Final Sınavı - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

“Bizim oğlan bilgisayarını tamir ediyor.” tümcesindeki özne aşağıdaki türlerden hangisinde yer alır?

A) Etkilenen B) Araç C) Gizli D) Deneyimleyen E) Kılıcı

Soru 2:

Özne ve yüklemden oluşan ve konuşucunun edincinde bulunan soyut kuramsal ve biçimsel bir yapıya ne ad verilir?

A) Edinç B) Sözce C) Düzsöz D) Önerme E) Tümce

Soru 3:

Sözcelerin anlaşılmasında konuşucu ve dinleyiciler farklı bağlamlardan yararlanırlar. Bu bağlamlardan biri olan söylemsel bağlamı aşağıdakilerden hangisi açıklamaktadır?

A) Bir sözcenin içinde yer aldığı sözlü söylem ya da yazılı metnin yakınında ya da uzağında bulunan her türlü dil öğesidir. B) Konuşucu ve dinleyicinin dil kullanarak birlikte oluşturdukları, sürekli değişen, güncellenen bir bağlamdır. C) Sözcenin içinde yer aldığı toplumsal ve kültürel unsurları içeren bağlamdır. D) Bir sözcenin içinde yer aldığı zaman, mekân ile konuşucu ve dinleyicinin kim oldukları gibi unsurlardır. E) Söylem varlığı, üzerinde konuşulan, sözü edilen öğedir.

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi bağımsız dolaysız konuşma ve düşünce aktarımı yapılma durumunu ifade eder?

A) Yansıtma B) Alıntılama C) Yeniden dile getirme D) Anlatı E) Nesnellik

Soru 5:

Kişisel deneyim anlatılarının diğer anlatılardan ayrılan yönü nedir?

A) Olaya soyut anlam ekleme stratejisi içerir. B) Anlatısal değerlilik taşıyan olayı, metinde bir kişisel nedenleme yaparak öne çıkarır. C) Çevresel faktörlerden hiç etkilenmez. D) Anlatı yapısı içinde olayların sıralamasına dair herhangi bir ipucu bırakmaz. E) Metinde bir toplumsal nedenleme yaparak öne çıkar.

Soru 6:

Tümceler içindeki varlıklar ve olaylar için bilindiklik ve tanıdıklıktan söz edilemediği durumlarda, dinlediğimiz tümce nasıl bir ayırıma tabidir?

A) Dizge tümcesi B) Metin tümcesi C) Sözce D) Somut dil kullanımı E) Metinsellik

Soru 7:

“Lafı uzatmadan hemen konuya gireyim, müşteriler çok memnun” diyen bir konuşucu, özellikle hangi işbirliği ilkesi konusunda dikkatli olmaya çalışmaktadır?

A) Bağıntı ilkesi B) Nitelik ilkesi C) Nicelik ilkesi D) Söz eylem E) Yükümleyici

Soru 8:

Dilbilimde kibarlığı ilk kez araştıran Amerikalı dilbilimci kimdir?

A) Grice B) Leech C) Erving D) Robin Lakoff E) Brown ve Levinson

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi Frege’nin gönderimsel kuramına göre gönderimsel bir anlam taşımaz?

A) Kanatlı kurbağa B) Üç gözlü dev C) İki başlı yılan D) Tek boynuzlu at E) Kuyruklu kedi

Soru 10:

Dün gece hiç uyumadı. Sabah erkenden işe gitti. Çok uykusuz ve yorgun olmalı… Yukarıdaki sözce hangi türde bir tanıttır?

A) Dolaylı tanıt- aktarım- belirsiz B) Dolaylı tanıt- aktarım- folklorik C) Dolaylı tanıt- çıkarım- eşsürmeli D) Dolaylı tanıt- çıkarım- artsürmeli E) Dolaylı tanıt- çıkarım- akla vurma

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi bağımsız konuşma ve düşünme aktarımı yapıldığındaki durumu ifade eder?

A) Yansıtma B) Alıntılama C) Yeniden dile getirme D) Anlatı E) İşlevsellik

Soru 12:

Konuşucunun aktardığı önermedeki bilgiye nasıl ulaştığını gösteren dilbilgisel ulam aşağıdakilerden hangisidir?

A) C¸ıkarım B) Tanıtsallık C) Aktarım D) Nesnellik E) Kuruculuk

Soru 13:

Aşağıda verilen örneklerin hangisinde "değiştirme" yapılmıştır?

A) Akşam kız arkadaşıyla buluşmuş, sinemaya gitmişler sonra onu eve bırakmış. Öyle söylüyor. B) Ali okula gitmiş, sonra sınava girmemiş. C) Mehmet kız arkadaşına hediye almayı unutmuş. D) Mehmet, ödevlerini yaptın mı? (Ödevlerimi) Çoktan yaptım! E) Akşam kız arkadaşıyla buluşmuş fakat sinemaya gitmemiş.

Soru 14:

tabgaç kagan yagımız erti on ok kagani yagımız erti artuk [kırkız] küç[lüg kagan yagımız] boltı Yukarıdaki metin yapısında hangi kurucu öğe bulunmaktadır?

A) Alıntılama B) Kurmaca C) Değerlendirme D) Yönlendirme E) Yansıtma

Soru 15:

Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına bağlı olarak iki anlam taşımaktadır?

A) Bilim adamı son araştırmasıyla birlikte evrensel bir başarı kazandı. B) Anne yüreği şehit oğlunun acısına daha fazla dayanamadı. C) Baba oğluna sinemaya gitmesi için para verdi. D) Genç kız arkadaşına evlenme teklifi etti. E) Türkiye’nin dünya şampiyonu ilk kadın güreşçisi sporu bıraktı.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi metindilbilim çalışmasının temel sorularından biridir?

A) Tümcenin özellikleri nedir? B) Sözce nedir? C) Özne nedir? D) Metin nedir? E) Sözcenin özellikleri nedir?

Soru 17:

"Genç kızın ertesi gün senedi imzalamaya gelip gelmeyeceğini düşünüyordu." Cümlesi aşağıdakilerden hangi düşünce aktarımı biçimindedir?

A) Dolaylı düşünce aktarımı B) Bağımsız dolaylı düşünce aktarımı C) Bağımsız düşünce aktarımı D) Bağımsız dolaysız düşünce aktarımı E) “Düşünce eylem” anlatı aktarımı

Soru 18:

mecbur et- razı et ikna ol- Yukarıdakilerden hangisi/hangileri nesne denetleme eylemlerindendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Soru 19:

Konuşucuların niyetlerine bağlı olan konuşma ilkesi hangisidir?

A) Tarz ilkesi B) Bağıntı ilkesi C) Nitelik ilkesi D) Nicelik ilkesi E) Doğruluk ilkesi

Soru 20:

Anlamın önerme içeriğinden ayrı, bağlama dayalı anlam unsurlarını inceleyen dal aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlambilim B) Edimbilim C) Sözdizim D) Matematiksel mantık E) Dil felsefesi