Final Sınavı - XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Altın Ordu’da edebi bir gaye güdülmeden geniş halk kitleleri için mesnevi nazım şekli ile yazılmış dini lirik bir hikâyedir?

A) Dasitan-ı Cümcüme B) Mi’rac-name C) Muhabbet-name D) Cevâhirü’l-Esdâf E) Hüsrev ü Şirin

Soru 2:

Aşağıdaki eklerden hangisi Türkiye Türkçesinde –(y)Ip zarf fiil eki ile aynı anlamı taşımaktadır?

A) -(U)bAn B) -GInçA/-GUnçA C) -GAlI D) -ArgA E) -GAç

Soru 3:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde Köktürkçede “dönüşlülük zamiri” olarak kullanılan kelimeler doğru verilmiştir?

A) Kentü-Öz B) Öz-Ur C) İssi-Kentü D) Kiçe-İssi E) İssi-Ur

Soru 4:

Türk dünyasında 12-13. yüzyıllara kadar ortak bir yazı dili kullanılmaktaydı. Eski Türkçe temelinde devam eden bu ortak yazı dilinin son temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karahanlı Türkçesi B) Harezm Türkçesi C) Kıpçak Türkçesi D) Oğuz Türkçesi E) Çağatay Türkçesi

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Ali Şir Nevâyî’nin yazdığı “Divan”lardan biri değildir?

A) Garâibü’s-sıgar B) Nevâdirü’s-sebâb C) Bedâyiü’l-vasat D) Fevâyidü’l-kiber E) Seb’a-i seyyâre

Soru 6:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “ünsüz ötümsüzleşmesi” görülmektedir?

A) ögren- > övren B) tabar > tafar C) tegin > deyin D) bin- > min E) bulunmaz > bulunmas

Soru 7:

İsim tamlamasında tamlayanın bulunduğu hal aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yalın hal B) İlgi hali C) Yükleme hali D) Yönelme hali E) Bulunma hali

Soru 8:

Aşağıdaki hallerden hangisinin ifadesi Kıpçak sahası metinlerinde daha çok bile, bilen ve birle yardımcı biçim birimleriyle sağlanır?

A) Bulunma hali B) Vasıta hali C) İlgi hali D) Yükleme hali E) Yönelme hali

Soru 9:

I. –k II. men III. –ız IV. –n V. sın/sin VI. sen Yukarıda numaralandırılmış eklerden hangileri Kıpçak Türkçesi’ndeki I. tip kişi eklerindendir?

A) I, II, III B) II, III, V C) IV, V, VI D) II, IV, V, VI E) IV, V, VI

Soru 10:

Aşağıdaki Çağatay şair ve yazarlarından hangisi diğerlerinden farklı bir dönemde eserler vermiştir?

A) Haydar Tilbe B) Sekkâkî C) Ali Şir Nevâyî D) Yusuf Emîrî E) Seydi Ahmet Mirzâ

Soru 11:

“yogun- > yogan-" örneğinde hangi ses olayı gerçekleşmiştir?

A) Ünlü kalınlaşması B) Ünlü yuvarlaklaşması C) Ünlü genişlemesi D) Ünlü düzleşmesi E) Ünlü darlaşması

Soru 12:

Eklendikleri sözlerin anlamını değiştirmeyen, sözlerin kök ve gövdelerine işleklik katan, onları söz grubu ya da cümledeki diğer sözlerle ilişkiye sokan eklere ne denir?

A) Çekim ekleri B) Çokluk ekleri C) İyelik ekleri D) Edilgenlik ekleri E) Edat

Soru 13:

I. Kitâb-ı Güzîde II. Kodeks Kumanikus III. Ali’nin Kıssa-i Yûsuf’u IV. Kitâbü'l-İdrak Li-Lisâni'l-Etrâk V. Behcetü ’l-Hadâik fî Mev’izetü ’l-Halâik Genel literatürde “Karışık Dilli Eserler” diye adlandırılan bazı eserlerde hem geleneksel yazı dili olan Karahanlı Türkçesi özellikleri hem de yeni oluşturulan yazı dilinin esas alındığı Oğuz Türkçesinin özellikleri görülmektedir. Yukarıda numaralandırılmış eserlerin hangileri “Karışık Dilli Eserler”dendir?

A) I, II B) I, III, V C) II, III D) III, IV, V E) II, IV

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi Çağatay Türkçesindeki hal çekimlerinden biri değildir?

A) İlgi hali B) Yükleme hali C) Zıtlık hali D) Eşitlik hali E) Yönelme hali

Soru 15:

Kıpçak çölü anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sahra-i Kıpçak B) Kıpçak Sahra C) Deşt-i Kıpçak D) Kıpçak Düzlüğü E) Deşt-i Sahra

Soru 16:

Aşağıdaki eklerden hangisi Kıpçak Türkçesi’nde gelecek zaman eki olarak kullanılır?

A) -Ur B) -AyUr C) -Ar D) -GAy E) -DI

Soru 17:

Çağatay Türkçesi Klasik Öncesi Dönemdeki sanatçı – eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Gül ü Nevrûz - Lutfî B) Mecâlisü’n-Nefâis - Sekkâkî C) Mahzenü’l-esrâr - Haydar Tilbe D) Ta’aşşuk-nâme - Seydi Ahmet Mirzâ E) Beng ü Çagır - Yusuf Emîrî

Soru 18:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi ‘hizmet, huzur, nezd, kat, makam’ anlamlarına gelmektedir?

A) Kamu B) İrte C) Şekker D) Server E) Tapu

Soru 19:

Fiilin karşıladığı hareketin mümkün veya muhtemel olup olmadığını ifade eden tasvir fiiline ne denir?

A) Yeterlik fiili B) Söz varlığı C) Yapım eki D) Zarf fiil E) Sıfat fiil

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisinde ünsüz sızıcılaşması vardır?

A) Yahşı B) Bilmes C) Örgen D) Men E) Sagın