XVI-XIX. Yüzyıllar Türk Dili

Yanıt Açıklaması: Çekim eklerinden ( +ı, +i, +u, +ü ) yükleme hali ekinin imlası biçimindedir.

Yanıt Açıklaması: Fuzuli, Türkçeden başka Arapça ve Farsça eserler yazmış olsa da esas büyük eserlerini Türkçe yazmıştır. Fuzuli’nin Türkçe Divanı, Leyla vü Mecnun mesnevisi, Şikayetname olarak bilinen mektubu ve Su Kasidesi çok sevilmiştir. Arapça ve Farsçanın karşısında Türkçenin edebî bir dil olarak varlığını kabul ettiren önemli sanatçıların başında gelir.

Yanıt Açıklaması: Soru kökünde bahsi geçen sözlük Fransız sözlük yazarı Binachi tarafından kaleme alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kitabımızın 60. sayfasında verilen örneklere göre bu ses olayının adı "tonlulaşma"dır. Bu nedenle çözüm A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bahsi geçen şair Baki'dir.

Yanıt Açıklaması: Kitabımızın 10. sayfasında verilen örnek metin ve çevirisine göre, doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Soru kökünde bahsi geçen gramer kitabı Carbognano tarafından kaleme alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkçede +lIk ve +lAr eki hâlâ kelime türetmede kullanılan işlek bir ek, +cAk bazı kelimelerde kullanılabilen işlek olmayan bir ek, +rAk birkaç kelimede kullanılan ve işlevi unutulmuş kalıplaşmış bir ek, -IcAk ise günümüzde hiç kullanılmayan ölü bir ektir.

Yanıt Açıklaması: Bulunma hâli, fiildeki oluş ve kılışın yerini bildiren, bu yer bildirme kavramına paralel olarak zaman, süreklilik, içinde olma, tarz bildirme, karşılaştırma, gösterme, araç, amaç, sebep gibi ifadeleri de içerir ve +de, + ile kurulur. Ev-de gibi. Davetde sözcüğünde bulunma hâl eki vardır.

Yanıt Açıklaması: Dilin doğal gelişim süreci içinde bir sözlükbirimin bir biçimbirime dönüşmesi olarak tanımlanan bu sürece gramerleşme veya dilbilgiselleşme denir. Bir dilin tarihsel dönemleri arasındaki morfolojik farklılaşmalar, işlekliğini kaybetme veya dilbilgiselleşme olayları sonucunda ortaya çıkar; ancak tarihsel dönemler arasındaki morfolojik gelişmenin çok yavaş olduğu unutulmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Nedim de dahil olmak üzere bu dönem gazel ve kaside şairleri üzerinde Nabi’nin etkisi büyük olmuştur. Gazel ve kaside alanında Nedim, Selim, Rasih Bey, Sami, Seyyid Vehbi, Salim, Koca Ragıp Paşa, Haşmet ve Fıtnat Hanım dönemin önde gelen şairleri arasındadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kaşgarlı Mahmut, Türkçenin gücünü göstermek için Türk lehçelerinin sözlük ve grameri üzerine yazdığı Divanü Lügati’t-Türk isimli çalışmasını Bağdat’ta hazırlamış ve bunu dönemin en büyük dinî ve siyasi otoritesi olan İslam halifesine sunmuştu.

Yanıt Açıklaması: Hüsn ü Aşk'ın genel yapısı ve felsefesiüzerinde Fuzuli’nin Leyla vü Mecnun isimli eserinin etkisi sezilir ancak soyut kavramların değerlendirilişi ve imajları özgündür.

Yanıt Açıklaması: Türkçede çokluk kategorisini morfolojik yolla teşkil etmekte kullanılan +lAr morfemi eklendiği kelimenin sayıca birden fazla olduğunu anlatır. Kelime tabanına yapım eklerinden sonra eklenen ilk işletme eki budur. İyelik ve hâl ekleri bunun üzerine getirilir. Bilhassa halk, hanedan veya tür adı olarak yapım eki fonksiyonunda da kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Siham-ı Kaza ( Kaza Okları )

Yanıt Açıklaması: Bağdatlı Fuzuli XVI. yüzyılda şive ve gelenek doğrultusunda yazan ancak Türk şiir ve düzyazısını daha ileri taşıyarak ona çok daha görkemli bir kimlik kazandıran sanatçıdır.

Yanıt Açıklaması: Nef’i, Türk edebiyatının en sert hicivlerini yazan şairi olarak bilinir. Kaside alanındaki samimiliği, konu bütünlüğü ve gösterişli ses kompozisyonuyla meşhurdur. Hicviyelerinden oluşan Siham-ı Kaza isimli eserin sahibidir.

Yanıt Açıklaması: Kitabımızın 72. sayfasında işlevleriyle tanımlanan bu ek isimden isim yapan +lIK ekidir. Bu nedenle yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kitabımızın 57. sayfasında verilen bu örneklerde görülen ses olayı "ünlü düşmesi"dir. Bu nedenle çözüm E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: yüzebilmek