Final Sınavı - Genel Dilbilim 2

Soru 1:

Anlatı metninde ana hatlarıyla anlatı olaylarını içeren kurucu öğe aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sonuç(lar) B) Yönlendirme C) Özet D) Karmaşık olaylar E) Değerlendirme

Soru 2:

“Zamanda sıralanarak aktarılan olayların bütünüdür. Bir anlatının anlatı olabilmesi için zorunlu kurucu öğe niteliğindedir. Olayların dönüm noktası ve sorun bu bölüm içinde verilir.” Yukarıda bahsedilen özellikler anlatının hangi kurucu öğesine aittir?

A) Değerlendirme B) Karmaşık olay dizisi C) Yönlendirme D) Özet E) Dış değerlendirme

Soru 3:

Bir tümce kullanılarak ifade edilen ve konuşucu, dinleyici, yer ve zaman gibi dil dışı bağlamdan tümüyle bağımsız ve soyut bir anlambilimsel birime ne ad verilir?

A) Önerme B) Sözce C) Sezdirim D) Bağıntı E) İletişimsel edinç

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi dilbilgisel bağlaşıklık bağlamında yer alan temel türlerden biridir?

A) Gönderim B) Tutarlılık C) Bağdaşıklık D) Metinsellik E) Durumsallık

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi içe yerleşik bir değerlendirme örneğidir?

A) Anlatıcı, anlatısını anlatırken anlatı öyküsünü keser ve anlatım zamanına geri dönerek bu öyküyü neden anlattığını anlatır. B) Anlatıcı öyküyü kesmeden öykünün bir yerinde o an duyumsadıklarını ve(ya) düşündüklerini anlatım zamanıyla aktarır. C) Anlatıcı anlatı öyküsünü kesip olaylar sırasında yaşadığı duygulara yer verir. D) Anlatıcı anlatı öyküsünde yer alan kişilerin söylediklerini değil, yaptıklarını aktarır. E) Anlatıcı, anlatı öyküsünde geçen olaylar sırasında duyumsadıklarını, anlatıda yer alan diğer kişilere söylediklerini olay zamanından anlatım yaparak aktarır.

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi etkileşimsel üretim için dilsel belirleyici örneklerden biridir?

A) Özel eylemler B) Birinci kişi adılları C) İkinci kişi adılları D) Adlar E) Belirsiz adıllar

Soru 7:

Metnin önermelerinin birbiriyle mantıksal ve anlamsal olarak bir bütünlük oluşturması aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanabilir?

A) Kabuledilebilirlik B) Tutarlılık C) Durumsallık D) Amaçlılık E) Bilgisellik

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi konuşma aktarımı biçimlerinden biri değildir?

A) Anlatı aktarımı B) Sözeylem anlatı aktarımı C) Dolaylı konuşma aktarımı D) Bağımsız konuşma aktarımı E) Bağımlı konuşma aktarımı

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi konuşma (işbirliği) ilkeleri arasında değildir?

A) Nicelik ilkesi B) Denetleme ilkesi C) Nitelik ilkesi D) Bağıntı ilkesi E) Tarz ilkesi

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi değerlendirme gerçekleşme biçimlerinden birisi değildir?

A) Dış değerlendirme B) İçe yerleşik değerlendirme C) Eylem aktarımı yoluyla değerlendirme D) Yönlendirme yoluyla değerlendirme E) Olayların geciktirilmesi yoluyla değerlendirme

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisinde dolaysız söz eylem vardır?

A) Peçete alabilir miyim lütfen? B) Beyefendi, ayağıma basıyorsunuz. C) Şu formu doldurmama yardım edebilir misiniz rica etsem? D) Derhal o telefonu kapat. E) Ben bir orta kahve alayım.

Soru 12:

Söz Eylem Kuramı, kim/kimler tarafından ortaya konmuştur?

A) Austin ve Searle B) Grice C) Hymes D) Brown ve Lewinson E) Frege

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi olumsuz yüz tehdit edici bir edimdir?

A) Yeni tanıştığınız bir çocuğa “sen” diye hitap etmek B) Yeni tanıştığınız birine iltifat etmek C) Yeni tanıştığınız yaşça büyük birine otobüste yer verirken “Buyurun” demek D) Yeni tanıştığınız yaşça büyük birine “sen” diye hitap etmek E) Yeni tanıştığınız yaşça büyük birine “siz” diye hitap etmek

Soru 14:

Werlich’in söylem sınıflamasına göre açıklayıcı söylem türünün öznel metin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İzlenimsel betimleme B) Günlük kişisel öyküler C) Eleştiri D) Bilgilendirme E) Deneme

Soru 15:

Sözlü anlatılar için geliştirilen anlatı metni öntipi, geleneksel halk masalları, macera romanları, hasta görüşmeleri gibi farklı anlatı durumları ve anlatı alt türlerinden söz edebilmemizde çok kullanışlı bir araç sunar. Bütünüyle biçimlenmiş tipik bir anlatı metni aşağıdaki kurucu öğeleri içerir:Özet, Yönlendirme, Karmaşık olay dizisi, Değerlendirme, Dış değerlendirme, İçe yerleşik değerlendirme, Eylem aktarımı yoluyla değerlendirme, Olayların geciktirilmesi yoluyla değerlendirme, Güçlendiriciler, Karşılaştırıcılar, Bağıntılayıcılar, Açımlayıcılar, Sonuç(lar), Bitiş. Bu doğrultuda tanımı “Anlatı metninin seçimlik parçalarındandır. Ana hatlarıyla anlatı olaylarını içerir.” olarak verilen bu kurucu öğe aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özet B) Yönlendirme C) Değerlendirme D) Dış değerlendirme E) Karmaşık olay dizisi

Soru 16:

Konuşucuların başarılı bir biçimde iletişim kurmaları için aşağıdakilerden hangisi gereklidir?

A) Eski bilgilerin yenilenmesi gerekir. B) Yeni bilgilerle donatılmış olması gerekir. C) Eski ve yeni bilginin dengeli olarak düzenlenmesi gerekir. D) Yeni bilgilerden kaçınmak gerekir. E) Anlamsız bilgilerin kullanılmaması gerekir.

Soru 17:

I. Biçimbirimsel özellikler II. Sesbilimsel özellikler III. Anlambilimsel özellikler IV. Sözdizimsel özellikler V. Edimbilimsel özellikler Yukarıdakilerden hangisi/hangileri bilgi yapısını kodlayan unsurlardandır?

A) Yalnız II B) I, III C) I, II, IV D) II, IV, V E) I, II, III, IV

Soru 18:

Searle'nin ölçütleri kullanarak önerdiği beş çeşit sözeylem grubunun örneklerle eşleşmesinde aşağıdakilerden hangisi doğru verilmiştir?

A) İddia ifadeleri. Seni işe alıyorum. B) Yönlendirici:Paranın zamanında ödeneceğini garanti ederim. C) Yükümleyici: Nermin'in bugün geleceğini belirtiyorum. D) Yansıtıcı: Yardımların için teşekkür ederim. E) İlan edici: Sana televizyon seyretmeyi yasaklıyorum.

Soru 19:

Dilbilimde kibarlığı ilk kez araştıran dilbilimci kimdir?

A) Paul Grice B) Erving Goffman C) Geoffrey Leech D) Robin Lakoff E) Penelope Brown

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi bir devinim tümceciği örneğidir?

A) Hasan parka gittiğini inkâr etti. B) Toplantının Eskişehir’de olması kesinleşti. C) Füsun’un parti vereceğini söylediler. D) Yıllardır sağlıklı beslendiği gerçek. E) Senin her gün bana destek oluşunu takdir ediyorum.