XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Yanıt Açıklaması: Yazımına 1072'de başlanmış, 1077'de tamamlanmıştır. Cevap C şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Besim Atalay Dîvânu Lugati’t-Türk'ü Türkiye Türkçesine çevirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Emir kipinin,  Bütün kişileri ayrı eklerle kurulur. Kişi eki olarak da her kişi için Türkiye Türkçesinde, Orhon ve Uygur Türkçesinde olduğu gibi farklı ekler kullanılır. 1. Tekil Kişi: -(A)yI(n) ekiyle kurulur.

Yanıt Açıklaması: Düzlük-yuvarlaklık Uyumu bakımından eklendikleri sözcüklerin ünlüsü ile uyuma girmeyip yuvarlak ünlülü olan ekler: +AGU topluluk sayı adı yapan ekler -GU gelecek zaman/gereklilik eki -Ur fiilden fiil yapma eki -sU, -sUn, -sUnI 3. tekil kişi emir kipi -U ulaç eki -GUçI eki -GUz- eylemden eylem yapan ek -GUr- eylemden eylem yapan ek -DUk sıfat-fiil eki -DUr- eylemden eylem yapan ek -DÜz- eylemden eylem yapan ek Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: -A/-U/-I zarf-fiil eki almış asıl fiilin bar-, bil-, bėr-, kėl- kör- tur-gibi tasviri fiillerle birliktekullanılmısıyla oluşur. Tasviri fiillerin hepsinin görevi ayrıdır. Bu yapıya uynadığından sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yazı tag kır oprı töşendi yadıp etindi kolı kaşı kök al kedip” dizelerinin Türkçesi “Ova, dağ, kır, vadi, yayılıp döşendi, yamacı ve tepesi yeşil, al giyip süslendi”dizleridir.

Yanıt Açıklaması: "Kizlemişsen" belirsiz geçmiş zaman 2. tekil şahıs ile çekilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gelecek Zamanın Hikâyesi : buzgay erdi “bozacaktı” (KB 3464), kalgay erdi “kalacaktı” (KB 3656, 6059), bolgay erdim “olacaktım” (KTer. 38/64b1=63:10), Kuran Tercümesinde gelecek zamanın hikâye birleşik çekiminde farklı bir yapıyla karşılaşmaktayız: bolgaytı “olacaktı” (37/17b2=47:21) < bolgay erti ölmegetiler “ölmeyeceklerdi” (25/21a2=3:156) < ölmegey erti

Yanıt Açıklaması: Karahanlı Türkçesi eşitlik durumu (ekvatif) eki durumu eki +çA biçimindedir. Bu ekin +ça ve +çe değişken biçim birimleridir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Dinle, bilgili (kişi) ne diyor: " eşitgil " emir kipi (-gil)

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde bulunan “yorıġlı” kelimesi yürüyen anlamında olup kelilme yorı- fiiline –ġlı sıfat-fiil eki getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Cümlede geçen "tili?" kelimesinde eksiz belirtme durumu kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dîvânu Lugati’t-Türk’ün tek yazma nüshası vardır.

Yanıt Açıklaması: Viyana. Mısır ve Fegana nüshası olmak üzere 3 nüshadır. Cevap C şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Karahanlı Türkçesindeki işaret adılları şunlardır: bu, bular, ol. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Dîvânu Lugati’t-Türk hakkında ilk çalışma, Ali Emiri tarafından bulunan ve yayımlanmak üzere sadece Kilisli Rıfat Bilge’ye verildiğinden, ilk yayın O’nun tarafından yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Belirli geçmiş zaman sadece tek ek alarak çekilmektedir. Örneğin : "Bul-dun". Diğer zamanlar ise birleşik fiil eklerinin kullanıldığı zamanlardır.

Yanıt Açıklaması: ~ ahsum

Yanıt Açıklaması: Dörtlük okunduğunda Edib isminin geçtiği görülmektedir. Bu isim Atabetü'l-Hakayık adlı eserin yazarı olan Edib Ahmed bin Mahmud Yükneki'dir.

Yanıt Açıklaması: Karahanlı Türkçesinde iyelik ekleri, Orhon ve Uygur Türkçesindeki gibi ses uyumlarına uyar. İyelik ekleri şunlardır: 1. Tekil Kişi: +(X)m 2. Tekil Kişi: +(X)? 3. Tekil Kişi: +(s)I(n+) 1. Çoğul Kişi: +(X)mIz 2. Çoğul Kişi: +(X)?Iz 3. Çoğul Kişi: +(s)I(n+), +lArI(n+): 3. çoğul kişi iyelik eki olarak +(s)I da kullanılmaktadır.