış, 1876 Anayasa’sı yeniden yürürlüğe girmiş, Abdülhamit ve İstibdat yönetimi sona ermiş, yeni padişah Mehmet Reşat’ın emriyle meclis açılmış, genel seçimlere gidileceği kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1950’li yıllarda ABD ve Dünya Bankası uzmanlarına göre, Türkiye geniş ta- rımsal olanaklara sahip bir ülkedir ve ancak tarıma dayalı bir ekonomi ile kalkı- nabilecektir. DP’de sorunları bu çerçevede değerlendirmiş, ekonominin güçlendirilmesi yolunda tarım potansiyeli ilk çıkış noktası olarak ele alınmıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Zeynep Oral, Atilla Sav, Sevda Şener, Özdemir Nutku, Metin And, Seçkin Cılızoğlu (Selvi) ve Engin Ardıç gibi eleştirmenler dönemin tiyatrosunu, eleştirileri ve yönlendirmeleri ile büyük ölçüde etkilemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Vasfi Uçkan’nın Acılı Toprak adlı oyunu o dönemin Türkiye’sinde ki köy ve köydeki toplumsal değişikliği elen alan eserlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Ne var ki 1965’ten başlayarak bu anayasanın tanıdığı haklar daraltılmış, sınırlandırılmıştır

Yanıt Açıklaması: Bedia Muhavvit cumhuriyet dönemi ilk kadın aktrisidir.

Yanıt Açıklaması: 27 Mayıs 1960 günü Türkiye, Cumhuriyet tarihinin ilk askeri darbesi ile uyanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Nurullah Ataç, Lütfi Ay, Suat Taşer, Burhan Arpad, Metin And, Adnan Benk bu dönemin öne çıkan eleştirmenleridir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1970-80 dönemi oyun yazarlığını etkileyen en önemli faktör dönemin sosyo-ekonomik ve politik koşulları ile o güne denk gelen dram sanatı geleneği olsa da, dönemin tiyatro yaşantısının da yazılan oyunlara etkisi büyüktür.

Yanıt Açıklaması: M. Kemal Küçük’ün “Çocuklara Tiyatro Dersi” adlı oyunu, 1 Ekim 1935 yılında sahnelenmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1980’ler Memet Baydur’un, 12 Eylül döneminde aydın kesimin suskunluğunu, yalnızlığını ve yaşadığı iletişimsizliği, incelikli bir ‘kara güldürü’ olarak dile geti- ren ‘Limon’ ile başlayan ve ‘Cumhuriyet Kızı’ndan (Bkz. Yukardaki Okuma Par - çası ) ‘Yangın Yerinde Orkideler’e (Bkz. Dönemin Öne Çıkan Oyunları bölümü) ulaşan, dilsel ve kurgusal açıdan çok özel olan yazarlık uğraşına başladığı dönemi belirler. 1980’ler, Ferhan Şensoy’un ‘Şahları da Vururlar’ (Bkz. Dönemin Öne Çıkan Oyunları bölümü) oyunu ile günümüze uzanan, ... Tuncer Cücenoğlu bu dönemde ‘Kadıncıklar’ oyunuyla büyük bir çıkış yapar (Bkz. Dönemin Öne Çıkan Oyunları bölümü). Turgut Özakman, 1960’lı ve ‘70’li yıllardaki oyunlarında uyguladığı yaklaşımı bir dolu zekice yenilikle zenginleştirerek, çağdaş tiyatroyla geleneksel tiyatromu- zu özgün bir potada eriten, konularını yine Osmanlı döneminin son aşamalarına yaslandırdığı, ‘geçmiş’e dayanarak, ‘bugün’ için ‘kıssadan hisse’ çıkardığı, ‘göster - meci biçem’ ve ‘açık biçim’deki ‘Resimli Osmanlı Tarihi’ ...

Yanıt Açıklaması: Ayak Bacak Fabrikası eleştirel bir oyundur.

Yanıt Açıklaması: 1968, dünyada olduğu kadar Türkiye’de de gençlik hareketlerinin dönüm noktasıdır. Üniversite gençliğinin eğitim konusundaki taleplerinden yola çıkan hareketler gençlik eylemlerinin başlangıcı olarak görülebilir.

Yanıt Açıklaması: Grev ve lokavt hakkı, çift meclis, yargı bağımsızlığı, üniversite ve radyo özerkliği, çoğunluğa sahip partinin gücünün sınırlanması, Devlet Planlama Teşkilatı, Anayasa Mahkemesi, Milli Güvenlik Kurulu gibi siyasal yenilikler getiren 1961 Anayasası, kişi ve konut dokunulmazlığı, basın, vicdan, din ve düşünce özgürlüğü sunan bir temele inşa edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tiyatro araştırmaları bu dönemde yogunlaşmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Değer yargılarının değişiminden kaynaklanan çatışmanın yarattığı sıkıntıları aile kurumu içerisinde incelemek, hem bu dönem yazarlarında hem de genelde Türk oyun yazarlığının hemen her döneminde görülen en tipik eğilimdir. Bu dönemin birkaç yıl öncesinde (1944) Reşat Nuri Güntekin’in kaleme aldığı Yaprak Dökümü adlı oyunun tiyatro tarihimizde yüz oyunu aşan bir rekora imza atması, bu konuya toplumun da ilgi duyduğunun bir göstergesidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Astronot Niyazi Devekuşu Kabare Tiyatrosu için yazılan oyunlardandır.

Yanıt Açıklaması: Askeri yönetimin ordu, üniversite ve doğudaki toprak ağaları olmak üzere üç önemli alanda giriştiği tasfiye ile büyük bir şaşkınlık ve hayal kırıklığına dönüşmüştür. Yaklaşık 5000 subay bir ay içinde emekliye sevk edilmiş, kısa süre sonra 147 öğretim üyesi üniversiteden uzaklaştırılmış hemen ardından elli beş Kürt asıllı ağa batıya sürgün edilmiştir. Yassıada Yargılamaları ve tüm engelleme çabalarına karşın gerçekleştirilen idamlar toplum vicdanını sarsmış, yeni düzene karşı güvensizlik oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Eşeğin gölgesi Brecht etkisinde kalınan oyunlardan değildir.