Seçmeli Ara Sınav - XVI-XIX. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi çekim eklerinden ( +ı, +i, +u, +ü ) yükleme hali ekinin imlasıdır?

A) B) C) D)

Soru 2:

Türkçeden başka Arapça ve Farsça eserler yazmış olsa da esas büyük eserlerini Türkçe yazmıştır. Türkçe Divanı, Leyla vü Mecnun mesnevisi, Şikayetname olarak bilinen mektubu ve Su Kasidesi çok sevilmiştir. Arapça ve Farsçanın karşısında Türkçenin edebî bir dil olarak varlığını kabul ettiren önemli sanatçıların başında gelir. Yukarıda özellikleri belirtilen sanatçı kimdir?

A) Taşlıcalı Yahya B) Bağdatlı Ruhi C) Hayreti D) Fuzuli E) Nev’i

Soru 3:

Hem Latin hem de Arap harfleri ile 1843 yılında yazılan ve Latin harfleri ile Türkçe ve alınma kelimelerin telaffuzlarını gösteren Fransızca-Türkçe sözlük kim tarafından kaleme alınmıştır?

A) Parigi B) Molino C) Meninski D) Carbognano E) Binachi

Soru 4:

Osmanlı Türkçesindeki gavur < kafir; badişah < padişah; dürlü < türlü örneklerinde görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tonlulaşma B) Tonsuzlaşma C) Ünsüz türemesi D) Ünsüz düşmesi E) Ünsüz ikizleşmesi

Soru 5:

"XVI. yüzyılın değil Türk divan şiiri tarihinin en başarılı şahsiyetlerinden birisidir. Şiirlerinde dindışı konuları işleyen şairin ileri sürdüğü fikirler, yarattığı hayaller ve dünyaya bakış açısı oldukça serbest, rahat ve özgündür. Türk şiirine aruz veznini son derece doğal bir akıcılıkla uygulayan şairin özellikle gazellerindeki mısra ve beyit bütünlüğü dikkat çekicidir. Yerli hayat unsurlarını İmparatorluğun başkent İstanbul şivesiyle dillendiren şairin Osmanlı şiir dili geleneğinin kurucularından olduğuna şüphe yoktur." Yukarıda bazı özellikleri verilen şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki B) Fuzuli C) Nedim D) Bağdatlı Ruhi E) Nedim

Soru 6:

Uygur élining zikri uygurnıng ma’nası yapışkur témek bolur. ayturlar süt uyudı. süt érgende biribiridin ayrılur. Yukarıdaki Çağatayca metnin günümüz Türkçesiyle ifadesi aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?

A) Uygur Halkı Hakkında: Uygur’un anlamı “yapıştır” demektir. Uyuduktan sonra birbirinden ayrılmaz. “uyudu” yani “yapıştı”. B) Uygur Halkı Hakkında: Uygur’un anlamı “yapıştır” demektir. Ayrıca derler ki “imama uydum”, imam oturursa otururlar, kalksa kalkarlar, sonuç olarak yapışkan olur. C) Uygur Halkı Hakkında: Uygur’un anlamı “yapıştır” demektir. Süt uyudu derler. Süt hâlindeyken birbirinden ayrılır. D) Uygur Halkı Hakkında: Uygur’un anlamı “yapıştır” demektir. Moğol ülkesinde iki dağ vardır, uzunluğu gün doğusundan gün batısına kadar olan uçsuz bucaksız büyük dağlardır. E) Uygur Halkı Hakkında: Uygur’un anlamı “yapıştır” demektir. Süt uyudu derler. İmam oturursa otururlar. Moğol ülkesinde iki dağ vardır.

Soru 7:

Hem Latin hem de Arap harfleri ile 1794 yılında yazılan ve telaffuzda meydana gelen değişmelerin Latin harfleri ile gösterildiği gramer kitabı kim tarafından kaleme alınmıştır?

A) Parigi B) Molino C) Meninski D) Carbognano E) Binachi

Soru 8:

Aşağıdaki eklerden hangisi ölü eklere örnek teşkil etmektedir?

A) +lIk B) +IcAk C) +cAk D) +rAk E) +lAr

Soru 9:

Aşağıdaki isimlerin hangisinde bulunma hâli eki vardır?

A) davetde B) elbetde C) duranda D) pahada E) sayesinde

Soru 10:

Dilin doğal gelişim süreci içinde bir sözlükbirimin bir biçimbirime dönüşmesi olarak tanımlanan sürece ne ad verilir?

A) Dilbilgiselleşme B) Kurallı hale gelme C) Temellenme D) Gelişme E) Morfolojik farkındalık

Soru 11:

Fıtnat Hanım Nabi Nedim Aziz Mahmud Hüdayi Aşık Ömer Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri “Edebiyatta Mahallîleşme” kavramının temsilcisidir?

A) I ve V B) I, II ve III C) Yalnız II D) II ve III E) IV ve V

Soru 12:

Divanü Lügati’t-Türk hangi edebiyatçıya aittir?

A) Ahmet Yesevi B) Edip Ahmet Yükneki C) Kaşgarlı Mahmut D) Kutadgu Bilig E) Gülşehri

Soru 13:

Şeyh Galib'in Hüsn ü Aşk mesnevisinde hangi eserin etkisi görülmektedir?

A) Kâtip Çelebi-Keşfü’z-Zünun B) Evliya Çelebi-Seyahatname C) Fuzuli-Leyla vü Mecnun D) İbrahim Peçevi-Peçevi Tarihi E) Enderunlu Fazıl-Defter-i Aşk

Soru 14:

Türkçede çokluk kategorisini morfolojik yolla teşkil etmekte kullanılan morfem hangisidir?

A) -(I)ş B) -(I)n C) +lAr D) -mA E) -AmA

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi XVII. Yüzyılda Türk edebiyatının en sert hicivlerini yazan Nef’i’nin dönemin önde gelen bürokratları ve aydınları arasındaki çekişmeleri göstermesi ve ölümüne sebep olan hicivleri içermesi bakımından önemli olan eserinin adıdır?

A) Divançe B) Münşeat C) Hayriyye D) Zenanname E) Siham-ı Kaza

Soru 16:

XVI. yüzyılda şive ve gelenek doğrultusunda yazan ancak Türk şiir ve düzyazısını daha ileri taşıyarak ona çok daha görkemli bir kimlik kazandıran sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki B) Hayali C) Bağdatlı Fuzuli D) Nedim E) Nabi

Soru 17:

Türk edebiyatının en sert hicivlerini yazan şairi olarak bilinir. Kaside alanındaki samimiliği, konu bütünlüğü ve gösterişli ses kompozisyonuyla meşhurdur. Hicviyelerinden oluşan Siham-ı Kaza isimli eserin sahibidir. Yukarıda özellikleri belirtilen sanatçı kimdir?

A) Latifi B) Nef’i C) Mustafa Ali D) Fuzuli E) Âşık Çelebi

Soru 18:

I. Sıfatlardan türemiş soyut isimler yapar. II. Eklendiği ismin sık olarak bulunduğu yerleri ifade eder. III. Zaman isimlerinden türemiş isim ve sıfatlar yapar. IV. Meslek ve zanaat isimleri yapar. Yukarıda işlevleri sıralanan isimden isim yapma eki aşağıdakilerden hangisidir?

A) +sIz B) +CIK C) +dI D) +lIK E) +DAş

Soru 19:

Osmanlı Türkçesi metinlerinde geçen "aşrı, birbiri, gezcek, çevrilmek" kelimelerinde görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ünsüz düşmesi B) Tekleşme C) Ünlü türemesi D) Ön türeme E) Ünlü düşmesi

Soru 20:

Aşağıdaki fiilerden hangisi yeterlik fiilini örnekler?

A) okuyadurmak B) gelivermek C) düşeyazmak D) yüzebilmek E) süregelmek