XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Yanıt Açıklaması: “tükellik” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı ‘mükemmel’dir. Açılımı ise lik, tükel (< tükel+lik) şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: kitâbında keltürmiş

Yanıt Açıklaması: Cadidan: gece gündüz Kita: gecenin bir bölümü Vahn: gece yarısı al-laylatu’l-bariha: önceki gece, anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Karahanlı Türkçesi

Yanıt Açıklaması: Mukaddimetü 'l-Edeb, Kışaşü'l-Enbiya, Hüsrev ü Şirin, Nehcü 'l-Feradis, Muhabbet-name, Oğuz Kağan Menakıbı, Mu'înü 'l-Mürîd, Harezm Türkçesi eserleridir.

Yanıt Açıklaması: Mukaddimetü’l-Edeb adlı eseri Zamahşerî kaleme almıştır.

Yanıt Açıklaması: Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan Nehcü ’l-Faradis Mahmud bin ‘Ali tarafından 1357-1358 yıllarında yazılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Birlikte kullanıldığı fiile ""ınca/ince" gibi anlamlar veren "-gaç/-geç" eki, Harezm Türkçesinin zarf-fiil eklerindendir.

Yanıt Açıklaması: 1. Çoğul Kişi: {-DXmXz} ekiyle kurulur: aç-tımız “açtık” (DLT III 235), ay-dımız “söyledik” (KTer. 28/42a2=7:166), bar-dımız “gittik” (DLT I 327), Kuran Tercümesinde uyum dışı örnekler vardır: bol-dımız “olduk” (KTer. 34/24a1=37:32), tut-tumız “tuttuk” (KTer. 34/69b3=38:63), kod-tımız “koyduk” (KTer. 34/32a1=37:108,...) DLT’de /-DUk/ ekiyle kurulmuş Oğuzca biçimler de yer alır. bar-duk “gittik” (DLT II 62, 63), kur-duk (DLT II 61), kir-dük (DLT II 61), kel-dük (DLT II 61, 62, 63). Sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kısasü’l-Enbiya Harezm Türkçesi döneminin ilk eseridir. Nasiru’d-din bin Burhanu’d-din ar-Rabguzi tarafından 1310-1311 yılında yazılıp Nasiru’d-din Tok Buga’ya sunulan Farsça bir eserin Türkçeye uyarlanmış hâlidir. Peygamber kıssalarını konu alan eser-de Rabguzi, dini konuları edebi bir dille nakletmiştir.

Yanıt Açıklaması: Metinde geçen yumşa- fiili göndermek anlamındadır.

Yanıt Açıklaması: Eserde geçen "ketürmişde" kelimesinin Türkçe karşılığı "getirince" dir. Doğru yanıt: D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1313-1314 yıllarında İslâm adında bir şair tarafından Harezm bölgesinde yazı-lan ve yerli dil özelliklerini ihtiva eden bir eserdir. Şecere-i Ter a kime ’de eserin Türk-menler arasında çok yaygın olduğu ve Türkmenlerin ona göre hareket ettikleri söylenmektedir. Dinî şiirlerden meydana gelen eser yaklaşık 900 beyittir. Esas olarak Arap-ça bilmeyen göçebe Türkmenlere fıkıh ve tasavvufla ilgili bilgiler vermek üzere yazılmıştır. Bilinen tek yazması Bursa Yaz-ma ve Basma Eserler Kütüphanesinde 1605/18. nr.lı mecm u ‘atu ’r-res a il içerisinde 177a-202b yaprakları arasındadır. III. maddede verilen bilgi doğru değildir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Aynı görevli ya da birbiriyle ilgili sözcükleri, sözcük öbeklerini, özellikle tümceleri bağlamaya yarayan, bunlar arasında anlam ve biçim yönünden bağlantı kuran sözcüklere bağlaç denir. Bile “ile, birlikte”, ta kı “ve” apa ŋ “eğer”, k alı “eğer”, azu “yoksa, veya” sözcükleri Karahanlı Türkçesinde bağlaç olarak kullanılmaktadır. Azu : İki şeyi karşılaştırarak birbirine bağlayan bu bağlaç KB ve DLT’de görülmektedir. Tilkü mü togdı azu böri mü “Tilkimi doğdu yoksa kurt mu?” (DLT, I 429)

Yanıt Açıklaması: Harezm Türkçesi döneminin ilk eseridir. Nasiru’d-din bin Burhanu’d-din arRabguzi tarafından 1310-1311 yılında yazılıp Nasiru’d-din Tok Buga’ya sunulan Farsça bir eserin Türkçeye uyarlanmış hâlidir

Yanıt Açıklaması: hangi

Yanıt Açıklaması: Eserin İstanbul (Yeni Cami Kütüphanesi), Paris, Kazan, Kırım’da nüshaları bulunmaktadır. Taşkent'te bir nüshası bulunmamaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Mu’înü’l-Mürîd ’in bilinen tek yazması Bursa’dadır.

Yanıt Açıklaması: Arapçayı öğrenmek isteyenler için kısa cümleler ve kelimelerden oluşan bir sözlük olan Mukaddimetü ’l-Edeb isimler, fiiller, isim ve fiil dışındaki dil bilgisi unsurları, isim çekimi, fiil çekimi diye beş ana bölümden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: uruşunç ‘vuruşma’