Seçmeli Ara Sınav - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

Dilbilimde bir dilin sözcük varlığına ve ana dili konuşucularının içsel/bilişsel sözcük dağarcığına _____ adı verilir.

A) sözlükçe B) kütük C) yanulamlama D) budak E) sözlük

Soru 2:

Dık, -(y)AcAk, -mA ve -(y)Iş eklerinden biri, yan tümcecik eyleminin köküne eklendiğinde yan öznenin yalın durumda kalamamasının nedeni nedir?

A) Bu eklerin açık birer öznesinin olmaması B) Yan tümcedeki yüklemin eylemcil durum eki olan yalın durumu atayamaması C) Yan tümce öznesinin adcıl durum eki almak zorunda olmaması D) Ad tümceciklerinin AÖ’ler gibi tümcede özne, nesne, yüklem, ilgeç tümleci ve ad tümleci olarak işlev görmemeleri E) Ad tümceciği olarak adlandırılan ögenin aslında tümcecik değil de eylemden türetilmiş bir ad olması

Soru 3:

Zihin sözlüğü _____ .

A) toplumsal bir olgudur B) idealize edilmiş söz varlığıdır C) somut bir olgudur D) söz varlığının bir alt kümesidir E) herkes için aynı sözcükleri içerir

Soru 4:

“pek akıllıca” dediğimizde “akıllıca” kelimesini aşağıdakilerden hangisi tanımlar?

A) Ad Öbeği B) Sıfat Öbeği C) İlgeç Öbeği D) Eylem Öbeği E) Belirteç Öbeği

Soru 5:

I. Biçimbirim II. Sesbilim III. Anlambilim IV. Sözdizim V. Edimbilim Bileşimsellik ilkesi, yukarıdaki dilbilgisi bileşenlerinden hangisi/hangileri ile ilişki içinde işlev görür?

A) Yalnız II B) III, IV C) I, II, IV D) II, IV, V E) I, II, III, IV

Soru 6:

Büyük ADIL ile Küçük adıl arasındaki farklara dayanan özelliklerden hangisi doğrudur?

A) -mAk tümceciklerinde belirtilmeyen ama anlaşılan bir öznenin (küçük) adıl olması B) Gizli Özne olan adılın, sadece yalın tümcede bulunabilmesi C) (Büyük) ADILIN sadece yan tümcecikte bulunabilmesi D) Ad Öbeğinde tamlayan adın kullanılmadığı durumlarda büyük ADILIN olması E) Küçük adılın kişi ve sayı uyum eki almamış olan yan tümceciklerde belirtilmemiş ama anlaşılan özne olması

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi nesne denetleme eylemidir?

A) ikna ol- B) söz ver- C) unut- D) yasakla- E) nefret et-

Soru 8:

Anlamsal Ağlar Kuramı çerçevesinde düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisi “ders” sözcüğünün anlamına dahil edilmez?

A) Örgün B) Devamsızlık C) Eşzamanlı D) İngilizce E) Uzaktan

Soru 9:

Ferdinand de Saussure hangi kuramın savunucusudur?

A) İçsellik kuramı B) Anlamsal özellikler kuramı C) Gönderimsellik kuramı D) Gösterge kuramı E) Anlamsal ağlar kuramı

Soru 10:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne deneyimlenen bir ögedir?

A) Meral aldığı habere çok sevindi. B) Seçil yüzüyor. C) Nermin yemek yaptı. D) Ahmet yere düştü. E) Sebze fiyatları düştü.

Soru 11:

Tümcede tipik olarak ‘ne yaptı?’ sorusuna yanıt veren bölüme ne denir?

A) Sözlükçe B) Yanulamlama C) Özne D) Yüklem E) Nesne

Soru 12:

I. Sözcük türü bilgisi II. Sesbilgisel özellikler III. Biçimbirimsel özellikler IV. Yapısal özellikler V. Yanulamlama Yukarıdaki özelliklerden hangisi veya hangileri sözlükçe kütüğünde yer alır?

A) I, II ve III B) IV ve V C) II, III ve V D) II, III, IV ve V E) Hepsi

Soru 13:

Anadili konuşucularının anlam hakkındaki bilgisi düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi doğru olur? i. Sözcüklerin anlamlı olup olmadığını bilirler. ii. Sözcüklerin yalnızca tek bir anlam taşıdığını bilirler. iii. İki ayrı sözcüğün tek bir anlamı yansıtabileceğini bilirler. iv. Gözlemlenebilir dünyada var olan nesneleri barındıran tümceleri anlarlar.

A) i, iii B) ii C) iv D) ii, iv E) i, iv

Soru 14:

Hangi şıkta tezlik anlamı içeren bir belirteç tümcesi vardır?

A) Yatağa yatar yatmaz uyudu. B) Yatağa yattınca uyudu. C) Odasına gidip gidip uyur. D) Yattıkça güzelleşiyor. E) Koşa koşa yatağa gitti.

Soru 15:

Aşağıdakilerden cümlelerin hangisinde eğretileme yapılmıştır?

A) Gözlerini yummadan önce söylediği en son söz hala kulaklarımda çınlıyor. B) Kurtuluş Savaşı, bir hilal uğruna nice kanların döküldüğü Türk tarihindeki en şanlı zaferlerinden biridir. C) Kızının ona yaşattığı hayal kırıklığı, çınar gibi adamı bir gecede kanser etmeye yetmişti. D) Vitrindeki kırmızı kazak bana göz kırpınca, üçe beşe bakmadan hemen satın aldım. E) Yurt dışından dönen kuzusunu doya doya sevemeden askere gönderdi.

Soru 16:

Frikik, miting ve tişört sözcükleri hangi tür türetmeye örnek teşkil eder?

A) Alfabetik kısaltmalar B) Baş harflere dayanan kısaltmalar C) Özel adların genel adlara dönüştürülmesi D) Sesbilimsel yerlileştirme E) Tümüyle baştan yaratma

Soru 17:

“Bir sözcüğün anlamı, o sözcüğün dünyadaki karşılığıdır.” görüşünü ortaya koyan sözcük anlambilim kuramı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlamsal özellikler B) Anlamsal ağlar C) Gösterge D) İçsellik E) Gönderimsellik

Soru 18:

“Denize doğru yürüyüş yaptık.” tümcesinde “doğru” kelimesi hangi anlama gelmektedir?

A) Zamanda sürerlilik B) Aidiyet/ilişkili olma C) Benzerlik/ yaklaşıklık D) Yön/zamanda yaklaşma E) Beklentiyi olumsuzlama

Soru 19:

'Ahmet [yeni bir araba almak] istiyor' tümcesinin içinde yer alan ad tümceciği ile ilgili olarak hangisi yanlıştır?

A) Ana tümce ve yan tümcedeki özneler eş gönderimseldir. B) Yan tümcenin öznesi ADIL’dır. C) Köşeli ayraç içerisindeki yapı nesne denetleme yapısıdır. D) Yan tümcenin içerisindeki eylemde kişi uyumu eki yoktur. E) Ana tümcedekiiste- eylemi, hem AÖ hem de tümcecik yanulamlayabilir.

Soru 20:

Kaygı-endişe sözcükleri arasında nasıl bir ilişki vardır?

A) Eşadlıdır B) İşteş karşıt anlamlıdır. C) Eşanlamlıdır. D) Ad aktarmasıdır. E) Çok yönlü karşıt anlamlıdır.