Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1

Yanıt Açıklaması: Farsça “kış ayı” demek olan “âzer” kelimesine, bâd (rüzgâr) kelimesinin ve “nân” ekinin getirilmesiyle oluşmuş ve kelime “kış rüzgârının estiği yer” anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: niçik: nasıl

Yanıt Açıklaması: “årtıq” sözcüğü “fazla” anlamına gelmektedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Türkçesi, Mahtımgulı’nın şiirleri ile bir yazı dili haline gelir. Klasik edebiyat geleneğinden gelen Mahtımgulı, Çağatay Türkçesi’ni çok iyi bilmesine karşın, yerel Türkmen ağzını kullanarak yazı dili haline gelmesini sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Altay grubu Türk dillerinin Doğu Hun dalının Uygur grubunda yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Ata Niyazov, 1930-1945 yılları arası Türkmen-Sovyet devri edebiyatında esetrler vermiştir. Bu dönemdeki birçok şair, yazar gibi bu sanatçı da II. Dünya Savaşı’nda yok olmuştur. Diğer sanatçılar ise siyasi baskıların azaldığı, bağımsızlık düşüncelerinin hız kazanmaya başladığı 1960-1990 yılları arasında yer alan sanatçılardır.

Yanıt Açıklaması: Özbek Türkçesi, Çağdaş Türk lehçeleri arasında, Türkiye Türkçesinden sonra en çok konuşulan lehçedir. Özbek Türkçesi Özbekistan’ın dışında yoğun olarak Kazakistan’ın güney bölümünde, Türkistan’ın kuzey bölümünde, Kırgızistan ve Türkmenistan’ın sınır bölgelerinde konuşulur.

Yanıt Açıklaması: Nesneleri işaret yoluyla karşılayan zamirlerdir. Türkmen Türkçesinde teklik zamirleri: buu (bu), şuu (şu), şol/şo (şu), hol (şu), ol (o) ; çokluk zamirleri: bular (bunlar), şular (şunlar), şolar (şunlar), holar (şunlar), olar (onlar). Ha^l ekleri işaret zamirlerine de, isimlere geldiği gibi gelir; ancak araya n girer: munı (bunu), şunda, ondan. İlgi ve yönelme ha^llerindeki n nazaldır: munun˜ (bunun), şunun˜, onun˜; mun˜a, şun˜a, on˜a. “S¸ol” zamiri ha^l eklerini alırken düşer: şonun˜, şonı, şona, şonda, şondan. Buların ulusına Nigar, ortancısına Gülruh, in˜ kiçisine bolsa Cahan diyerdiler. (Bunların büyüğüne Niga^r, ortancasına Gülruh, en küçüğüne ise Cahan derlerdi). Bahargül, menin˜ san˜a sargacak zadım şular. (Bahargül, benim sana ısmarlayacağım şeyim şunlardır). S¸onı getirip berersinmi? (S¸unu getirip verir misin?).

Yanıt Açıklaması: ?, ?, ? seslerinin Latin alfabesindeki karşılığı Yo, Yu, Ya'dır

Yanıt Açıklaması: Türk lehçeleri üzerine yapılan tasnif çalışmalarından en eskisi Dîvânü Lügâti’t-Türk'tür.

Yanıt Açıklaması: Özbek Türkçesinde 23 ünsüz vardır.

Yanıt Açıklaması: 27 Ekim 1991 tarihinde bağımsızlığını ilan etmiştir

Yanıt Açıklaması: Ünlü Türkolog J. Deny , Türk kelimesine -men ekinin gelmesiyle oluştuğunu söyler. “-men, -man” eki üzerine geldiği kelimeye “büyüklük, üstünlük, fazlalık” anlamları katar. Deny’ye göre Türkmen kelimesi de “koyu Türk, saf kan Türk” anlamlarına gelmektedir. Türkçede buna benzer “kocaman”, “karaman”, “şişman” gibi kelimelerin yapısıyla aynıdır ve ek, üzerine geldiği bu kelimelere üstünlük, fazlalık anlamları katmaktadır. J. Deny’nin bu görüşü ilim aleminde en fazla rağbet edilen görüştür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Her türlü tartışma ve baskılara rağmen halkın hayatı, edebi^ eserlerde gerçekçi bir şekilde yansıtılmaya çalışılır. Yirmili yılların edebiyatında, özellikle tiyatro türünde, tarihi^ temaya eğilim artar. O devir tiyatro eserlerinde tarih basit bir fon olarak ele alınmış, kahramanların tip özelliklerine değil de karıştıkları olaylara önem verilmiştir. Nesir türü gelişmiş, özellikle hika^ye türü ön plana çıkmıştır. Ancak bu devirde şiir, diğer türlerin önündedir. I. cümle 1945-1960 yılları arasındaki Türkmen edebiyatının özelliklerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Kiril alfabesindeki “?” sesinin Latin alfabesindeki karşılığı Ç sesidir.

Yanıt Açıklaması: buning

Yanıt Açıklaması: öninçe ( öncelikle ) gaçdı ( kaçtı ) duuzda ( tuzda ) ağaçdan ( ağaçtan ) görüpdir ( görmüş ) Buna göre tuzda kelimesinde ünsüz uyumuna aykırılık bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Türkçesi Latin alfabesinin seslerinin verildiği 136. sayfadaki tablo uyarınca doğru yanıt A' dır.

Yanıt Açıklaması: S latin alfabesindedir.

Yanıt Açıklaması: “Bir aadam çölün içinde kompas tapıptır” cümlesinde yüklem Miş’li geçmiş zaman ekini almıştır