Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1

Yanıt Açıklaması: "keçqurun" sözcüğü Özbek Türkçesinde "akşamüstü" anlamına gelmektedir. Bu açıdan kelime fiil değildir, bir isim tamlamasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: "feryat" sözcüğünün Türkmen Türkçesindeki karşılığı "daat"dır. Doğru yanıt D' dir.

Yanıt Açıklaması: Kıpçak Özbekçesi, Kazak Türkçesinin etkisi ile şekillenmiştir. Kuzey ve Güney grupları asıl Özbekçeyi meydana getirir. Kuzey Özbekçesi ünlü uyumları bakımından sağlamdır. Güney Özbekçesinde uyumlar bozulur, İran ve Tâcik dillerinin etkisi görülür. Türkmenceleşmiş grup ise Oğuzca özelliklerin ağır bastığı gruptur.

Yanıt Açıklaması: xop: peki, tamam

Yanıt Açıklaması: “Hem” edatı çoğunlukla kendisinden önce gelen kelime ile birleşir. Birleşme esnasında -h düşer. Edat, ünlü ile biten kelimelerle birleştiği zaman kelimenin son ünlüsü ile edatın ünlüsü birleşerek uzar: atınaam (< atını hem) “atını da”, oglaam (< oglı hem) “oğlunu da”, çayınaam (< çayını hem) “çayını da”. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kakacan Aşırov’un “Deli Dumrul, Oğız Oynı (Oğuz Oyunu) ve Oğuz Han” adlı piyesleri bu dönemin en güzel örnekleridir

Yanıt Açıklaması: Çince tek heceli dillerdendir.

Yanıt Açıklaması: Türkmen kelimesi ilk olarak XI. asrın Türk asıllı müellifi Kâşgârlı Mahmûd’un büyük eseri Dîvânü Lügâti’t-Türk’te kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkmenler Oğuz kökenlidir. Diğer Oğuz boyları XI. yüzyılda batıya göç ederken, Türkmenler doğuda kalmıştır. Oğuzların büyük çoğunluğu X. yüzyılda İslamiyeti kabul edince, Müslüman olmayan Oğuzlara Türkmen adını vermişlerdir. Böylece Türkmen adı, Oğuzlarla birlikte anılmıştır. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen ifadeye göre "Alçaklık" kelimesinin tam karşılığı "Tubänlik"'tır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Türkçesi’nin birçok ağzı bulunmaktadır. Bu, uzun bir süre ortak bir yazı dilinin kullanılmaması ve değişik alanlara dağılmış olmalarından kaynaklanan bir durumdur. Şu anda Türkmenistan’da kullanılan yazı dili, 1925’ten beri ‘’Türkmen-Yomut’’ ağzına dayanmaktadır. Türkmen Türkleri de, diğer Türk boyları gibi önce Arap, 1928’den itibaren Latin, 1937 yılından sonra da Kiril alfabesi kullanmışlardır. 1990 ‘lı yıllarda Türkmen-Kiril alfabesinin tamamen terk edilmesi yönünde tartışmalar olmuş, 1993’te Latin alfabesine geçiş onaylanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Türkçesi Latin alfabesinde yer alan ''Zz'' harfinin Türkiye Türkçesindeki ses karşılığı ''J'' harfidir.

Yanıt Açıklaması: Ben ihtiyarların etrafında dönüyorum.

Yanıt Açıklaması: İş ve hareketin yapıldığı yeri ve yönü belirtir: alıs (uzak), arka, aşaak (aşağı), añrı (öte), bääri (beri), bääriik (beriye), daş (dış), daşarı (dışarı), içeri, içeriik (içeriye), gayra (geri), ileri, içerik (içeriye), garşı (karşı), öñ (ön), üst, yokarı, yokarıık (yukarıya). Örnek olarak; Daşarı gatı ıssı. (Dışarısı çok sıcak). Bääriik gel! (Beri gel!). A şıkkında zaman zarfı, C ve D şıkkında nitelik (durum) zarfı, E şıkkında ise miktar zarfı kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: J.Deny’in, Türkmen adının Türk kelimesine büyük, üstün anlamı veren –men ekiyle koyu Türk, saf kan Türk anlamlarına geldiğini belirten görüşü, bilim dünyasında Türkmen adıyla ilgili yaklaşımlardan en fazla rağbet görenidir.

Yanıt Açıklaması: Türkçe eklemeli dillerdendir.

Yanıt Açıklaması: "Mehri âftâb bolgan" cümlesinde geçen "mehri" sözcüğünün anlamı "sevgi" dir. Doğru yanıt: D'dir.

Yanıt Açıklaması: ''Ҳ ҳ'' harfi Özbek Türkçesi Kiril alfabesinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Türkçesinin söz varlığının temelini Türkçe sözler oluşturur, Tarihî seyri içerisinde Moğolca, Farsça, Arapça ve Rusçadan kelimeler almıştır, Türkmen Türkçesi asıl eserlerini XVIII. yüzyıldan itibaren vermeye başlamıştır, Türkmen Türkçesinin birçok ağzı vardır, Türkmen-Kiril alfabesinin değiştirilmesi veya tamamen terk edilmesiyle ilgili tartışmalar, 1990’lı yıllarda başlamış ve 12 Nisan 1993’te Türkmenistan Cumhuriyeti, Latin alfabesine geçiş kanununu onaylamıştır

Yanıt Açıklaması: Azerbaycan Türkçesinde 23 ünsüz vardır.