Final Sınavı - Genel Dilbilim 1

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde açık küme sözcükleri yer almamaktadır?

A) Küçükken pembe boyalı bir evde oturuyorduk. B) Öğrencisi sınıfa ağlayarak girdi. C) Hızlı yürürsek işe geç kalmayız. D) Uzun ağaçların olduğu büyük bir ormana gideceğiz. E) Tatile gitmek için işten izin almadı.

Soru 2:

Aşağıdaki dizelerin hangisinde çekimsel biçimbirim kullanılmamıştır?

A) Bir beste kanatlanır, birden olduğun yerde B) Bir kainat açılır; geniş, sonsuz, büyülü C) Bugünün rüzgârında yıkanan mazi gülü D) Dağılır yaprak yaprak hayalindeki suya E) Bir başka gözle bakarsın ömür denen uykuya

Soru 3:

-lar eki olmasaydı aşağıdaki sözcüklerin hangisinin çoğulu yapılamayacaktı ?

A) Süs B) Kiraz C) Tel D) İp E) Kuş

Soru 4:

I. Görülebilir somut bir karşılığı olmayan biçimbirimler II. Biçimbirim karşılığı olmayan birimlerdir III. Aynı biçim, farklı biçimbirimleri gerçekleştirmek için kullanılabilir Yukarıdaki biçimler sıralı olarak aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Sıfır biçim - Boş biçim - Alaşım biçim B) Sıfır biçim - Alaşım biçim - Boş biçim C) Boş biçim - Sıfır biçim - Alaşım biçim D) Boş biçim - Alaşım biçim - Sıfır biçim E) Alaşım biçim - Sıfır biçim - Boş biçim

Soru 5:

İngilizcedeki ‘talks’ (konuşur) sözcüğündeki (-s) eki iki bilgiyi birden barındırır: üçüncü tekil şahıs ve geniş zaman. Bu duruma ne ad verilir?

A) Alaşım biçim B) Boş biçim C) Sıfır biçim D) Ünsüz sertleşmesi E) Ünlü değişimi

Soru 6:

"Kitabım büyüdü."Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki tümcenin sözdizimsel özelliğini doğru olarak betimler?

A) Kurallı ama kabul edilebilir değildir. B) Kuralsız ve kabul edilebilirdir C) Kuralsız ve kabul edilebilir değildir. D) Kurallı ve kabul edilebilirdir. E) Yanlış ve kuralsızdır.

Soru 7:

Cümleyi doğru olarak tamamlayan sözcükler hangileridir? "Çekimsel biçimbilim çıktıları _____, sözlüksel biçimbilim çıktıları görece olarak ____ olarak nitelendirilebilir."

A) dizgisel-rastlantısal B) sistemli-öngörülebilir C) tekil-bileşik D) nedensiz-karşıtsal E) tekrarlanabilir-sözdizimsel

Soru 8:

Aşağıdaki seçeneklerde işlevsel sözcüklerle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sözcelerde bazı dilbilgisel görevleri yerine getirirler B) Çoğunluğu çekim almazlar C) Sözcelere bazen anlamsal katkı sağlarlar D) Değişken biçimleri yoktur E) İkincil (minor) sözcük sınıfları olarak adlandırılırlar

Soru 9:

Sözdizim ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Bir dilde sesler biçimbirimleri, biçimbirimler sözcükleri, sözcükler öbekleri ve öbekler tümceleri oluşturur. B) Bir dilde oluşturulabilecek tümceler sınırlıdır. C) Anadili konuşucuları hangi yapı-ların aynı anlama geldiğini, hangi yapı ve sıralanışların dilbilgisel olup olmadığını bilirler D) Anadili konuşucuları, konuştukları dilde bir yapının dilbilgisel olup olmadığına dair dilbilgisellik değerlendirmeleri yapabilirler. E) Anadili konuşucuları, dillerindeki öbekleşme kurallarını ve bu öbeklerin tümce içinde dizilişlerini bilirler.

Soru 10:

“ Yanlışların zararını çekmektense işimi doğru yaparım tümcesindeki yanlış sözcüğü ad olarak sınıflandırılmalıdır çünkü adların taşıdığı çoğul ekini barındırmaktadır.” Bu açıklama hangi sözcük sınıflandırma ölçütüne dayanmaktadır?

A) Dağılımsal B) Biçimbilimsel C) Sözdizimsel D) Anlamsal E) Sesbilimsel

Soru 11:

Aşağıdaki açıklama seçeneklerden hangisiyle ilişkilidir? “Saat beş gibi gelirim” cümlesi doğru değildir. “Gibi” sözcüğü benzetme gösterir ve bir şeyin bir başka şeye benzetilmesi sırasında anlatımı tamamlayıcı bir görevle kullanılır. Bu yüzden “Saat beşte, beşe doğru, beş civarında, beş sularında” gibi seçenekler varken “beş gibi” kullanılışı uygun değildir.

A) Evrensel Dilbilgisi B) Betimleyici Dilbilgisi C) Kuralcı Dilbilgisi D) Evrensel Dilbilgisi E) Üretici Dilbilgisi

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Türkçedeki türetme eklerinden biri değildir?

A) Addan ad türeten ek B) Addan eylem türeten ek C) Eylemden ad türeten ek D) Eylemden eylem türeten ek E) Eylemden sıfat türeten ek

Soru 13:

'Küstahça' sözcüğün biçimbilimsel tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gövde B) Çekim eki almış gövde C) Kök D) Taban E) Türetim eki almış kök

Soru 14:

Soru 5’ te verilen üç aşamalı dizim ağacının ayraçlı gösterimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) [[[[temiz]le]yici]lik] B) [[temizleyici]lik] C) [[temiz]le]yicilik D) [[temizle]yicilik] E) [temizleyicilik]

Soru 15:

Dilde ses ve anlam arasındaki bağın rastlantısal olduğunu gösteren ilke hangisidir?

A) Yerine koyma B) Karşıtsal ilişki C) Nedensizlik D) Tekrarlanabilirlik E) İşlemleme

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi hem adsıl hem de eylemcil bir ulamdır?

A) Durum B) Uyum C) Zaman D) Çatı E) Görünüş

Soru 17:

Chomsky, edinç ve edim kavramlarını, 20. yüzyıl başlarında yaşamış olan modern dilbilimin kurucusu olan ve İsviçreli dilbilimci ....... soyut “langue - yeti” ve somut olan “parole - söz” kavramlarının ayrımından esinlenerek önermiştir. Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken aşağıdaki dilbilimcilerden hangisidir?

A) Ferdinand de Saussure B) Hermann Osthoff C) Umberto Eco D) Roman Jakobson E) Adele Goldberg

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi sözcüklerin karşıtsal dağılımı olup tekrarlanabilen ama bölünemeyen en küçük parçalarına verilen addır?

A) Biçimbirim B) Karşıtsal dağılım C) Biçimcik D) Biçimbirimcik E) Açık küme

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi edensiz edilgen çatıdadır?

A) Burada koşuldu. B) Tavuklar burada gıdakladı. C) Atlar burada koştu. D) Sen burada yürüdün. E) O burada durdu.

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi yabancı kaynaklarla sözcük yapma yoludur?

A) Ödünçleme B) Büyütme C) Kısaltma D) İndirgeme E) Karma