Seçmeli Ara Sınav - XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Hilyetü’l-Lisan ve Hulbetü’l-Beyan adlı eser hakkında söylenemez?

A) Dil, üslup ve islediği konu bakımından Nehcü’l-Feradis’e benzer. B) İbn-i Mühenna Lugatı diye bilinir. C) Eserle ilgili ilk yayını P. M. Melioranskiy yapmıştır. D) XIV. yüzyılda yazılmıştır. E) Arapça-Türkçe-Moğolca bir sözlüktür.

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisinde geniş zamanın rivayeti görülmektedir?

A) Olaydum B) Bidüreydüm C) İdeydüm D) Bakayıdunuz E) Geçer imiş

Soru 3:

"gö?lü?" Verilen sözcükte verilen ünlü özelliklerinden hangisi/hangileri görülmektedir? I. Ünlü düşmesi II. Ünlü geçişmesi III. Sızıcılaşma

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi EAT’de yuvarlak ünlülü fiilden isim yapan ektir?

A) +dUr B) –GUR C) +IU D) +egü E) –Ur

Soru 5:

Harezm Türkçesi ile yazılmış Mukaddimetü’l-Edeb hangi türde bir eserdir?

A) Kıssa B) Kaside C) Gazel D) Tefsir E) Sözlük

Soru 6:

Harezm Türkçesindeki aşağıdaki sözcüklerden hangisi düzlük-yuvarlaklık uyumuna uymaktadır?

A) Altun B) Tölük C) Yülit D) Üçegü E) Köni

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi gelecek zaman eki –(y)IsAr ekinin 1. Tekil çekimlerinden biri değildir?

A) –(y)IsArvAn B) –(y)IsArvAnIn C) –(y)IsArIn D) –(y)IsArAm E) –(y)IsArAmIn

Soru 8:

I. Ahlaki öğütler verir II. Mensur olarak yazılmıştır. III. Dili Farsçadır. Sultan Veled tarafından yazılan ve yukarıdaki özelliklere sahip olan eser hangisidir?

A) Ma ‘Arif B) Divan C) Rebâb-Nâme D) İbtidâ-Nâme E) İntihâ-Nâme

Soru 9:

Kelime içindeki komşu veya uzak seslerin yer değiştirmesine ne ad verilir?

A) İkizleşme B) Tekleşme C) Genizsileşme D) Sızıcılaşma E) Göçüşme

Soru 10:

Harezm Türkçesi hangi iki dil arasında geçişi sağlamıştır?

A) Karahanlı Türkçesinden Oğuz Türkçesine B) Çağatay Türkçesinden Oğuz Türkçesine C) Karahanlı Türkçesinden Çağatay Türkçesine D) Kıpçak Tükçesinden Uygur Türkçesine E) Uygur Türkçesinden Oğuz Türkçesine

Soru 11:

Anadolu Selçukluları dönemi yazılı eserlerinden hangisi, yazılış tarihi bakımından en eskilerden biri olarak kabul edilmektedir?

A) Dîvân-ı Kebîr B) Kitâbu Evsâf-ı Mesâcidi’ş-Şerîfe C) Risaletü’n-Nushiyye D) Garîb-nâme E) Behcetü’l-Hadayık Fi-Mev’izetü’l-Hakayık

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Eski Anadolu Türkçesinde ‘Gelecek Zaman’ eki olarak kullanılmayan bir yapıdır?

A) -(y)AsI B) -(y)IsAr C) -(y)AcAK D) -dAçI E) -(y) V Turur

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi Mevlâna’nın dini öğütler veren sohbetlerinin not edilmesiyle oluşturulmuş eseridir?

A) Fîhi Mâfîh B) Dîvân-ı Kebîr C) Mektubâ D) Mecâlis-i Seb’a E) Mesnevî

Soru 14:

VIII. yüzyılda Türk dünyasının ortak edebî yazı dili aşağıdakilerden hangisidir?

A) Oğuzca B) Karahanlıca C) Harezmce D) Köktürkçe E) Uygurca

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi, Harezm Türkçesinin dil özelliklerini tespit etmek için kullanılabilecek en önemli kaynak eserlerden biridir?

A) Kıssasü’l-Enbiya B) Nehcü’l-Ferâdis C) Mu’inü’l-Mürid D) Mukaddimetü’l-Edeb E) Cevâhirü’l-Esdâf

Soru 16:

Eski Anadolu Türkçesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Orhon Türkçesi temelinde, güney batı kolunu oluşturan Oğuz Türkçesi ve kuzey batı kolunu oluşturan Kıpçak Türkçesinin kaynaşmasıyla oluşmuştur. B) Oğuzların XVII. yüzyıldan itibaren kendi ağız özelliklerine dayalı olarak oluşturdukları yazı dilidir. C) Eski Anadolu Türkçesi VIII.-XI. yüzyıllar arasını kapsamaktadır. D) Eski Anadolu Türkçesi XIII. yüzyıldan XV. yüzyılın ikinci yarısına kadarki batı Türkçesi metinlerinin dilini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. E) “Eski Anadolu Türkçesi” yerine “Volga Bulgarcası” ya da “Orhon Türkçesi” terimleri önerilmiş; ancak bu terimler kabul görmemiştir.

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi Yunus Emre şiirinin özellikleri arasında yer almaz?

A) Sade ve yalın bir dil kullanması B) İlahî, nefes ve semaîlerini heceyle yazması C) Şiirlerinde Aruz ölçüsünü de denemesi D) Gazel ve mesnevi türünde şiirlerinin de olması E) Divan dışında Çarh-nâme adı ile yüz beyitlik kasideyi kaleme almış olması

Soru 18:

I. Köktürk yazıtlarında Oğuz adının Türk ile birlikte anılması II. Gazneli Mahmut’u yenerek Anadolu’nun kapılarını açmış olmaları III. X. yüzyılda merkezi Yenikent olan bir yabgu devletine sahip olmaları IV. Harezm’in Türkleşmesinde önemli rol oynamaları Oğuzlarla ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II, III ve IV

Soru 19:

“okıdumdı” kelimesinde hangi fiil hikâye çekimi görülmektedir?

A) Duyulan-farkına varılan geçmiş zaman B) Şimdiki zaman C) Görülen geçmiş zaman D) Gelecek zaman E) Geniş zaman

Soru 20:

Türk dilinin Köktürkçeden beri izlenebilen en sağlam ünlü uyumu hangisidir?

A) Düzlük Uyumu ve Yuvarlaklık Uyumu B) Ünsüz Uyumları C) Düzlük Uyumu D) Yuvarlaklık Uyumu E) Kalınlık Uyumu ve İncelik Uyumu