Final Sınavı - XIV-XV. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Şiirde ve düzyazıda uyum sağlamak için söz başlarında ve ortalarında aynı ünsüzün ya da aynı hecelerin tekrarlanmasına ne ad verilir?

A) Asonans B) Seci C) İstifham D) Mazmun E) Aliterasyon

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi emir kipi çekimidir?

A) yigeyim B) satkay C) bolgu D) tapga E) kalmayısar

Soru 3:

Eski Türkçede “cılasun” ne anlama gelmektedir?

A) Güzel B) Kahraman C) Lider D) Kılavuz E) Dürüst

Soru 4:

Çağatay Türkçesi hangi şair döneminde “klasik bir edebî dil” durumuna gelmiştir?

A) Ali Şir Nevâyî B) Sekkâki C) Lutfî D) Haydar Tilbe E) Gedayî

Soru 5:

Çağatayca’nın klasik bir edebî dil haline gelmesini sağlayan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ali Şir Nevâyî B) Muhammed Salih C) Ubeydî D) Babür E) Yusuf Emîrî

Soru 6:

Aşağıdaki cümlelerde italik yazılan sözcüklerden hangisi sıfat-fiildir?

A) Yiri gögi yaradıcak ol kadim. B) Ammâ anı göricek gönlüm ürker. C) Bilür kişi dahı bilmez kişi gözine eyle hakîr görünür. D) Vakti gelmedin yaga dir her matar. E) Nitekim su bulunmadukda teyemmüm abdest yirine geçer.

Soru 7:

Fiillere eklenerek varlıkları hareketlerine göre geçici olarak adlandıran veya betimleyen sözler oluşturma görevine sahip eklere ……………. denir. Boşluğa gelecek uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) İsim fiil ekleri B) Zarf fiil ekleri C) Yapım ekleri D) Çekim ekleri E) Sıfat fiil ekleri

Soru 8:

“Turmagumdur bakıban ança ki imkân talaşur min.” Yukarıdaki cümlede altı çizili fiil hangi zamanda çekimlenmiştir?

A) Bilinen Geçmiş Zaman B) Gelecek Zaman C) Şimdiki Zaman D) Duyulan Geçmiş Zaman E) Geniş Zaman

Soru 9:

Çağatay Türkçesinde -sA eki ile çekimlenen kip aşağıdakilerden hangisidir?

A) Emir kipi B) Dilek kipi C) İstek kipi D) Gereklilik kipi E) Şart kipi

Soru 10:

Çağatay Türkçesinde şart birleşik çekimi, zaman almış asıl fiilden sonra hangi yardımcı fiile şart kipi ekinin getirilmesiyle yapılır?

A) -sIn B) -sA C) -GA D) -ken E) ir- / i-

Soru 11:

Eski Türkçe yazı dilinden gelişen ilk İslâmi Türk edebi dili aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karahanlı Türkçesi B) Gazneliler Türkçesi C) Uygur Türkçesi D) Göktürk Türkçesi E) Selçuklu Türkçesi

Soru 12:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi bir zarf-fiildir?

A) Giçiyi B) Fikritüp C) Ölü D) Gövdeme E) Dirdi

Soru 13:

Çağatay Türkçesi aşağıdakilerden hangisinin yerine kullanılmaya başlanmıştır?

A) Kıpçak B) Harezm C) Oğua D) Özbek E) Moğol

Soru 14:

Aşağıdaki Kıpçak dönemi eserlerinden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır?

A) Münyetü’l-Guzat B) Kitab fî İlmi’n-Nüssab C) Kodeks Kumanikus D) Kitabu’l-Hayl E) Baytaratu’l-Vazıh

Soru 15:

Tarihi Türk lehçeleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Türklerin İslâmiyeti kabul etmelerinden sonra yazı dili olarak Köktürkçe ve Oğuzca terk edilmiş, Arapça edebi dil olarak kullanılmaya başlanmıştır. B) Karahanlılar döneminde yazı dili tektir, kaşgarlı Mahmut o günkü Türk lehçeleri hakkında ayrıntılı bilgiler vermiştir. C) Türk dilinin bilinen en eski yazı dili VII-VIII. yüzyıllardan kalma eserleri olan Köktürkçedir. D) Eski Anadolu Türkçesi Oğuzların Batı yönüne göçleri sonucunda Anadolu’da kurulup gelişmiş Oğuzcaya dayalı bir yazı dilidir. E) Köktürkçe, Türk boylarının ayrı lehçeleri olmasına karşın hepsinin ortak yazı dili olarak kullandıkları edebi bir dildir.

Soru 16:

Aşağıdakilerin hangisi Eski Anadolu Türkçesinde “zengin” anlamına gelmektedir?

A) Ganá B) Giçi C) Ulu D) Dayima E) Düşmen

Soru 17:

“soğuk> sovuk” örneğinde hangi ses olayı gerçekleşmiştir?

A) Ünsüz Düşmesi B) Ünsüz Ötümlüleşmesi C) Ünsüz Akıcılaşması D) Ünsüz Ötümsüzleşmesi E) Ünsüz Sızıcılaşması

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi zarf fiil eklerinden değildir?

A) -GAnçA B) -ArAk C) -GAç D) -ArgA E) -mAs

Soru 19:

I. Hüseyin Baykara II. Sekkâkî III. Lutfî IV. Yusuf Emîrî V. Ali Şir Nevâyî Yukarıdaki şairlerin hangileri Çağatay Türkçesinin klasik öncesi dönemindendir?

A) I, II B) I, III C) II, III, V D) II, III, IV E) IV, V, I

Soru 20:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde 3. tekil kişi olumsuzluk istek-emir kipi görülmektedir?

A) Düşüni B) Sultanlık C) Olmaya D) Döndi E) Gördüküm