Eleştiri Tarihi

Yanıt Açıklaması: Hüseyin Cöntürk nesnel eleştiri anlayışını benimsemiş bir edebiyatçıdır.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat’tan sonra gelişen Türk edebiyat› tarihi içinde Tanzimat’ın ikinci nesli olan Ekrem-Hamit-Sezai nesli ile 1896’da kurulan Servet-i Fünûn edebî topluluğu arasında yetişmiş bir nesil vardır. Eserlerini ağlıklı olarak 1880-1895 yılları arasında yayımlayan bu nesli Prof. Dr. Mehmet Kaplan Ara Nesil olarak adlandırmıştır. Ara Nesil’e mensup sanatçıların ortak duyuş tarzı, bu sanatçıların kimler oldukları, eserlerini tam olarak hangi dönemde ve hangi yayın organlarında yayımladıkları ve edebiyat anlayışlarının ortak yönleri konusunda edebiyat tarihçileri tam anlamıyla fikir birliğine varamamışlardır. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Munakkahiyet, üslupta orta yolu bulmak, lâfzı manasından çok olmamak üzere söyleme ve yazma olarak tanımlanabilir. Dolayısıyla E seçeneği doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Belli bir meslekte şöhret bulan kişilerin biyografilerini anlatan eserlere tezkire, bunlardan şairlerin hayatlarını anlatan, eserlerinden örnekler verenlere de şair tezkiresi denilmektedir. Türk edebiyatında bu türün ilk örneği, Ali Şir Nevayî’nin Mecalisü’n-Nefayis adlı eseridir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ali Canip 1918’de Yeni Mecmua’da Epope Nedir? ve 1919’da Büyük Mecmua’da Epope Asrî Bir Nevi Midir? ve Yine Epopeye Dair yazılarında destanların milletle olan bağlantısına temas eder ve modern zamanlarda artık epope yazılamayacağını çünkü destanların inanç konusu olmaktan çıktığını söyler. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde eleştirmenliğiyle ön plana çıkan ve Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında öznel eleştiri anlayışıyla dikkat çeken ilk isim olan Nurullah Ataç, eleştiri üzerine görüşleriyle de eleştirinin bağımsız bir alan olması konusunda önemli katkılarda bulunmuştur. Asım Bezirci, Nurullah Ataç Eleştiri Anlayışı ve Yazıları adlı çalışmasında onun eleştiri anlayışını iki bölümde ele alır. Ataç’ın birinci dönemi 1921-1951 arasını kapsamaktadır ki Asım Bezirci, bu dönemde Nurullah Ataç’ın öznel bir eleştiri anlayışına sahip olduğunu belirtmektedir. 1952-1957 döneminde ise Nurullah Ataç eleştirilerinde genellikle nesnel bir yol takip etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Genç Kalemler hareketinin en dikkate değer yönü, dili, sadece dilbilimsel açısından ele almamaları, dile ayrıca üslûp, sosyoloji ve estetik gibi değişik açılarından da bakmış olmalarıdır. Bu meseleleri dört ayrı disiplin çerçevesinde ele almaları kültür tarihimizde ilk defa görülüyordu. Tarih bu kapsama dahil değildir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ara nesil olarak adalandırılan edebiyat döneminin sanatçıları; Abdülhalim Memduh, A. Nazım, Abdülkerim Hadi, Abdülkerim Sabit, Adanalı Ziya, Ahmet Rasim, Alaybeyzâde Naci, Ali Ferruh, Ali Feyzi, Ali Kemal, Ali Nizamî, Ali Nusret, Ali Ulvi, Andelip Fâik Esat, Beflir Fuad, Fatma Aliye Hanım, Fazlı Necip, Halil Edip, Hasan Asaf, Hayret Efendi, Hüseyin Daniş, İsmail Safa, Makbule Leman, Manastırlı Rıfat, Mehmet Celâl, Mehmet Ziver, Menemenlizâde Mehmet Tahir, Muallim Feyzi, Muhyiddin, Mustafa Reşit, Müstecabizade İsmet, Nâbizâde Nâzım, Nigar Binti Osman, Recep Vahyî, Selânikli Tevfik, Tepedelenlizâde Kâmil'dir.

Yanıt Açıklaması: Yazın ve Yorum

Yanıt Açıklaması: Ara Nesle mensup yazar ve şairler edebiyatı kendilerinden önceki nesillerden farklı bir şekilde algılamışlar ve edebiyatı estetik bir nesne olarak kabul etmişlerdir. Onların edebiyatı estetik nesne olarak kabul etme anlayışı daha önceki neslin özellikle de Tanzimat’ın birinci neslinin edebiyat anlayışına zıt bir tutumdur. Çünkü Namık Kemâl, Ziya Paşa ve Şinasi başta olmak üzere Tanzimat sanatçılarının çoğu edebiyatın sosyal fayda yönünü öne çıkarmışlar, kavramı ve kavram hakimiyetini benimsemişler, edebiyatı belirli ideolojik, siyasal ve sosyal meseleleri aktarmak için bir vasıta olarak görmüşlerdi. Birinci Tanzimat neslinin edebiyata yönelik faydacı yaklaşımını Hamit Ekrem nesli kısmen kırmıştır. Ekrem-Hamit nesli, yaratılışlarının ve kişisel hayatlarının da etkisiyle toplumsal meselelerden ziyade bireysel meselelere yönelmişler, muhteva düzeyinden (ing. contend plane) çok ifade düzeyine (ing. Expression plane) önem vermiştir. Ara Nesil sanatçıları ise edebiyatta ifade ile muhtevanın uyumlu bütünlüğü, başka bir deyişle lafz ile mananın uyumu üzerinde durmuştur. Onların bu yaklaşımı Tanzimat’tan beri süre gelen yaklaşımın kırılmasına yönelik ilk ciddî teşebbüstür.

Yanıt Açıklaması: Munis Faik Ozansoy, 1936’da Marmara dergisinde yazmış olduğu Tenkit ve Münekkit yazısında iyi bir eleştirinin, katılan olmasa dahi her türlü düşünceye saygının gösterildiği, ahlaki sorumluluğun göz ardı edilmediği bir ortamda gelişebileceğini düşünmektedir.(

Yanıt Açıklaması: Şikâyet-name adlı eser Fuzulî'nin eseridir.  Bu eserde eleştirel bir tutum sergilemektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tiyatro eleştirisine baktığımızda ciddi anlamda bir eleştirmen bulunmayışının yakınılan birinci problem olduğu görülür. Buna bağlı olarak eleştirilerin de sağlıklı olmadığı dile getirilir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Agâh Sırrı Levent 1930’da Servet-i Fünun’da çıkan İstediğimiz Münekkit, Sadri Ertem, 1931’de Resimli Şark’ta çıkan Bizde Niçin Münekkit Çıkmıyor? ve 1935’te Perşembe dergisinde çıkan İbrahim Alaattin'in Tenkit Yokluğu, Edebiyatta Tenkit, Tenkit Ne Demektir adlı yazıları bu dergilerden çıkan eleştiri yazılarına örnektir.

Yanıt Açıklaması: Millî lisan ve millî edebiyat konularını gerçek anlamda bir sistematiğe kavuşturan gerek makaleleriyle ve gerek kitaplarıyla Ziya Gökalp olmuştur.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ziya Gökalp’in dil anlayışı, Lisânî Türkçülüğün Umdeleri başlığı altında topladığı, esas düşüncelerden hareketle incelendiğinde, müzmin bir hastalık olarak yüzyıllardır süregelmiş bulunan dil konusunun karmaşıklığı metotlu, gerçekçi, millî kalmak kaygısını taşıyan bir görünüşün ışığı altında bir kültür davası olarak ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Servet-i Fünûn dergisi ilk olarak 27 Mart 1891'de Servet gazetesinin eki olarak yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Mehmet Kaplan, Adnan Benk, Berna Moran gibi isimler ise akademik kriterlere bağlı olarak bir eleştiri anlayışını oturtmaya çalışmışlardır.