Eleştiri Tarihi

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet dönemine gelinceye kadar karşımıza çıkan bütün edebi grupların bu yenilik iddialarına karşılık, Cumhuriyet’in ilk şiir grubu sayılan Yedi Meşaleciler de aynı iddiayla kendilerini duyururlar. 1928 yayımladıkları Yedi Meşale ortak kitabında şiiri sunilikten ve soluk duygulardan kurtarmak, yeni, canlı, samimi olmak niyetinde olduklarını belirterek edebiyat dünyasına kendilerini tanıtırlar. Şiirimizin Beş Hececiler’in elinde ufkunun daraldığını, canlılığını kaybettiğini belirtirler. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Eleştirmenliğiyle ön plana çıkan ve Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında öznel eleştiri anlayışıyla dikkat çeken ilk isim olan, eleştiri üzerine görüşleriyle de eleştirinin bağımsız bir alan olması konusunda önemli katkılarda bulunan kişi Nurullah Ataç'tır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ali Canip, Viranbağ şiirini ele alarak burada anlam ve vezin bulunmadığını Yahya Kemal’in sadece ritme bağlı kaldığını söyler. Ömer Seyfettin, 1918 tarihli ve Akşam Gazetesinde çıkan Tenkidin Faydası, 1919 tarihli ve Büyük Mecmua’da çıkan Tenkit ve Terbiye yazılarında eleştirinin ne olduğu, nasıl yapıldığı, kimler tarafından yapılabileceği ve eleştiri-edebiyat ilişkisi, eleştiririn sınırları hakkında önemli tespitlerde bulunur. Yahya Kemal, 1922’de Tevhîd-i Efkâr’da çıkan Tenkit Tecrübesi ve Bir Hasbıhal Münasebetiyle yazılarında milleti en iyi edebiyatın tanıttığını; edebiyatın aşk ve ihtiras ile zeka ve zerafet gibi iki temel değerinin bulunduğunu ve Türklerin her ikisini de kendinde toplayan yegane millet olduğunu ama fikir ve tahlil konusunda ise zayıf olduğunu söyler ki burada bir edebiyatın gelişimi için eleştiri ihtiyacının ne kadar önemli olduğunu da belirtmiş olur.

Yanıt Açıklaması: 1939-1960 yıllarında arasında  ön plana çıkan ve kendisinden sonra da akademik çevrelerin eleştiri anlayışında etkili olan ve sistematik eleştiri anlayışını bir anlamda Türk edebiyatında kuran isim Mehmet Kaplan'dır

Yanıt Açıklaması: İzlenimci-Öznel Eleştiriyi devam ettirenler arasına Marksist vurguları da dikkat çeken II. Yeni içerisinde şairliğiyle ön plana çıkan Cemal Süreya (1931-1990) ileTurgut Uyar (1927-1985)’ı ve Adnan Binyazar (1934- )’la Rauf Mutluay (1925- 1995)’›, Muzaffer Erdost (1932- )’u da katabiliriz.

Yanıt Açıklaması: II. Meşrutiyet döneminde Roman etrafında olmasa da bu türden kurgusal eserlerin ilk örneği bağlamında Epope (destan) üzerinde karşılıklı tartışmalara varan bir eleştiri ortamı söz konusu olur. Ali Canip 1918’de Yeni Mecmua’da Epope Nedir? ve 1919’da Büyük Mecmua’da Epope Asrî Bir Nevi Midir? ve Yine Epopeye Dair yazılarında destanların milletle olan bağlantısına temas eder ve modern zamanlarda artık epope yazılamayacağını çünkü destanların inanç konusu olmaktan çıktığını söyler. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: 1960 sonrasında edebiyatımızda edebi eleştiri O¨znel-izlenimci Eleştiri, Nesnel Eleştiri Akademik Eleştiri, Toplumcu Gerçekçi-Marksist Eleştiri; 1980 sonrasında Yapısalcı Eleştiri Göstergebilimsel Eleştiri, Dilbilimsel Eleştiri; 1990 sonrasında ise Postmodern Eleştiri olarak gruplandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Suut Kemal Yetkin, 1944’te Ulus’ta çıkan Tenkide ve Tenkitçiye Dair yazısında eleştirmeni, sahte değerlerin sahte ışıklarını söndürüp gerçek değerleri bulundukları karanlıklardan çekip çıkaran kişi olarak tanımlar. Ona göre eleştirmen, ahlaki özelliklerinin yanı sıra, sağlam felsefi bir temele dayanan; geniş bir sanat kültürüne, derin bir seziş ve çalışma kabiliyetine sahip bir kimse olmalıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tercümân-ı Hakikat gazetesinde yayımlanan bu şiir Hamit’in şiir anlayışını açık olarak ortaya koyduğu ilk edebî metinlerdendir. Tarhan, bu şiirde daha sonra Makber Mukaddimesi’nde de tekrarlayacağı gibi romantik şiir anlayışına bağlı olduğunu ve kendisini tabiatın bir öğrencisi olarak gördüğünü vurgular. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Memet Fuat

Yanıt Açıklaması: Fuzulî’nin Şikâyet-namesi, Bağdatlı Ruhî’nin “Terkib-bend”i, Nefî’nin Siham-ı Kaza’sı klasik dönemde eleştirel aklın işlediğine ilişkin önemli eserlerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: A şıkkı dışındaki örnekler Serveti Fünün edebiyatı yazarlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu tarihler arasındaki, dönem merkezli edebiyat eleştirileri daha çok İnkılâp Edebiyatı, Milli Edebiyat ve Eski Edebiyat ile Yeni Edebiyat anlayışı etrafında döner. Bunlar arasında C seçeneğinde verilen "çağdaş edebiyat" yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sevet-i Fünûn edebî topluluğunda roman ve hikâye kadar şiir de önemli bir yer tutar. Hatta bu topluluk şiirde kafiye meselesi ile ilgili bir tartıflma neticesinde bir araya gelmiştir. Edebiyatımızda abes-muktebes tartışması diye bilinen bu polemik, edebiyat anlayışı açısından geleneksel şiir anlayışını devam ettirenlerle, Avrupaî Türk edebiyatının gelişmesinin savunanlar arasında geçmiştir. Bu kapsamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Namık Kemal-Şinasi-Ziya Paşa Mektebi, Servet-i Fünûncuların estetiğe, güzelliğe ve edebiyata bakışıyla tamamen zıt olan kurumdur.

Yanıt Açıklaması: Resimli Kitap dergisinde 1908’de basılan Millî Tiyatro isimli konferans metninde Batılılaşma sürecindeki eksiklerimizin başında uyuşukluğumuzun geldiğini söylemekte ve bunun üstesinden gelmek için fikrî çabaya gerek olduğunu ve bunu da sağlayacak olanın her yere bir tiyatro açmak olduğunu söylemektedir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yeni Lisan eleştirilerine cevap veren, eleştirileri karşılayan Ali Canip, konuyu daha ziyade dil-edebiyat, dil-millet, dil-tekâmül ve üslup problemleri etrafında şekillendirir. Ali Canip, dilin edebiyatın temeli olduğunu belirtir. Dil kelimelerden ibaret değildir; milletlerin oluşumunda dilin ve edebiyatın önemli bir yeri vardır. Milletleri birbirinden farklı kılan dilin felsefesidir