Final Sınavı - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

Amasya elması küçük ve suludur tümcesinde hangi sözcüğün yalın halinin gönderimsel anlamı yoktur ?

A) Amasya B) elma C) küçük D) ve E) sulu

Soru 2:

Küme notasyonuyla sarı gömlek sıfat öbeğinin gönderimi, aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir?

A) 〚sarı gömlek〛= {sarı olmayan şeylerinkümesi} Ս {gömleklerin kümesi} B) 〚sarı gömlek〛= {gömleklerin kümesi} Ս {sarıolan şeylerin kümesi} C) 〚sarı gömlek〛= {gömleklerin kümesi} Ո {sarıolan şeylerin kümesi} D) 〚sarı gömlek〛= sarı gömlek E) 〚sarı gömlek〛= {sarı gömlek}

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi İşbirlikçi edimsözler'e örnektir?

A) Rica etme B) Tebrik etme C) Teşekkür etme D) Rapor verme E) Tehdit etme

Soru 4:

Aşağıdaki metinde geçen ve şıklarda verilen tümcelerden hangisi yalın tümcedir? 1944’te Lancaster’da ABD’li yetkililerle Kızılderili temsilciler arasında bir anlaşma görüşülüyor. ABD’li yetkililer, Kızılderililerin erkek çocuklarını üniversiteye göndermeleri halinde masrafları devletin üstleneceğini söylediler. Kızılderililer teşekkür ederek bu teklifi reddettiler ve şöyle dediler: “Biz gençlerin eğitimi konusunda sizden farklı düşünüyoruz. Bazı gençlerimiz kuzey eyaletlerinizde üniversite eğitimi gördü. Geri döndüklerinde onların iyi koşamadıklarını gördük. Avcılık ve savaşçılık konularında hiçbir şey bilmediklerine tanık olduk. Yani ABD’nin eğittiği erkekler Kızılderililer için hiçbir işe yaramıyor. Teşekkür ediyorlar ABD’lilere ve şükranlarımızın ifadesi olarak bazı Virginia’lı gençleri eğitim için bize göndermenizi öneriyoruz. Onlara bildiğimiz her şeyi öğretiriz. Birer erkek olarak sizlere geri göndeririz.”

A) Bazı gençlerimiz kuzey eyaletlerinizde üniversite eğitimi gördü. B) Geri döndüklerindeonların iyi koşamadıklarını gördük. C) Avcılık ve savaşçılık konularında hiçbir şey bilmediklerine tanık olduk. D) ABD’nin eğittiği erkekler Kızılderililer için hiçbir işe yaramıyor. E) Onlara bildiğimiz her şeyi öğretiriz.

Soru 5:

Biber, yaptığı çalışmada kimi açıklayıcı etiketleri kullanarak sekiz ayrı metin türü öntipi tanımlamaktadır. "Allâh’ım! Senden başka ilâh yoktur, Seni her çeşit kusurdan tenzîh ederim." şeklindeki dini metin hangi öntipe aittir?

A) Öğretici açıklama B) Imgeleyici anlatı C) Bilimsel açıklama D) Bilgisel etkileşim E) İkna eylemi içeren söylemler

Soru 6:

İliştirilmiş yeni bilgi içeren sözce hangisidir?

A) Benim yanımda çalışan bir adam B) Dün iyi bir adam gördüm C) Bugün bir ayakkabı aldım. Annem onu çok beğendi D) Hayat dün gibi geçti E) Hani Hatice hanım var ya

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi kullanıcı merkezli metinsellik ölçütlerinden biri değildir?

A) Durumsallık B) Kabuledilebilirlik C) Amaçlılık D) Tutarlılık E) Bilgisellik

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi dilsel topluluk özelliklerinden biri değildir?

A) Dil kullanımı işlevsel bir davranıştır. B) Dil temel toplumsallaşma sürecinden ayrıdır. C) Söylem topluluğuna katılım irade ve istekle gerçekleştirilen ve topluluk üyelerince kabulü öngören aşamalı bir süreçtir. D) Söylem topluluğunun paylaştığı ortak amaçlarla biçimlenir. E) Örneğin grup dayanışması, bireysel beklentiler gibi daha pek çok günlük yaşama ilişkin bireysel ihtiyaçlarla biçimlenir.

Soru 9:

Belli bir bağlam içinde, belli bir zamanda bir konuşucu tarafından dinleyiciye belli bir yerde söylenen sözcük, nida, onaylama sesleri, bir ifade gibi bir birime ne ad verilir?

A) Bağıntı B) Tümce C) Sözce D) Edimsöz E) Sezdirim

Soru 10:

"Nasıl telaşlandım... Çok tuhaf bir şeydi yaşadığım." Verilen örnek hangi anlatı metni kurucu öğesidir?

A) Özet B) Yönlendirme C) Değerlendirme D) Güçlendiriciler E) Karşılaştırıcılar

Soru 11:

Bilgi yapısı hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Bilgi yapısı, yalnızca Ad Öbekleriyle kodlanan söylem varlıklarına ilişkindir. B) Bilgi yapısı iletilen mesajın ne şekilde sunulduğuna değil içeriğine ilişkindir. C) Bilgi yapısının sunumundaki farklı seçenekler, önermenin doğruluk değerini değiştirir. D) Aynı önerme değerine sahip olan sözceler, aynı bilgi yapısını taşırlar. E) Dilbilimde bilgi yapısının incelenmesi Prag ekolü dilbilimiyle başlamıştır.

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi metinsellik ölçütleri bağlamında yer alan kullanıcı merkezli ölçütlerden biri değildir?

A) Tutarlılık B) Amaçlılık C) Bilgisellik D) Kabuledilebilirlik E) Durumsallık

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi temel söylem türleri arasında sayılamaz?

A) Betimleyici söylem B) Anlatısal söylem C) Örnekleyici söylem D) Açıklayıcı söylem E) Savlayıcı söylem

Soru 14:

Sözceyi kullanarak gerçekleştirilmek istenen amaç olarak tanımlanan söz eylem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düzsöz eylemi B) Edimsöz eylemi C) Etkisöz eylemi D) Dolaylı söz eylemi E) Dolaysız söz eylemi

Soru 15:

Metin üreticisinin metnini alıcının duygularına hitap etme amacıyla ürettiğine işaret eden durum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Niyet / işlev B) Durum C) Bakış açısı D) Estetiklik E) Akılcılık

Soru 16:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde gönderim ilişkisi, artgönderim bağıntısıyla kurulmuştur?

A) İsmail, önünde uzun bir yol olduğunu biliyordu. Hızla yola koyuldu. B) Seni gerçekten çok özledim. Görüşmeyeli ne kadar oldu kardeşim? C) Eve geldi. Yıldırım hızıyla merdivenleri tırmandı Cemal. D) Yaşar metal fabrikasında çalışıyor. Kemal şeker fabrikasından emekli oldu. E) Oldukça sevinçliydi. Semra ehliyetine kavuşmuştu.

Soru 17:

“Anlatı metninin seçimlik parçalarındandır. Ana hatlarıyla anlatı olaylarını içerir” tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Yönlendirme B) Karmaşık olay dizisi C) Özet D) Değerlendirme E) Sözlü anlatı

Soru 18:

“Gelin ve damat dans ettikten sonra, pastayı kestiler.' cümlesindeki düğün, davetli, takı gibi kişinin bilişinde olan söylem varlığına ilişkin bilgiye nasıl ulaşmaktayız?

A) Söylemsel Eski Bilgi B) Çıkarımsal Eski Bilgi C) Kullanılmamış Yeni Bilgi D) Yepyeni bilgi E) İliştirilmiş Bilgi

Soru 19:

I.Konu belirgin ise eksiltilebilir. II. Odak belirgin ise eksiltilebilir. III. Konu karşıtsal konu dışında vurgu almaz. Yukarıda Türkçede Bilgi Yapısının Özellikleri hakkında verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I-II C) I-III D) II-III E) I-II-III

Soru 20:

Metni oluşturan ögelerin ve metindeki dilsel düzenlerin çözümlenmesi ile ilgili bilim dalına ne ad verilir?

A) Metinbilim B) Edebiyat C) Dilbilgisi D) Metindilbilim E) Dil çözümleme