XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Yanıt Açıklaması: “tirig mü turur” kelimesinin eklerine doğru ayrılışı tir-i-g+mü+tur-ur şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Hece Kaynaşması, bir kelimede yan yana bulunan iki veya daha çok hecedeki seslerin ya da yan yana bulunan iki kelimeden birincisinin son sesi ile ikincisinin önsesin birleşip kaynaşması ve hece sayısının azalması olayıdır. Bir kelime içindeki ünlülerin ya sadece kalın ya sadece ince olması Kalınlık İncelik Uyumuna işaret eder. Benzer şekilde ya sadece yuvarlak ya da düz olması ise Düzlük Yuvarlaklık Uyumudur. Göçüşme, kelime içindeki komşu veya uzak seslerin yer değiştirmesi olayıdır. Ünsüz uyumu ise Türkçe kelimelerde yan yana gelen ünsüzlerin seda bakımından birbirine benzemesidir.

Yanıt Açıklaması: Cümlede verilen “sakınasız” ve “korkasız” kelimelerinde kullanılan –(y)AsIZ eki emir yoluyla gereklilik bildirmektedir.

Yanıt Açıklaması: XIV. Yüzyılda İbni Mühenna tarafından yazılan bu sözlük Arapça-Türkçe-Moğolcadır.

Yanıt Açıklaması: Hüsrev ü Şirin’in bugüne kadar bilinen tek nüshası Paris Bibliothèque Nationale’dedir.

Yanıt Açıklaması: Paragrafta tanıtılan yazar Şeyhî’dir.

Yanıt Açıklaması: Hoca Mesud tarafından 1350’de yazılan, 5568 beyitlik romantik bir aşk hikâyesi olan mesnevi türündeki eser Süheyl ü Nev-bahar’dır.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde bulunan J. Schinkewitsch, Rabguzi'nin Kısas-ı Enbiya adlı eseri üzerine çalışması bulunmaktadır. bk. J. Schinkewitsch, “Rabguzi’s Syntax” , MSOS II, S. XXIX, 1926, s. 130-172; XX, 1927, s. 1-57. (Çev: S. Paylı Türk Dili Belleten III, S. 8-9-10-11, 1947.) Diğer seçeneklerdekiler ise doğrudan Nehcü'l-Ferâdîs üzerine çalışmıştır. Dolayısıyla A doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki beş eserden Fakr-nâme Gülşehri’ye değil Âşık Paşa’ya ait 160 beyitlik mesnevi türünde bir eserdir.

Yanıt Açıklaması: Gelecekdür seçeneğinde gelecek zamanın, Yaratmışdur, Buyurmışdur, Kırılmışdur ve Dimişlerdür seçeneğinde ise duyulan-farkına varılan +Dur’lu hali görülmektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerden “göster” eksiz haldedir. Diğerlerinde sırayla –un, unuz; -gıl, -gil; -s A ve (y) A kipleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İsim hâl eklerinin bazı kullanımları günümüz Türkiye Türkçesi yazı diline göre farklıdır. Örneğin, bugün “yönelme hâli” eki ile kullanılan “gel-, git-, var-” fiilleri, Eski Anadolu Türkçesinin pek çok metninde (özellikle zamirlerin üzerinde), “bulunma hâli” eki ile kullanılmıştır: anı avlayalum, anı dükedicek bunda gelevüz; hâlinden sordılar kanda vardundı; şeyh turdı öyle ıssısında şâhun sarây kapusında vardı.

Yanıt Açıklaması: Anadolu’da bulunan muhtelif ağızlardan o dönemde de bulunmuş olmalarından dolayı EAT’de herhangi bir zaman için birden çok ek kullanılabilmektedir. Bazen de bir ekin birden çok zaman veya kipin çekiminde görev üstlendiği görülür. –(y)A eki böyle bir ektir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Geniş-şimdiki zamanın ikinci çoğul kişi bildirme eki “+sIz”dır.

Yanıt Açıklaması: Satır Arası Kuran Tercümesi Kuran’ın Harezm Türkçesi ile yapılmış tercümesi İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi, Hekimoğlu Alipaşa Bölümünde bulunmakta olup 1363 yılında istinsah edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Harezm-Altın Ordu Türkçesine ait metinlerin günümüze ulaşan nüshaları Arap alfabesi ile yazılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Biri ünlüyle biten arkasındaki de ünlüyle başlayan iki kelime bir araya gelince ünlüler kaynaşır. Öreğin niçün ‹ ne içün, nire ‹ ne ara gibi.

Yanıt açıklaması yok