Final Sınavı - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi söylem topluluğu özelliklerinden biri değildir?

A) Dil temel toplumsallaşma sürecinden ayrıdır. B) Dil kullanımı işlevsel bir davranıştır. C) Söylem topluluğuna katılım irade ve istekle gerçekleştirilen ve topluluk üyelerince kabulü öngören aşamalı bir süreçtir. D) Söylem topluluğunun paylaştığı ortak amaçlarla biçimlenir. E) Dil kullanımı toplumsal bir davranıştır.

Soru 2:

İletişim sırasında işaret adılları, işaret sıfatları ve işaret eden zaman ve yer belirteçlerini işlemleyen bağlam türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Durumsal bağlam B) Söylemsel bağlam C) Bilişsel bağlam D) Toplumsal-kültürel bağlam E) Söylem varlığı

Soru 3:

(a) Kendine övgüyü azalt. (b) Kendine eleştiriyi artır. Leech' in kibarlık ilkelerinden hangisine işaret etmektedir?

A) Nezaket İlkesi B) Cömertlik İlkesi C) Tevazu ilkesi D) Duygudaşlık İlkesi E) Uyuşum İlkesi

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisinde öznenin anlamsal rolü bir etkilenendir?

A) Nurettin Süheyla’yı seviyor. B) Aile olmak emek ister. C) Naz yere düştü. D) Alp üzüldü. E) Bebek hıçkıra hıçkıra ağladı.

Soru 5:

"Ali Ayşe’ye dün kitap mı verdi?" Verilen sorudaki odak aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ali B) Ayşe'ye C) dün D) kitap E) verdi

Soru 6:

Türkçede gör sözcüğünün sözlükçede yer alan kütüğünde aşağıdaki bilgilerden hangisi listelenmez ?

A) /gœɾ/ B) gör C) eylem D) ‘Göz yardımıyla bir şeyin varlığını algılamak’ E) [AÖ __ ]

Soru 7:

Anlatının anlatıcı tarafından neden anlatılmaya değer bulunduğunu, anlatıcı için önemini sezdiren kurucu parçasına ne ad verilir?

A) Değerlendirme B) Anlatı C) Yönlendirme D) Olay dizisi E) Özet

Soru 8:

Düşünce aktarımında ana eylem “düşünmek” eylemidir. Ancak, düşünmek eyleminin yanında bu eylemin anlamını içinde bulunduran merak etmek, sormak, aklından geçirmek, içinden geçirmek gibi eylemler de kullanılabilir. Düşünce aktarım biçimleri şunlardır: Anlatı, “Düşünce eylem” anlatı aktarımı, Dolaylı düşünce aktarımı, Bağımsız dolaylı düşünce aktarımı, Bağımsız düşünce aktarımı, Bağımsız dolaysız düşünce aktarımı. Bu doğrultuda “Genç kızın ertesi gün senedi imzalamaya gelip gelmeyeceğini düşünüyordu.” örneğinde verilmek istenen düşünce aktarım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dolaylı düşünce aktarımı B) Bağımsız düşünce aktarımı C) “Düşünce eylem” anlatı aktarımı D) Bağımsız dolaylı düşünce aktarımı E) Bağımsız dolaysız düşünce aktarımı

Soru 9:

Aşağıdaki sorulardan hangisi karşıtsallık oluşturur?

A) Bu pastayı kim yedi? B) Can yemek pişiriyor. C) Bebeği Suzan uyuttu. D) Ali mi Ayşe mi geldi? E) Sinemaya kim gidiyor?

Soru 10:

"Ali çok yorulmuş olmalı.Geçen hafta beş tane sınavı vardı." Verilen örnek aşağıdaki hangi kavramla ilgilidir?

A) İkinci-elden edinilen tanıt B) Üçüncü-elden edinilen tanıt C) Eşsüremli çıkarım D) Artsüremli çıkarım E) Akla vurma

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi/hangileri Austin’e göre saptayıcı ya da betimleyici sözce örneği/örnekleridir? I. Bugün yağmur yağdı. II. İddiaya girerim ki yarın yağmur yağacak. III. Ali ile Ayşe evlendi. IV. Sizi karı koca ilan ediyorum. V. Özür dilerim.

A) II-IV B) IV-V C) I-III D) I-IV E) I-II

Soru 12:

Tanıtsallık, konuşucunun aktardığı bilginin bilgi kaynağının kim ya da ne olduğunu gösteren dilbilgisel araçtır. Tanıtsal yapıları içeren ifadelerin, diğer ifadelerden ayrılması tanıt türlerinin tanımlanmasını gerektirir. Çünkü tanıtsal yapı içeren her ifadenin bir tanıt türü vardır. Dolaylı tanıt; aktarılan ifadenin içerdiği tanıtsal yapı, bilgi kaynağının anlatıcı olmadığını ancak anlatıcının bu bilgiyi birinden öğrendiğini gösterir. Dolaylı tanıtlar şu farklı alt türlerde olabilir : Aktarım ve çıkarım. “Evde bir sessizlik olduğuna göre kimse yok.” örneği aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Akla vurma B) Folklorik tanıt C) Eşsüremli çıkarım D) Artsüremli çıkarım E) İkinci-elden edinilen tanıt

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi diğerinin olumsuz yüzünü tehdit eden eylemlerden biridir?

A) Şikâyet etme B) Tabu olan konularda konuşma C) Özür dileme D) Emir ve ricalar E) İltifatları kabul etme

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi yalın tümcedir?

A) Ayşe okuma kitabını bitirdi. B) Ayşe kitabını bitirdi ve eve geldi. C) Ayşe kitabını bitirdi ve Ahmet onu geri aldı. D) Ahmet Ayşe’nin kitabını bitirdiğini öğrendi. E) Ahmet ve Ayşe kitabın bitmeyeceğini düşünmüştü.

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi kullanıcı merkezli metinsellik ölçütlerinden biri değildir?

A) Amaçlılık B) Açıklık C) Durumsallık D) Kabuledilebilirlik E) Bilgisellik

Soru 16:

Aşağıdaki eylemlerden hangisi hem geçişli hem de geçişsiz (nesne almadan) olarak kullanılabilmektedir?

A) Koşmak B) Yüzmek C) Sürmek D) Düşünmek E) Uyumak

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi bir dizge tümcesi değildir?

A) Çok üzgünüm ama elimizde bu kitaptan kalmadı. B) Ahmet bugün okula gelmedi. C) Bu harika bir haber. D) Korkarım o da kaza geçiren otobüsteymiş. E) Benime bu tonda konuşamazsın.

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi sözedim kavramının tanımını ifade eder?

A) Dil kullanımıyla bir şeyler yapıp etmektir. B) Dilin toplumsallaşma sürecinden ayrı tutulmasıdır. C) Metni metin yapan bileşenlerin oluşturduğu bütündür. D) Metin içinde gönderimin ilişkisel olarak kurulmasıdır. E) Söylem topluluğunun paylaştığı ortak amaçlarla biçimlenmesidir.

Soru 19:

Anlatıcının, anlattığı olayların gerçekte de bu biçimde olduğunu iddia edebilmek amacıyla anlatısında, tercihen kendi duyduğu, gördüğü olaylara dayanarak olay aktarımı yapmasına ne denir?

A) Dil aktarımları B) Anlatısal nedensellik stratejisi C) Anlatısal nesnellik stratejisi D) Dolaylı konuşma aktarımı E) Anlatı aktarımı

Soru 20:

Aşağıdaki tümcelerden hangisinde aynı betimsel anlamı taşıyan fakat farklı gönderimleri bulunan bir sözcük veya söz öbeği vardır?

A) M. Zuckerberg Facebook’u kuran kişidir. B) Napolyon iyi bir savaşçıydı. C) Stephen Hawking bir dehadır. D) Aziz Sancar ödül almış. E) Cumhurbaşkanı şehrimize gelmiş.