Eleştiri Tarihi

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mehmet Kaplan, edebiyatın içerik bakımından II. Dünya Savaşı öncesinden farklılaştığını belirtir. Bu farklılaşmanın tek partili hayat ile savaş sonrasının çok partili hayatının edebiyata yansımasından kaynaklandığı düşüncesindedir.

Yanıt Açıklaması: D seçeneğinde verilen "Dokuzuncu Hariciye Koğuşu" cumhuriyet sonrası dönemde üzerine eleştirel değerlendirmelerin yapıldığı bir tiyatro eseri değil, romandır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı medreselerinde başlangıçta Arapça ve Farsça belagat kitaplarının okutulduğu bilinmektedir. Arapça belagat kitaplarının başında Sekkakî tarafından yazılan Miftahü’l-Ulum ile Hatib el-Kazvinî’nin yazdığı Telhisü’l-Miftah gelir. Bu esere Sadettin Taftazanî’nin ve Seyyid fierif Cürcanî’nin yazdıkları şerhler, özellikle Taftazanî’nin yazdığı Mutavvel ile ona yazdığı Muhtasar adlı şerh kitabının ilgi gördüğü bilinmektedir. Medreselerde okutulan Miftah, Telhis, Mutavvel ve Muhtasar’a haşiye ve şerhler yazılmıştır Dolaylı değerlendirmenin en önemli örneklerinin başında nazireler gelir. Bu bakımdan edebî eleştiri açısından nazire mecmuları önemli ipuçları içerir. Nazireler kadar belirleyici olmasa da terbî, tahmis gibi musammat nazım biçimleriyle yazılan şiirler de şairlerin birbirine nasıl baktıklarını yansıtır. Metinlerarası ilişkiler kadar şairler arası ilişkileri anlamak açısından da önemli olan bir başka gösterge ise tazmin ve iktibastır.Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Eski Türk edebiyatının bütünüyle İran edebiyatı etkisi altında kaldığını iddia eden Namık Kemal, “edebiyat-ı sahîha”(gerçeğe uygun edebiyat) adına bu edebiyatı tamamen reddeder. Özellikle Harâbât mukaddimesi dolayısıyla Ziya Paşa’ya yönelttiği eleştirilerde divan edebiyatını “menfûr-ı tabiat”(doğallığa ters) olarak niteler.Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Hececiler denilen genç şairler üzerinde hece ölçüsünün yeniden etkili olmasını Peyami Safa yüzyıllarca devam eden Divan edebiyatına bir tepki olarak yorumlar, fakat bunu beceriksizce taklit edenleri de yermekten geri durmaz.

Yanıt Açıklaması: Mehmet Akif Ersoy, Nam›k Kemal’i, edebiyat tarihimizin ilk “münekkidi” (eleştirmeni) olarak kabul eder. Abdullah Uçman, Ahmet Hamdi Tanpınar’dan ilham alarak Namık Kemal’in eleştirilerini üç ana madde altında toplar: divan edebiyatı, yeni edebiyat kurma arzusu ve yeni türlerin savunulması. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Nâ-Kâfî şiiri, Makber Mukaddi- mesi’nde geçen “nâ-kâfî” kelimesinin “sarf u nahve” (dil bilgisi kurallarına) uymadığını düşünen bir insana, bu insanın Şahsında da bir zihniyete karşı yazılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bütün bunlar Ataç’ın bir taraftan eleştiriyi bir sanat olarak kabul ettiğini, diğer bir taraftan da öznel-izlenimci bir eleştiri anlayışını benimsediğini göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: D. Nikolaidi’nin sahibi olduğu Servet gazetesinin eki olarak çıkmaya başlamış bir yayın organı olan Servet-i Fünûn dergisinin ilk yayımlandığı tarih 27 Mart 1891'dir.

Yanıt Açıklaması: Yazılarıyla devrin edebiyatı üzerinde etkili olan önemli bir isim de Yahya Kemal’dir. 1922’de Tevhîd-i Efkâr’da çıkan Tenkit Tecrübesi ve Bir Hasbıhal Münasebetiyle yazılarında milleti en iyi edebiyatın tanıttığını; edebiyatın aşk ve ihtiras ile zeka ve zerafet gibi iki temel değerinin bulunduğunu ve Türklerin her ikisini de kendinde toplayan yegane millet olduğunu ama fikir ve tahlil konusunda ise zayıf olduğunu söyler.

Yanıt Açıklaması: Dönemin tartışmalı bir diğer ismi ise Nazım Hikmet’tir. Ahmet Haşim onun "835 Satır"ını bir orkestraya benzetip çok beğenmekle birlikte bu orkestranın sadece marş çaldığını söyleyerek şiirin ideolojik bağlamına eleştirel bir göndermede bulunur. Kendisiyle yapılan bir röportajda ise onun tamamen Mayakovski’yi taklit ettiğini; Fecr-i Ati’ye yapılan eleştirilerin bu bağlam da ona da yapılması gerektiğini söyler.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bizde Batıl anlamda edebiyat eleştiriciliği Tanzimat’la birlikte başlamıştır. Tanzimat’tan önce de özellikle divanların ön sözlerinde ve şiir mecmualarında yer alan ve edebiyat eleştirisi sayılabilecek nitelikte bazı değerlendirmeler vardır. Fakat bunlar modern anlamda edebiyat eleştiriciliği sayılmazlar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yapısalcı Eleştiri

Yanıt Açıklaması: Yeni Lisan hareketini eleştirenlerle en çok polemiğe giren Ali Canip olmuştur. Denebilir ki hareketin sosyolojiye dayanan fikri tarafını Ziya Gökalp, sanat tarafını Ömer Seyfettin idare ederken; Köprülüzade Mehmet Fuat, Mehmed Rauf, Yakup Kadri, Mahmut Talat, Cenap Şahabettin ve Süleyman Nazif gibi bu hareketi eleştirenlere karşı polemikleri Ali Canip yürütmüştür.

Yanıt Açıklaması: Sadri Ertem , 1931’de Resimli Şark’ta çıkan Bizde Niçin Münekkit Çıkmıyor? isimli yazısında sanatkârın belli bir toplumun ürünü olması gibi, eleştirmen de aynı belirli ortak özellikler etrafında kümelenmiş toplumun ürünüdür görüşündedir

Yanıt Açıklaması: Hüseyin Cöntürk

Yanıt Açıklaması: 1990 sonrasında büyük bir kısmı üniversitelerde görev yapmakta olan Jale Parla, Yıldız Ecevit, Orhan Koçak, Nurdan Gürbilek, Dilek Doldaş, Gürsel Aytaç gibi akademisyen-araştırmacı-eleştirmenler pek çok eleştiri anlayışının yanında postmodern metin eleştirisini de uygulamışlardır. Doğru cevap C’dir.