Final Sınavı - XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde bulunma hal eki görülmektedir?

A) Denizde B) Dutan C) Canavarlar D) Komazlar E) Ümmetinün

Soru 2:

Ali Şir Nevâyî çeşitli tür ve konularda kaç eser yazmıştır?

A) 3 B) 11 C) 15 D) 21 E) 29

Soru 3:

“Oğlu, kızı, esdüki” gibi sözcüklerin dil bilgisi açısından ortak özellikleri nelerdir?

A) Bulunma hal eki almaları B) Yönelme hal eki almaları C) 1. teklik kişi iyelik eki almaları D) 2. teklik kişi iyelik eki almaları E) 3. teklik kişi iyelik eki almaları

Soru 4:

Aşağıdakilerin hangisinin kök ve gövdesinde ünlü düzleşmesi meydana gelmiştir?

A) telük › tölük B) ıçgın › uçgun C) kov › kav D) bark › bork E) ewür › öwür

Soru 5:

Görülen geçmiş zamanın asıl eki aşağıdakilerden hangisidir?

A) -mIş B) - (y) A C) “-d+kişi " D) - (V) r E) -(y) A yor(ur)

Soru 6:

“Otluk” kelimesinde ne tür bir ünsüz değişimi olmuştur?

A) Ünsüz ötümlüleşmesi B) Ünsüz sızıcılaşması C) Ünsüz akıcılaşması D) Ünsüz ötümsüzleşmesi E) Ünsüz genizsileşmesi

Soru 7:

14. yüzyılın ikinci yarısı ile 15. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Klasik Öncesi Çağatayca’nın önemli bir şair ve yazarıdır. Şairin günümüze kadar ulaşan üç önemli eseri vardır. Bunlar Divan, Dehnâme ve Bengü Çagır adlı eserlerdir. Divanında Türkçe şiirlerin yanında Farsça şiirler de bulunmaktadır. Farsça şiirlerindeki başarısı ve bu şiirlerin rağbet kazanmış olması, onun bu dili çok iyi bildiğini ve dönemin edebiyat anlayışını göstermektedir. Yukarıda hakkında bilgi verilen şair kimdir?

A) Seydî Ahmet Mirzâ B) Yusuf Emiri C) Gedâyî D) Atâyî E) Yakînî

Soru 8:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde 2. teklik şahıs eki kullanılmıştır?

A) Çeker B) Taşdur C) Kıyasitsen D) Karşudur E) Yapılmışdur

Soru 9:

“söz”ün doğru dil incelemesi seçenektekilerden hangisidir?

A) ‘bardak’ B) ‘o’ C) ‘demek, söylemek’ D) ‘işitmek, duymak’ E) ‘söz, kelam’

Soru 10:

Aşağıdakilerin hangisi “olmasa” kelimesinin dil incelemesidir?

A) Almak-olumsuzluk eki-geçmiş zaman B) Olmak-olumsuzluk eki-şart zarf fiili C) Olmak-geniş zaman eki D) Almak-olumsuzluk eki- geniş zaman eki E) Olmak-olumsuzluk eki-şimdiki zaman eki

Soru 11:

“tamar > damar” örneğinde hangi ses olayı gerçekleşmiştir?

A) Ünsüz Ötümsüzleşmesi B) Ünsüz Ötümlüleşmesi C) Ünsüz Akıcılaşması D) Ünsüz Genizsileşmesi E) Ünsüz Düşmesi

Soru 12:

Çağatay Türkçesinde I. Tipteki I. Kişi teklik eki seçenektekilerden hangisidir?

A) Biz B) Sin C) Siz D) Ø E) Min

Soru 13:

Ses boğumlanırken hava akımı geçidinin geniş kalmasıyla çıkartılabilen seslere ne ad verilir?

A) Sızıcı ünsüz B) Akıcı ünsüz C) Kapantılı ünsüz D) Değişimli ünsüz E) İlerleyici benzeşme

Soru 14:

………. Türkçesi, Kuzey-Doğu Türkçesinin ikinci dönemine verilen bir ad olup 15. yüzyıl başlarından 20. yüzyıla kadar Orta Asya’da kullanılmıştır. Boşluğa gelecek uygun kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Harezm B) Oğuz C) Çağatay D) Kıpçak E) Osmanlı

Soru 15:

I. -GAnçA II. –GU III. -GAn IV. -ArgA V. –mAs Yukarıda numaralandırılmış eklerden hangileri Çağatay Türkçesi’ndeki sıfat fiil eklerindendir?

A) I, II B) II, III C) II, III, IV D) IV, V E) I, IV

Soru 16:

Dudaklar yuvarlakken oluşan o, ö, u, ü ünlülerinin sırasıyla dudaklar düz iken boğumlanan “a, e, ı, i” düz ünlülerine dönüşmesi Kıpçak sahası metinlerinde ne ad verilir?

A) Ünlü incelmesi B) Ünlü genişlemesi C) Ünlü yuvarlaklaşması D) Ünlü düzleşmesi E) Ünlü kalınlaşması

Soru 17:

Eski Türkçeden beri kullanılan öğrenilen geçmiş zaman ‘-mIş’ eki yerine Çağatay Türkçesi’nde hangi şekil genelleşmiştir?

A) -ydUr B) -y turur C) –GAy D) -GU turur E) -p turur

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi genel literatürde karışık dilli eserler olarak adlandırılan eserlerden biri değildir?

A) Kudurî Tercümesi B) Münyetü’l-Guzat C) Ali’nin Kıssa-i Yusuf’u D) Kitab-ı Güzîde E) Kitab-ı Gunya

Soru 19:

Çağatay Türkçesinde özel bir eki olmayan ve -GAy / -GA gelecek zaman eklerinden yararlanırlarak kullanılan kip aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gereklilik kipi B) Şart kipi C) İstek kipi D) Dilek kipi E) Emir kipi

Soru 20:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde zamir n’si vardır?

A) Anun B) Beni C) Can D) İncü E) Tan