Eleştiri Kuramları

Yanıt Açıklaması: Freud’e göre, bilinçdışı ya da ruhsal mekanizma, es (bu), ego (ben) ve superego (üstben)’dan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Sanat ve edebiyat üzerine yazılmış ilk önemli ve sistemli eser Aristoteles’in Poetika’sıdır. Aristoteles Lycée’de verdiği derslerin notlarından oluşan bu kitabında edebiyat ve eleştiri biliminin temellerini atmıştır. Aristoteles’in sanat ve edebiyat üzerine ortaya koyduğu tanımlar, tasnifler, prensipler, kurallar yüzyıllarca aynen benimsendi ve temel bilgiler olarak kabul edildi. Edebiyat ve eleştiri üzerine öne sürdüğü fikirler, büyük ölçüde günümüz bilim dünyasında dahi araştırmaların hareket noktasını oluşturmakta, tanımladığı kavramlar üzerinde hâlâ tartışılmaktadır. O, bu kitabıyla kendisinden sonraki iki bin yıldan uzun süren edebiyat ve eleştiri araştırmalarının programını hazırlamış gibidir.

Yanıt Açıklaması: Duyarlı ve duygusal bedenin çevresiyle kurduğu olumlu ya da olumsuz ilişkiye duygu değeri denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bütünce: Üzerinde çözümleme yapmak amacıyla benzeşik (homojen) türden metinlerin toplamına verilen ad.

Yanıt Açıklaması: Çünkü Marksist eleştiride edebî eserlerdeki çokanlamlılık ve belirsizlik göz ardı edilmiş; bunun yerine, söylenen ile kastedilenin aynılığına dayanan katı bir açıklık vurgulanmıştır. Buna bağlı olarak, özellikle Friedrich Engels sanat ile ilgili düşüncelerinde tiplere ve tipik karakterlere vurgu yaparken, tam anlamıyla Hegelci açıklık düşüncesinden hareket etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Üretici süreç: Bir metin ya da söylemde anlamı oluşturan düzeyler ve bileşkeler arasında kolaydan zora, yalından karmaşığa giden ilişkileri düzenleyen kuramsal süreci açıklayan göstergebilimsel araç.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İç çatışmaların, özellikle de engellemelerin önemli rolü: Genellikle yön değişimi, simgesel doyma, ussallaştırma, yüceltme gibi işlemler yoluyla bu çatışmalar çözüme ulaştırılır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Rus edebiyat kuramcısı Mikhail M. Bakhtin’in geliştirdiği edebiyat kuramı, edebî metinlerdeki belirsizlik, çirkinlik ve grotesk unsurlarla ilgili bir kuramdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik eleştiri, edebiyata yaklaşırken kimi ilkelerden hareket eder. Bu eleştiri edebî esere, antik dönemden beri süregelen taklitçi (mimetik) sanat anlayışının bakış açısıyla yaklaşır. Köksal Alver’e katılarak belirtmek gerekirse, sosyolojik eleştiri, edebiyatı sanatçının hayatın gerçekliğini yansıttığı, taklit mekanizmasını işler hâle getirdiği bir alan olarak görür. Buna paralel olarak toplumla ilişki içindeki sanatçının bir ifadesi olarak gördüğü edebiyatta, toplumsal olanın içkinliğini kabul eder. Sosyolojik eleştiri, edebiyatı kendi başına değil, toplum içinde gelişen ve toplumun bir ifadesi olan bir durum/alan şeklinde tanımlar. Yazarı, eseri ve okuru toplumsal koşulların çepeçevre kuşattığı ya da belirlediği iddiasından hareketle, bu koşullar üzerine eğilerek sanatla ilgili sorunları açıklamanın bir yolu olduğunu göstermeye çalışır.

Yanıt Açıklaması: Eleştirinin ve edebiyat tarihinin yapması gereken iş, türler arasındaki soy bağlarını bulmak, türün edebiyatın evrimi içindeki yerini belirlemektir. iklim ve toplum şartlarının incelenmesi, tür incelemesinin yardımcılarıdır. Öyleyse edebiyat tarihinin ve eleştirinin asıl amacı, türlerin gelişimini ortaya koymaktır.

Yanıt Açıklaması: Yan anlam: bir sözcüğün sürekli anlamsal öğelerine ya da düzanlamına kullanım sırasında katılan ve ilk anda algılanamayan, ikincil kavramlara, imgelere, öznel izlenimlere, vb. ilişkin olan duygusal, coşkusal ikincil anlam; çağrışımsal değer.

Yanıt Açıklaması: Fransız tarihçi, edebiyat eleştirmeni ve siyasetçisi olan Villemain 1790-1870 yılları arasında yaşamıştır. En önemli eseri 1828’de yayımlanan Cours de littérature française (Fransız Edebiyatı Dersleri) adlı eseridir (http//www.answers.com). Villemain, eleştiri anlayışı bakımından Staël’e yakındır. Eleştiride nesnelliğin önemi üzerinde durmuştur. Ona göre eser, ancak çevre, ülke ve uygarlıkların çözümlenmesiyle anlaşılabilir. Ancak bir eseri aydınlığa kavuşturabilmek için, edebiyatın toplumun törelerini yansıttığını söylemek de yeterli değildir. Edebiyat, farklı tür ve görünümleriyle de topluma bağlı (Alver 2003: 241) bir sanattır.

Yanıt Açıklaması: Platon’un felsefesinde biçimler, fikirler (Idea) kavramı önemli bir yere sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Marksist eleştirinin topluma dönük bir eleştiri olduğu konusunda bütün eleştiri tarihçileri fikir birliği içindedirler. Bu açıdan bakıldığında, Marksist eleştiri sosyolojik eleştirinin önemli bir ayağını oluşturur. Maksist düşüncenin kurucuları Karl Marks ve Friedrich Engels’tir. Bu iki düşünür, edebiyat eleştirisi ile ilgili doğrudan bir görüş ileri sürmemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Duygu Değeri : Duyarlı ve duygusal bedenin çevresiyle kurduğu olumlu ya da olumsuz ilişki.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Goldmann edebî eser incelemelerine yönelik yeni bir kavram geliştirmiştir. Bu kavram anlamlı yapı kavramıdır.

Yanıt açıklaması yok