Seçmeli Ara Sınav - XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

‘’bu medhi çûn hakınca dinlemişdüm / aluban hem bilemce gizlemişdüm ‘’ cümlesindeki fiiller aşağıda verilenlerden hangisine uygundur?

A) Geniş zamanın hikâyesi B) Görülen geçmiş zamanın hikâyesi C) İstek kipinin hikâyesi D) Gelecek zamanın hikâyesi E) Duyulan geçmiş zamanın hikâyesi

Soru 2:

Germiyan Beyliği muhitinde yetişmiş, Germiyan beyi Süleyman Şah’ın hizmetinde bulunmuş, daha sonra Yıldırım Bayezid’e intisap etmiş Marzubân-nâme Tercümesi, Hurşîd ü Ferahşâd, Kenzü’l-Küberâ gibi eserlerin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hoca Ahmed Fakih B) Sultan Veled C) Şeyhoğlu D) Ahmedi E) Ahmed-i Dâi

Soru 3:

Aşağıdaki fiillerden hangisi istek-emir kipiyle çekimlenmemiştir?

A) yazayın B) gele sen C) gizlemişdüm D) arıtgıl E) eyit

Soru 4:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde ünlü kaynaşması A, C, olmuştur?

A) Ağzın B) Gönlün C) Böyle D) Oğlum E) Burnun

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Asya’daki eski bir Moğol kabilesine verilen isimdir?

A) Kalmuk B) Ârî C) Coçi D) Harezm E) Altın Ordu

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Eski Anadolu Türkçesinde kullanılmış olan sıfat-fiil eklerinden biri değildir?

A) –ml’s B) –mAdUk C) –dUK D) -mAK E) -(y)AsI

Soru 7:

Hangi seçenekte ünsüzlerde “sızıcılaşma” görülür?

A) yohsul < yoksul B) öldür- < öltür- C) süci < süçig D) göŋül < köŋül E) diz < tiz

Soru 8:

Eski Anadolu Türkçesinde de çokluk yapmak için +lAr (+lar / +ler) eki kullanılır. Günümüz Türkçesindeki farklı işlevleri EAT metinlerinde de görülmektedir. Aşağıdaki işlev-örnek eşleştirmelerinden hangisi/hangileri doğrudur? I. Kök veya tabanları çokluk yapar: ol ördekler su üstinde seyr iderdi II. İsimleri sınıf veya familya anlamında kategorize eder: mü‘ezzinler ezân virürler anda III. Zarf türünden kelimelere eklenerek bugün +lArI eki ile kullandığımız zarflar yapar: sirkelü aşlar müfîddür bî-nizâ

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi gelecek zaman işlevinde kullanılmaz?

A) -(y)IsAr B) -(y)AcAk C) -dAçI D) -sA gerek. E) -(y)V turur

Soru 10:

Harezm Türkçesi adlandırması aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisiyle ortaya çıkmıştır?

A) Ali Şîr Nevâyî -Mecâlisü'n-Nefâyis B) Mevlânâ-Mesnevî C) Zemahşerî-Mukaddimetü’l-Edeb D) Kerderli Mahmut b. Ali-Nehcü'l-Ferâdîs E) Harezmî-Muhabbet-nâme

Soru 11:

Eski Türk Lehçelerinde olduğu gibi Anadolu sahasında da ‘ ’ ip

A) Ünsüz tekleşmesi B) Ünsüz ikizleşmesi C) Ünsüz türemesi D) Ünsüz sızılaşması E) Ünsüz düşmesi

Soru 12:

Eski Anadolu Türkçesi metinlerinin ünlüler açısından en karakteristik özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düzlük-yuvarlaklık uyumunun olmaması B) Büyük ünlü uyumunun olmaması C) Ünlü düşmesinin olmaması D) Ünlü türemesinin olmaması E) Ünlü daralmasının olmaması

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi Eski Anadolu Türkçesinin imla (yazım) özelliklerinden biridir?

A) Edatlar kelimelere bitişik yazıldığı hâlde, çok seyrek olarak kelimelerden ayrı yazıldıkları da olmuştur. B) Türkçedeki 8 ünlü harfe karşılık sadece 2 harf (elif ve vav) bulunmaktadır. C) Bazı ekler eski Uygur metinlerinin imlasında olduğu gibi kelimeye bitişik olarak yazılmıştır. D) Bazı metinler harekeli, bazıları ise harekesiz yazılmıştır. E) Arapçada olmadığı için alfabelerinde de bulunmayan /ç/ sesi için “kef” ya da bazen “nun+kef” kullanılmıştır.

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi “Nehcü’l-Feradis” adlı eserin özelliklerinden biri değildir?

A) Dünya ve ahirette mutlu olmanın yollarını ortaya koyan Müslümanlık bilgilerini içerir. B) Kerderli Mahmut b. Ali tarafından yazıldığı bildirilmektedir. C) Eser dört bâb ve her bâbda onar fasıldan oluşur. D) Harezm Türkçesiyle yazılmış ilk eserdir. E) Harezm Türkçesinin dil özelliklerini tespit etmek için en önemli kaynak eserlerden biridir.

Soru 15:

Eski Anadolu Türkçesinde isim tamlaması, tamlanan kelimeye iyelik eki getirilmesiyle kurulan bir ilgiden oluşur. Bunlar belirtisiz isim tamlamasıdır. Tamlayan kelime +(n)ın ekini alırsa belirtili tamlama diye adlandırılır. Bu ekin görevi tamlama yapmak değil, zaten tamlama haline girmiş kelime gurunun tamlayanını belirli duruma getirmektir. Ancak bu ek kullanılmadan da belirtili isim tamlaması olduğu anlaşılmaktadır. A şağıdaki isim tamlamalarından hangisi belirtili isim tamlaması olduğu halde ek almamıştır?

A) Pirinç pilavı B) Ömrüm yıldızı C) Baş ağrısı D) Elbise askısı E) Yaz tatili

Soru 16:

Harezm- Altın Ordu Türkçesi hangi iki dilin karışıp kaynaşmasıyla ortaya çıkmıştır?

A) Oğuz Türkçesi- Karahanlı Türkçesi B) Osmanlı Türkçesi- Kıpçak Türkçesi C) Oğuz Türkçesi- Çağatay Türkçesi D) Oğuz Türkçesi- Kıpçak Türkçesi E) Karahanlı Türkçesi- Çağatay Türkçesi

Soru 17:

Günümüz Türkçesindeki ‘Şimdi tevekkül ederiz’ cümlesinin Eski Anadolu Türkçesindeki yazılışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Şindi tevekkül iderik B) Şimdi tevvekül ideriz C) Şimdi tevekkül edoruz D) Şimdi tevekkül iderüz E) Şindi tevekkül ideririz

Soru 18:

‘yaramaz gelecilerden saklaya’ şeklindeki Eski Anadolu Türkçesi metninde italik yazılı sözde aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?

A) Olumsuz geniş zaman sıfat-fiili B) Gelecek zaman sıfat-fiil eki C) Görülen geçmiş zaman sıfat-fiil eki D) Şimdiki zaman sıfat-fiil eki E) Geniş zaman sıfat-fiil eki

Soru 19:

Eski Anadolu Türkçesinde, istek-emir kipi olarak bütün kişi çekimlerinde kullanılan en yaygın ek aşağıdakilerden hangisidir?

A) –(y)A B) –mA C) -(y)An D) –(y)AsI E) +lA

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisinde Harezm Türkçesinde ünlülerde görülen ses değişmelerinden biri değildir?

A) Yuvarlaklaşma B) İncelme C) Yuvarlanma D) Düzleşme E) Düşme