Seçmeli Ara Sınav - Genel Dilbilim 1

Soru 1:

Türkçede iki seslemli olan gelin biçimi, _____ hangi seslemde olmasına bağlı olarak iki ayrı anlam taşır, yani iki ayrı sözcüktür: geLİN ‘evlenecek kız’, GElin ‘ gel eyleminin emir kipi’.

A) vurgunun B) ezginin C) bürünün D) tonun E) uzunluğun

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi bütün dünya dillerinde görülür?

A) Akciğer hava akımı düzeneği B) Gırtlak hava akımı düzeneği C) Artdamak hava akımı düzeneği D) Başlatıcı gırtlak E) Başlatıcı artdamak

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi [f] ünsüzünün özelliklerini içerir?

A) Çift-dudaksıl B) Diş yuvasıl C) Dudaksıl-dişsil D) Dudaksıl-artdamaksıl E) Dudaksıl-dişsil

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi dili bütün açılardan inceleyen bilim dalıdır?

A) Sesbilim B) Biçimbilim C) Edimbilim D) Dilbilim E) Sözdizim

Soru 5:

Ben sadece su içtim. Sadece ben su içtim. Yukarıdaki iki cümlenin ifade ettikleri anlamların farkını hangi dilbilim alanı inceler?

A) Sesbilim B) Sözcük bilgisi C) Sözdizim D) Anlambilim E) Biçimbilim

Soru 6:

Bir dilde bir sözcenin söylenişi sırasında sesin yükselme-alçalma olayına ne ad verilir?

A) Bürün B) Vurgu C) Tonlama D) Ezgisellik E) Sözdizimsellik

Soru 7:

'Doğal dillerde sözcüklerin biçimleri ile anlamları/göndergeleri arasındaki ilişki doğal değildir.' tümcesinin taşıdığı anlam, hangi seçenekte açıklanmıştır?

A) Sözcüklerin biçimleri ve anlamları arasındaki ilişki, bu görev için özel olarak atanan resmi kurumlarca belirlenmektedir. B) Sözcüklerin biçimleri ve anlamları arasındaki ilişki, dilin ortaya çıktığı anlardan itibaren o toplumu yöneten gruplarca belirlenmektedir. C) Sözcüğün biçimi için, anlamı/göndergeyi akla getirecek, ona bir şekilde benzeyen ses dizisi seçilmiştir. D) Biçimler, insanlık tarihi boyunca süren dillerarası etkileşim, ödünçleme sürecinde şekillenmiştir. E) Bu ilişki rastlantısal ve uzlaşımsaldır, yani bir toplumsal uzlaşma sonucu ortaya çıkmıştır.

Soru 8:

Aşağıdaki seçeneklerde dil kavramıyla ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Dil, somut bir varlıktır. B) Dil hem insan hem de hayvanlara özgü bir özelliktir. C) Dil sabittir, değişmez. D) Dil, yapay bir sistemdir. E) Dil, insan hayatının her noktasında kendisini gösterebilmektedir.

Soru 9:

'Çalışkan çocuklar hızlıca soruları cevapladılar.' tümcesinin doğru analizi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) [[[Çalışkan] [çocuklar]] [[hızlıca] [[soruları] [cevapladılar.]]] B) [[Çalışkan çocuklar] [hızlıca soruları cevapladılar.]] C) [Çalışkan çocuklar hızlıca soruları cevapladılar.] D) [Çalışkan] [çocuklar] [hızlıca] [soruları] [cevapladılar.] E) [[Çalışkan çocuklar] [[hızlıca [soruları] cevapladılar.]]

Soru 10:

Çocukların dil edinim süreçleri ve dil bozuklukları çalışmalarıyla ilgilenen bilim dalı hangisidir?

A) Kuramsal dilbilim B) Söylem çözümlemesi C) Artzamanlı dilbilim D) Toplumdilbilim E) Ruhdilbilim

Soru 11:

Tanım: 'Bir anadil konuşurunun dil hakkındaki içselleştirdiği bilgi, dil yetisi. Dil yetisi, bir dilin sözdizimsel, anlambilimsel, biçimbilimsel ve sesbilimsel yapısı hakkında içsel bilgilerin yanı sıra bilişsel sözlük de kapsar.' Bu tanım, aşağıdakilerden hangisi için verilmiştir?

A) Kuralcı Dilbilgisi B) Öğretici Dilbilgisi C) Betimlemeli Dilbilim D) Kuramsal Dilbilim E) Betimlemeli Dilbilgisi

Soru 12:

_____ bir dilde tümce yapısını belirleyen birim ve bunların dağılımını ve birleşimlerini belirleyen kuralları içerir. Yukarıdaki cümlede bulunan boşluğa aşağıdaki kelimelerden hangisi gelmelidir?

A) Sesbilim B) Biçimbilim C) Sözdizim D) Anlambilim E) Dil bilim

Soru 13:

Biçim bilim Öğretici Dilbilgisi Söz dizim Bilişsel sözcük Kuralcı dilbilgisi Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri anadil konuşurlarının dil yetisi denilen içselleştirilmiş dil bilgisi bileşenlerindendir?

A) Yalnız I B) II - III C) I - II - IV D) III - IV - V E) I - III - IV

Soru 14:

Aşağıdaki cümlelerin ilk kelimelerine bakıldığında, hangisindeki vurgu ilk seslemdedir?

A) Çeşme başındaki muhabbete doyum olmaz. B) Kalkan gemide arıza olmuş. C) Fulya Şişli'ye mi yoksa Beşiktaş'a mı bağlı? D) Gölcük o kadar derin ki, tabanında hayat yok. E) Kartal İstanbul semalarına yükselerek gözden kayboldu.

Soru 15:

Dilbilim'in hangi alt dalı anadili kullanıcılarının sözcük düzeyine ilişkin sezgisel bilgilerinin betimlemelerini yapar?

A) Biçimbilim B) Sesbilim C) Sözlükbirim D) Sözcükbiçim E) Sözdizim

Soru 16:

Bir sesin genizsil olması/olmaması (±genizsillik) bir ayırıcı özellik olduğunu gösteren örnek, aşağıdakilerden hangisidir?

A) pil - bil B) kit - git C) mil - bil D) mil - nil E) din - tin

Soru 17:

"Gerçek-gerçeküstü" sözcüklerinde hangi sürecin örneği vardır?

A) tekrarlama B) yerine koyma C) işlemleme D) bileşme E) türetme

Soru 18:

İki ses en küçük ikilide birbirinin yerine geçtiğinde anlamsal farklılığa yol açarsa bu iki ses o dilde birer sesbirimdir ve aralarındaki dağılıma .......... denir. Yukarıda boş bırakılan noktalı yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Karşıtsal dağılım B) Bütünleyici dağılım C) Serbest dağılım D) Bütüncül dağılım E) Tamamlayıcı dağılım

Soru 19:

I: Diş yuvası arkası II: Dil III: Alt dişler IV: Damak Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri ünsüzlerin üst oluşturucuları arasında yer almaktadır?

A) I ve IV B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I ve III

Soru 20:

I. Diller arasında ses farklılıkları olduğu gibi, alfabelerinde de farklar vardır. II.Dilbilim araştırmalarında sadece dillerin alfabeleri dikkate alınır. III. Dillerin alfabelerinde bir harfin temsil ettiği sesin niteliği dilden dile değişmez. IV. Bazı dillerde bir ses o dilin alfabesi içinde bile değişik harflerle gösterilmektedir. Ses ve yazı ile ilgili yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?

A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I ve IV E) II, III ve IV