Seçmeli Ara Sınav - XVI-XIX. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi dönemin önde gelen şairi olan Fuzuli için doğrudur?

A) Fuzuli sadece Arapça ve Farsça dilinde eserler vermiştir. B) Fuzuli murabba, muhammes müseddes gibi türlerde eserler verirken kaside türünde eseri yoktur. C) Esas büyük eserlerini Türkçe dilinde yazmıştır. D) Hadikatüs-Süeda adlı eserinde Hz.Muhammet’in ölümünü anlatır E) Özellikle gazellerindeki mısra ve beyit bütünlüğü dikkat çekicidir.

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Fuzulî’nin eserlerinden değildir?

A) Su Kasidesi B) Beng ü Bade C) Şecere-i Terâkime D) Hadikatü’s-Süeda E) Leyla ile Mecnun

Soru 3:

Müyesseret'il Ulüm kimin eseridir?

A) Bergamalı Kadri B) Yavuz Sultan Selim C) Şinasi D) Fuzuli E) Farabi

Soru 4:

Olumsuz yeterlik eki aşağıdakilerden hangisidir?

A) -mA B) -AmA-, -ImA C) -(I)ş D) -(I)n E) -Ar

Soru 5:

“Gezerven” kelimesindeki ekler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Geniş zaman – 1. teklik şahıs eki B) Gereklilik kipi – 1. teklik şahıs eki C) Geçmiş zaman – 3. teklik şahıs eki D) Geniş zaman – 3. teklik şahıs eki E) Şimdiki zaman – 2. teklik eki

Soru 6:

Eserlerinden bazıları Türkçe Divan, Hadikatü’s-Süeda, Leyla ile Mecnun, Beng-ü Bade, Su Kasidesi, Şikâyet-name olan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kavsi Tebrizî B) Ağa Mesih Şirvanî C) Nişat Şirvanî D) Saib Tebrizî, E) Fuzuli

Soru 7:

Türkçe kelimelerde olduğu gibi alınma kelimelerde de iç seste ünlü türemesi görülür. Aşağıdakilerin hangisinde "iç seste ünlü türemesi" vardır?

A) sütlaç B) kaybetmek C) Iramazan D) azıcık E) gönlü

Soru 8:

Hangisi Şinasi’nin Türk atasözlerini derlediği eseridir?

A) Durub-ı Emsal-i Osmaniye B) Lehçe-i Osmani C) Kamus-ı Türki D) Kavaid-i Osmaniye E) Müntehabat-ı Eş’ar

Soru 9:

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde yükleme hâli eki bulunmaktadır?

A) tîmardân B) cürmüŋüzi C) kendüye D) burnundan E) oldı

Soru 10:

Arap harfli imlada dil uyumu ancak artlık ve önlük özelliği taşıyan bazı harfler sayesinde tespit edilebilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi kelimelerin ön ünlülü okunması konusunda yol gösterici olabilir?

A) Kaf B) Ze C) Sin D) Sad E) Elif

Soru 11:

Kelimeye küçültme ve sevgi bildirme anlamını katmak isteyen bir kişinin kullanması gereken ek aşağıdakilerden hangisidir?

A) +sIz B) +CIK, +cAK C) +DAş D) +dI E) +lI, +lU

Soru 12:

Aşağıdaki kelime izahlarından hangisi yanlıştır?

A) öz+ün+gni: özüne B) yan-a: yine, tekrar C) bar-ay: varayım, gideyim D) köngül+ni: gönlünü E) tilbe+ni: deliyi

Soru 13:

Arapçadan alınan ve asli şekli "avret" olan kelimenin, +cIk ekini aldığında bazı metinlerde "avratçık" şeklinde yazılması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Alınma kelimelerin, alındıkları dildeki şekliyle yazılmasının bir gelenek haline gelmesiyle B) Çevriyazılı metinlerin, dil uyumunu açıkça ortaya koymasıyla C) Kelimelerin asli şekillerinin okumuş kişiler tarafından kullanılmasıyla D) Alınma kelimelerin, ses yapısı bakımından dil uyumuna uygun hale gelebileceğiyle E) Kelimelerin dil uyumun bağlanmış şekillerinin halk arasında yaygın olmasıyla

Soru 14:

“Türkçenin bütün ünlülerini göstermeyen Arap harfli imlada dil uyumunu tespit edebilmek çok güçtür. Dil uyumu ancak artlık ve önlük özelliği taşıyan bazı harfler sayesinde tespit edilebilmektedir.” Yukarıdaki bilgi ışığında bir kelimenin ön ünlülü olup olmadığı konusunda fikir edinebilmek için kelime içerisinde hangi harfler aranmalıdır?

A) Elif/He/Sad B) Te/Sin/Kef C) Kef/Kaf/Ze D) Sin/Hı/He E) Tı/Zı/Ze

Soru 15:

Ekleri oluşturan ünlü ve ünsüzlerin kelime tabanına göre değişmesini ele alan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Morfoloji B) Etimoloji C) Morfonoloji D) Epistemoloji E) Linguistik

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Batı Türkçesinin lehçelerinden biri değildir?

A) Azerbaycan B) Horosan C) Kaşgay D) Türkmenistan E) Çağatay

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi İbrahim Şinasi, Agah Efendi tarafından çıkarılan ilk özel gazetedir?

A) Tercüman-ı Ahval B) Takvim-i Vakâyi C) Ceride-i Havadis D) Tercüman-ı Hakikat E) İkdâm

Soru 18:

Osmanlı Türkçesinin yazıya kaydedilmesinde kullanılan Arap kökenli Türk alfabesiyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Türkçenin morfonolojisindeki ünlüler birebir alfabede kullanılır. B) İmla ve telaffuz arasındaki farklılık imlada sıkıntıya sebebiyet vermez. C) Türkçede sekiz ünlü bulunurken Arapçada uzun üç ünlü vardır. D) Hareke kullanımı yazı hızını kolaylaştırmaktadır. E) Dil tarihi içindeki değişimler Arap harfli imlaya yansımıştır.

Soru 19:

XVI.-XIX. yüzyıllarda eserler üreten Türkçenin iki yazı dili aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Osmanlı Türkçesi- Harezm Türkçesi B) Çağatay Türkçesi- Osmanlı Türkçesi C) Eski Uygur Türkçesi- Çağatay Türkçesi D) Çağatay Türkçesi- Göktürkçe E) Eski Uygurca- Kıpçakça

Soru 20:

Türk dili ve kültürünün birbirinden uzak yöre ve bölgeler arasında yayılması konusunda büyük işlevlere sahip olmuştur. Kelime hazinesi, gramer şekilleri ve sanat zevki alanlarında Türkçenin belirli seviyede istikrara ve standarda ulaşmasına katkı sağlamıştır. Aruz vezni ile beyitler esas olarak kullanılmıştır. Gezgin âşıklar, aydın zümre tarafından takdir görmüştür. Yukarıdakilerden hangileri XVI. yüzyıl halk edebiyatı ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I, II D) I, III E) I, II, IV