Seçmeli Ara Sınav - Genel Dilbilim 1

Soru 1:

Aşağıdaki seslerden hangisi patlamalı sesler arasında yer almaz?

A) v sesi B) b sesi C) t sesi D) k sesi E) g sesi

Soru 2:

"içerisi, dışarısı, yukarıda" gibi sözcüklerin "içersi, dışarsı, yukarda" şeklinde söylenmesi Türkçedeki hangi ses olayına örnektir?

A) Ünsüz düşmesi B) Ünlü düşmesi C) Soluklanma D) Ünlü yükselmesi E) Ünlü eklenmesi

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi ünsüzlerin oluşumunda görev alan üst oluşturuculardan biri değildir?

A) Üst dudak B) Üst dişler C) Gırtlak D) Boğaz E) Dil

Soru 4:

Ünlülerde ünsüzler arasında ara sınıf oluşturan gruba ne ad verilir?

A) Palaslılar B) Kayıcılar C) Sürekliler D) Titreşimliler E) Öncüller

Soru 5:

Dil bilim alanı ve verilen açıklamalardan hangisi doğru eşleştirilmiştir?

A) Betimlemeli Dilbilim: Dilleri kendine özgü birim ve kurallarını ele alır. B) Toplum Dilbilim: Dil bozuklukları ve dil bozuklukları sergileyen konuşucuların dil özelliklerinin niteliğini araştırır. C) Kuramsal Dilbilim: Dilerde görülen özellikleri bir kuram çerçevesinde açıklamayı amaçlar. D) Metin Dilbilim: Bir metni oluşturan öğelerin metindeki dilsel düzenleri çözümlemeyi amaçlar. E) Uygulamalı Dilbilim: Dil öğretiminde etkili olacak dil öğretim yöntemleri üzerinde durur.

Soru 6:

Bir ses diziliminin sözcük olarak algılanması için aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç duyulmaz?

A) Ses diziliminin anlamlı olması B) Ses diziliminin bağımsız olması C) Ses diziliminin farklı bağlamlarda biçimini koruması D) Ses diziliminin farklı bağlamlarda tekrarlanabilir olması E) Ses diziliminin yapım eki almamış olması

Soru 7:

'Madencilerin' sözcükbiçiminin sözlükbirimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Madenciler B) Maden C) Madenci D) Madenler E) Madencilerin

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi sözcük olarak sınıflandırılabilmenin ölçütlerinden biri değildir ?

A) Bir ses dizilimi anlamlıysa sözcük adayı olabilir. B) Ses zincirleri içinde mutlaka duraklama noktaları olmalıdır. C) Sistemli olarak türlü durumlarda tekrarlanabilir olmalıdır. D) Bir ses dizilimi anlamını ve biçimini koruyarak bağımsız hareket edebilmelidir. E) Dilde kullanılan diğer bağımsız biçimlerle karşıtsallık ilişkisi içinde bulunmalıdır.

Soru 9:

Dilde ses ve anlam arasındaki bağın rastlantısal olduğunu gösteren ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ayırt edicilik B) Nedensizlik C) Ayrımcılık D) Bütünleştiricilik E) Anlamsızlık

Soru 10:

Emmeli ve akciğer hava düzeneğiyle oluşturulan ses, Türkçede hangi harfle ifade edilir?

A) T B) C C) Ü D) K E) Hiçbiri

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi, sesleri oluşturma organlarından biri değildir?

A) Gırtlak B) Diyafram C) Hava borusu D) Ağız boşluğu E) Akciğer

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi 'kağıt' sözcüğünü en iyi şekilde tanımlar?

A) Sözcükbiçim B) Sesbilim C) Sözlükbirim D) Biçimbilim E) Sözlükçe

Soru 13:

Bir dilin dilbilgisini oluşturan dört ana bileşen hangi seçenekte verilmiştir?

A) Sesbilim, edimbilim, biçimbilim, anlambilim. B) Sesbilim, metindilbilim, sözdizim, anlambilim. C) Sesbilim, anlambilim, sözdizim, biçimbilim. D) Sesbilim, toplumdilbilim, çeviribilim, sözdizim. E) Sesbilim, sözdizim, anlambilim, ruhdilbilim.

Soru 14:

Bir sözcüğün son seslemindeki ünlünün ön/arka özellikleri ekteki ünlünün ön ya da arka ünlü olacağını belirlemesi Türkçedeki hangi kuralı örneklemektedir?

A) Açık ünlü uyumu B) Ünsüz benzeşmesi C) Ünsüz uyuşması D) Ötümlüleştirme E) Genizsileşme

Soru 15:

Sesbilimsel Sesbilgisel /postahane/ [p h ost h a:ne] /hastahane/ [hast h a:ne] /pastahane/ [p h ast h a:ne] Aşağıdakilerden hangisi yukarıda örneklenen sesbilimsel kural ile ilgili doğru bir ifadedir?

A) Orta seslemdeki kapalı ünlülerden sonra genizsil bir ünsüz geliyorsa ünlü uzatılır. B) Soluklu durak ünsüzlerden sonra gelen kapalı ünlü /a/ uzun söylenir. C) İki /a/ ünlüsü arasında bulunan /h/ sesi düşürülür ve /a/ ünlüsü uzatılır. D) Orta seslemdeki ünlüden sonra /h/ sesi geliyorsa /h/ düşürülerek söylenir. E) Türkçe'de /h/ sesi ünlülerin süresini uzatan bir sestir, sonra gelen ünlüyü uzatır.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi ünsüzlerin alt ve üst oluşturucuların birleşip hava akımını tamamen engellemeleri sonucu oluşan biçimini ifade etmektedir?

A) Patlamalı B) Sürtünmeli C) Patlamalı-sürtünmeli D) Genizsil E) Akıcı

Soru 17:

Dilde ses ve anlam arasındaki rastlantısal bir bağ olduğunu aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?

A) Dil bir koddur. B) Dil bir dizgedir. C) Dilde çifteklemlilik vardır. D) Dilde kültürel bir aktarım vardır. E) Dilde nedensizlik vardır.

Soru 18:

Bir sözcükte bir sesbilgisel özelliğin artı [+] değeri, diğer sözcüklerdeki eksi [-] değeri ile karşıtlık ortaya çıkardığında, o sesbilgisel özellik, incelenen dil için aşağıdakilerden hangisi olarak tanımlanır?

A) Bürünsel özellik B) Vurgu düzeni C) Öngörülebilir özellik D) Ayırıcı özellik E) Değişimsel özellik

Soru 19:

“U” harfini tanımlayan biçim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Arka kapalı yuvarlak ünlü B) Ön yarı-kapalı düz ünlü C) Arka açık düz ünlü D) Arka kapalı düz ünlü E) Ön yarı-kapalı yuvarlak ünlü

Soru 20:

Kafkas dilleri ailesine ait olan Abhazca, Karatayca, Gürcüce gibi dillerde aşağıdaki hava akımı düzeneklerinden hangisi kullanılmaktadır?

A) Akciğer hava akımı B) Ağız hava akımı C) Gırtlaksıl hava akımı D) Artdamaksıl hava akımı E) Burun hava akımı