Genel Dilbilim 1

Yanıt Açıklaması: Ünlülerin oluşturulmasında dilin konumu, ağız açıklığı ve dudak durumu önemlidir. Gırtlak durumu bu konu içinde belirtilmez.

Yanıt Açıklaması: Kuralcı dilbilgisi yargı içerdiği için bilimsel bir yaklaşım olduğu söylenemez.

Yanıt Açıklaması: Dildeki soyut ve bilişsel kurallar bütünü edinçtir. Edim ise kişinin yazılı veya sözlü olarak aktardığı her şeydir. Söz ve yeti kavramları ise Saussure aittir. Sentaks sözdizim demektir. Dolayısıyla doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Biçimcik, soyut biçimbirimin dilde yan­sıması olarak ortaya çıkan fiziksel olgudur. Biçimbirimin yazılarak ya da sesletilerek yüzeye çıkmış halidir. Aynı biçimbirimin sadece tanımlanmış ortamlarda ortaya çı­kan biçimleri ise o biçimbirimin değişke­leri, yani altbiçim leridir. Bunlara biçim­birimcik de denir. Biçimbirimler, ya yerine getirdikleri anlam veya işlevin adıyla ya da gerçek dilde kullanılan altbiçimler­den biriyle küme ayracı içinde gösterilirler. Biçimbirimler de sözlükbirimler gibi soyut zihinsel simgelerdir. Bunları görmek duymak mümkün değildir. Biçimcikler ise sözcükbiçimler gibi somut yapılardır ve köşeli ayraç içinde gösterilirler. Buna göre, verilen örneklerdeki biçimbirim {GEÇMİŞ} ya da {-DI}, biçimbirimcikler (altbiçimler) ise [-ti], [-tü] , [-di], [-dü]. Buradaki her bir biçimcik, geçmiş zaman ekinin sesbilimsel koşullanma yoluyla tanımlanmış ortamlarda ortaya çıkan altbiçimleridir. Bu türden değişkenlik sadece eklerde değil taban­larda da ortaya çıkabilir ve kök altbiçimliği olarak anılır. Ancak verilen örneklerde bu durum söz konusu değildir. Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Ara sözcüğü A seçeneğinde ilgeç görevinde kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kurallı ama kabul edilebilir değildir.

Yanıt Açıklaması: Başka bir dilden kopyalama temelinde işleyen sözcük yapma sürecine ödünçleme denir.

Yanıt Açıklaması: gönderim noktası konuşma anı olan ulan yalın zaman olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ses tellerinin titremesi sonucu oluşan seslere ötümlü sesler denir. Bunu z sesinin oluşturulmasında görebiliriz. İşaret ya da orta parmağınızı boğazınızdaki gırtlak bölgesinin üzerine koyup z sesini çıkarırsanız, bir titreşim hissedeceksiniz; bu titreşim z sesinin ötümlü bir ses olduğunu gösterir. Hava akımı gırtlaktan geçtiği sırada, ses telleri ayrık durumdaysalar, yani aralarında bir boşluk bulunmuyorsa, oluşturulan ses ötümsüzdür. Yukarıdaki deneyi şimdi s sesiyle yapın; işaret ya da orta parmağınızı boğazınızdaki gırtlak bölgesinin üzerine koyup s sesini çıkarttığınızda, hiç bir titreşim hissetmeyeceksiniz. Bu s sesinin ötümsüz ses olduğunu göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Chomsky'nin doğuştancı kuramı Üretici Dönüşümsel Dilbilgisidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Biçimbirimler hakkında verilen bilgilerden I,II ve III numaralı bilgiler doğrudur: I.Birbirlerinin yerine kullanılabilirler II. Bir anlam ya da dil bilgisel işleve katkı sağlarlar III. Daha küçük parçalara ayrılamazlar Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Adlar sayı çekimine girip girmemelerine göre, sayılabilen ve sayılamayan olmak üzere ikiye ayrılırlar. Hava sayılamayan diğerleri sayılabilen addır.

Yanıt Açıklaması: Bitmişlik, durum ya da olayların bütünlüğünü, bir kez olduğunu ve tamlığını; bitmemişlik ise durum ya da olayların parçalandığını ve yalnızca bir bölümünün devam etmekte ya da sık sık yinelenmekte olduğunu gösteren bakış açısının dilbilgisel karşılığıdır. Bit­memişlik görüntüsünün bu iki alt ulamı sırasıyla ilerlemeli görünüş ve alışkanlık görünüşü olarak adlandırılır. Tamamlık, geçmişin bugündeki izleriy­le ilgili bir ulamdır. Sonuçlu tamamlık bugünkü bir durumun geçmiş bir olayın sonucu olduğunu, deneyimsel tamamlık bir durumun geçmişte deneyimlendiğini, tümel tamamlık eylemin geçmişte başla­yıp bugüne kadar gelmiş olduğunu, yakın geçmiş tamamlık ise eylemin yakında gerçekleştiğini vurgular. Verilen örneklerde her zaman yinelenen eylemler söz konusudur. Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Bazen aynı biçim, farklı biçimbirimleri gerçekleştirmek için kullanılabilir. Örneğin, İngilizcede talks ‘konuşur’ sözcüğüneki [-s] biçimi iki bilgiyi birden barındırır: üçüncü tekil şahıs ve geniş zaman. Bu yüzden de bunlara alaşım biçimler denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Cümle söz dizimi olarak doğru ancak anlamlı değildir.

Yanıt Açıklaması: Bir sesin her iki sesbirimciğinin aynı konumda değişimli olarak bulunması, o seslerin serbest dağılım içinde olduklarını gösterir.

Yanıt Açıklaması: Tamlamaların da türemiş sözcükler gibi bir içyapısı vardır. Ögeler [sokak], [hayvan] ve [barınak] olmak üzere üç sözcük değildir. [Sokak] ve [hayvan barınağı] olmak üzere bir sözcük ve bir birleşikten de oluşmaz. Bileşenleri [sokak hayvanları] ve [barınak] ögeleridir. Evcil Hayvan (Sıfat tamlaması) - Maması.

Yanıt Açıklaması: -yapıyordu biçimini seçen ise eylemin bir bölümünü ele alarak bir başka eyleme arka plan oluşturmak istemektedir. Demek ki, bu biçimsel farklılık eylemin zamanı değil görüntülenmesindeki değişikliği yansıtmak için kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Altbiçimin dilbilgisi kuralları tarafından yönetilmesi durumuna verilen isim dilbilgisel koşullanmadır.

Yanıt Açıklaması: Kitab-ın kelimesi ikinci tekil adsıl uyum eki almıştır. Doğru cevap B'dir.