Final Sınavı - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

Konuşucunun bir psikolojik durumunu dışa vurması aşağıdaki hangi söz eylem gurubunun bir ifadesidir?

A) Yönlendirici B) Belirtici C) İlan edici D) Yansıtıcı E) Yükümleyici

Soru 2:

“Dün bir adam gördüm” dediğimizde, dinleyicinin hangi söylem varlıkları kategorilerinden hangisini kullanmış oluruz?

A) Yepyeni Bilgi B) Çıkarımsal Bilgi C) Söylemsel Eski Bilgi D) Durumsal Eski Bilgi E) Kullanılmamış Yeni Bilgi

Soru 3:

Konuşmaya katkı sağlama amacına yönelik, yeterince bilgi vermeyi gerektiren konuşma ilkesi hangisidir?

A) Nitelik ilkesi B) Bağıntı ilkesi C) Tarz ilkesi D) Nicelik ilkesi E) Hiçbiri

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Dinleyicinin olumlu yüzünü tehdit eden eylemlerden biridir?

A) Emir ve ricalar B) İsteksizce söz vermek zorunda kalma C) İltifatları kabul etme D) İtiraf etme E) Eleştirme

Soru 5:

Dilbilimde bir dilin sözcük varlığına ve ana dili konuşucularının içsel / bilişsel sözcük dağarcığına verilen terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sözcük B) Sözlükçe C) Yanulamlama D) Öbek yapısı E) Tümce

Soru 6:

Metni metin yapan bileşenlerin oluşturduğu bütün olarak tanımlanan ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlatı metinleri sadece yazılı olarak üretilebilir. B) Anlatı metinleri sadece sözlü olarak üretilebilir. C) Anlatı metinleri anlatı söylemiyle tamamen aynıdır. D) Anlatı söylemi, bitmemiş olayları gösteren bir söylem türüdür. E) Anlatı söylemi, anlatı metinlerine hakim olan söylem türüdür.

Soru 7:

Hakkında konuşulan kişi, varlık ya da kavram olarak tanımlanan ve “kim” sorusuna yanıt veren kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne B) Yüklem C) Tümce D) Belirtili nesne E) Belirtisiz nesne

Soru 8:

Metnin tümceleri ve tümceden daha büyük parçaları (örneğin yazılı metinlerde paragraflar) arasındaki mantıksal, anlamsal bağlantıya ne denir?

A) Tutarlılık B) Metinsellik C) Bağlaşıklık D) Bilgisellik E) Kabul edilebilirlik

Soru 9:

Konuşucu ve dinleyici tarafından toplumsal kültürel bağlam kapsamında bilinen ama dinleyicinin o anda bilişinde etkin olmayan söylem varlığı olarak adlandırılan bilgi türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) İliştirilmiş yepyeni bilgi B) Çıkarımsal bilgi C) Kullanılmamış yeni bilgi D) Durumsal eski bilgi E) Söylemsel eski bilgi

Soru 10:

"Genç kızın ertesi gün senedi imzalamaya gelip gelmeyeceğini düşünüyordu." Verilen örnek düşünce anlatım biçimlerinden hangisine aittir?

A) “Düşünce eylem” anlatı aktarımı B) Dolaylı düşünce aktarımı C) Bağımsız dolaylı düşünce aktarımı D) Bağımsız düşünce aktarımı E) Bağımsız dolaysız düşünce aktarımı

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi bağlam biçimlerinden birisi değildir?

A) Söylemsel bağlam B) Bilişsel bağlam C) Durumsal bağlam D) Edimsel bağlam E) Toplumsal-kültürel bağlam

Soru 12:

Aşağıdaki sözcelerin hangisinde konu yoktur?

A) Bugün Orhan çalışmayacakmış B) Ben ise hiç çalışmadım C) Hiç kimseye kötü davranmamalı D) Yeşim’den söz ederek onun çok yetenekli olduğunu belirti. E) Annem işe gitti

Soru 13:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yalnızca edimbilimin inceleme alanlarını içerir? I- Dil içi ve dil dışı bağlama dayalı anlam II- Birleşimsel anlam III- Yapıya dayalı anlam IV- Örtük iletişimsel anlam V- Zamana ve konuşucuya bağlı olmayan ve her zaman geçerli olan anlam VI- Sözce anlamı VII- Doğruluk değerine dayalı anlam VIII- Belli bir zaman dilimine ve konuşucuya bağlı olarak yorumlanan anlam IX- Önerme anlamı X- Tümce (ve sözcük) anlamı

A) I, III, VI ve IX B) II, V, VI ve X C) III, IV, V ve VII D) I, II, VI ve X E) I, IV, VI ve VIII

Soru 14:

“Hani Ayşe teyze var ya.." varsayılan tanıdıklık gruplarından hangisine örnektir?

A) Yepyeni bilgi B) Yepyeni (İliştirilmiş) bilgi C) Kullanılmamış yeni bilgi D) Çıkarımsal bilgi E) Söylemsel eski bilgi

Soru 15:

Hangi cümle Kül Tigin yazıtının anlatı yapısının zorunlu kurucu ögesi olan bitiş cümlesini oluşturur?

A) Kırgız halkını uykudayken bastık. B) Kırgızlara doğru sefer ettik. C) Kırgız Kağanı’nı öldürdük. D) Kül Tigin Bayırkuların ak aygırına binip süratle atılarak hücüm etti. E) Bir eri okla vurdu.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Pinker’e göre insanların küfretme sebeplerinden biri değildir?

A) Karşıdaki kişiye gözdağı vermek B) Diğerlerine komik görünmek C) Karşıdaki kişiyi şok etmek D) Ruhsal açıdan rahatlamak E) Duygusal baskılardan kurtulmak

Soru 17:

Aşağıdaki örneklerde dinleyiciden istenen işin, (a)’da olduğu gibi doğrudan ifadesinden başlayarak (e)’ye doğru gittikçe daha dolaylı biçimde dile getirilen sözceler en az kibardan en kibara doğru sıralanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu sıralamaya uymaz? a-Telefona cevap vermeni istiyorum. b-Telefona cevap verir misin? c-Telefona cevap ver. d-Telefona cevap verebilir misin? e-Zahmet olmazsa telefona cevap verebilir misin?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Soru 18:

Anlambilimde anlamı incelemeye yönelik iş bölümü aşağıdakilerden hangisini gerektirir?

A) Gizil, dolaylı, çıkarıma dayalı olabilen anlam B) Dil içi ve dil dışı bağlama dayalı anlam C) Doğruluk değerinin ötesinde anlam D) Örtük iletişimsel anlam E) Zamana ve konuşucuya bağlı olmayan ve her zaman geçerli olan anlam

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi kibarlık ilkelerinden biri değildir?

A) Dil kullanımında açık ol B) Kibar ol C) Mesafeli davranma D) Saygı: Seçenek tanı E) Dostluk / samimiyet: Duygudaşlık, dostluk göster.

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi etkisöz eyleminin özelliklerinden biridir?

A) Bir gözlemi dile getirmek için kullanılması B) Bir sözceyi, ses, sözcük ve tümce olarak dilbilgisel kurallara uygun bir biçimde dile getirmesi C) Sözceyi kullanarak bir amacın gerçekleştirilmek istenmesi D) Konuşucunun buluşmak için davet gibi bir edim gerçekleştirmesi E) Konuşucu, dinleyici ya da diğerlerinin duygu, düşünce, görüş ve hareketlerinde sözceler sonucunda etki yaratması