Final Sınavı - Genel Dilbilim 1

Soru 1:

'Dün eve gitmedim.' tümcesinde 'eve' sözcüğü 'okula', 'sinemaya' ya da 'bakkala' gibi sözcüklerle değiştirilebilir. Aşağıdakilerden hangisi sözcük tanımada kullanılan bu yöntemin adıdır?

A) nedensizlik B) yerine koyma C) sözdizim D) çekim E) birleştirme

Soru 2:

konuşucuların yeni ses dizileri bulup bunları yeni bir anlamla eşleştirme yoluyla yeni sözcükler yaratmalarına ne ad verilir?

A) Türetme B) Çoğaltma C) Yeni yapım D) Eklemeli türetme E) İşleklik

Soru 3:

.........; sesin kulak zarından beyne aktarılması ve beyin tarafından duyma merkezine aktarılan iletinin algılanması ve içeriğinin anlaşılmasını sağlayan sinirsel süreçtir. Yukarıdaki tanımda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Dinleyiş B) Söyleyiş C) Akustik D) Konuşma E) Söyleme

Soru 4:

Sözdizimsel olarak eşdeğer konumda olan kurucuları sıralayan sözcüklere ne ad verilir?

A) Belirteç B) Sıfat C) Bağlaç D) Belirleyici E) Adıl

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi dillerin evrensel özelliğidir?

A) Bütün dillerde cümle özne ile başlar. B) Bütün dillerde sözcükler ünsüz ile başlar. C) Bütün dillerde ünlüler ve ünsüzler vardır. D) Bütün dillerde aynı öbek türleri vardır. E) Bütün dillerde aynı sayıda ses vardır.

Soru 6:

Aşağıda verilen meslek gruplarından hangisi dil kullanımı ile insanlara örnek olmaktadırlar ve dilin doğru kullanımını savunmaktadırlar?

A) Doktorlar B) Avukatlar C) Mühendisler D) Spikerler E) Polisler

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisinde farklı bir ikileme kurgusu vardır?

A) Bana baksana sen! İleri geri konuşma, alırım ayağımın altına! B) Son görüşmemizin üstünden iki ay geçti... Ses seda yok... C) Tebrik ederim, Allah mutlu mesut etsin. D) Bu hafta programımızda gizli saklı ne varsa masaya yatırıyoruz. E) Laf söz olur diye bir an önce evlenme kararı aldılar.

Soru 8:

Aşağıda çekim ekleriyle ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Açık küme üyeleridir. B) Değişmez anlamlar taşırlar. C) İşlek değildirler. D) Bağımsız biçimbirimlerdir. E) Eklediklerinde yeni bir sözcük birim oluştururlar.

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi kapalı küme üyelerindendir?

A) Adıl B) İlgeç C) Eylemler D) Bağlaç E) Belirleyiciler

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi "Her insan dilindeki yapılar mutlaka belli kurallar çerçevesinde kullanılır ve işlemlenir. Kuralsız yapı oluşturan bir dil yoktur" ifadesini savunan ilkedir?

A) Özyineleme ilkesi B) İçeyerleştirme ilkesi C) Adıl-düşürme ilkesi D) Sözdizilimi ilkesi E) Kural güdümlü yapı ilkesi

Soru 11:

Tümcenin yapısal kurallarının kuramın öngörüleri çerçevesinde açıklanması olarak tanımlanan ve bir kuram çerçevesinde bu kuralların ana dili konuşucusunun zihninde nasıl ortaya çıktığını açıklayan dilbilgisel ölçüt aşağıdakilerden hangisidir?

A) Betimsel yeterlilik B) Gözlemsel yeterlilik C) Açıklayıcı yeterlilik D) Kuralcı dilbilgisi E) Açıklayıcı dilbilgisi

Soru 12:

Akıl ___ üstündür. (akıl) Verilen tümcedeki boşluğu parantez içindeki sözcüğü kullanarak doldurunuz. Bunu yapabilmenizi sağlayan, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çekimsel biçimbilim B) Sözlüksel biçimbilim C) Sözcük yapma süreçleri D) Sözcük ailesi yapma süreçleri E) Sözlükbirim yapma süreçleri

Soru 13:

Hangi dize yalnızca açık küme sözcüklerinden oluşur?

A) Dut yedim tuttu beni B) Sevgilim unuttu beni C) Yarı yola varmadan D) Hıçkırık tuttu beni E) Dertli eyledi beni

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi "başın bir alt türünü göstermeyen bileşiklerdir ve anlamları geçirimsizdir" şeklinde tanımlanan kavramdır?

A) Geçirimli bileşikler B) Geçirimsiz bileşikler C) Dışmerkezli bileşikler D) İçmerkezli bileşikler E) Yinelemeli bileşikler

Soru 15:

Altı çizili sözcükler hangi kip anlamını taşımaktadır? A: “Yeni yıl mı? O da ne demek?” B: “Ah, canım Sen de pek küçükmüşsün . Bugün takvimin ilk günü.” A: “Peki takvim ne?” B: “Anlaşıldı. Demek sen doğalı fazla bir zaman geçmemiş .’

A) doğrudan kanıtlanabilirlik B) birinci el bilgi aktarımı C) çıkarım D) olasılık E) aktarım

Soru 16:

Aşağıdaki öğelerden hangisi bir kapalı küme üyesidir?

A) İlgeç B) Belirteç C) Ad D) Eylem E) Sıfat

Soru 17:

Bir dilde içekleme varsa, o dilde mutlaka hangileri vardır? I. Sonekleme II. Önekleme III. Ek

A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) Yalnız III E) Yalnız I

Soru 18:

İşitme engeli yokluğunda oluşan konuşma bozukluklarının tedavisi aşağıdakilerden hangisiyle doğrudan ilgilidir?

A) Akustik sesbilgisi B) Dinleyiş sesbilgisi C) Söyleyiş sesbilgisi D) Sesbilgisi E) Formant

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi geçirimsiz birleşik kelimedir?

A) yurtsever B) ateşkes C) çekyat D) dilber dudağı E) akarsu

Soru 20:

Aşağıdaki ifadeyi kullanan biri hangi yaklaşımı örneklemektedir? "Türkçe'de 'Depoyu fulleyin' denmez, çünkü sözlükte fullemek diye bir fiil yoktur."

A) Betimleyici Dilbilgisi B) Kuralcı Dilbilgisi C) Üretici Dilbilgisi D) Evrensel Dilbilgisi E) Sözdizim