Final Sınavı - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

"körüp köñlüm kim asru ragbatım bar" Yukarıdaki metnin Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Gönlüm aşırı isteğimi görünce B) Gönlüm aşırı arzumu fark edince C) Gözüm aşırı arzumu görünce D) Gönlüm aşırı arzumu görünce E) Gönlüm çoşkun arzumu görünce

Soru 2:

Oġuz Ḳaġan Menāḳıbı ’nın günümüz Türkçesine ilk çevirisini kim yapmıştır?

A) Ahmet Caferoğlu B) R. Arat C) Muharrem Ergin D) Mustafa Argunşah E) Şinasi Tekin

Soru 3:

“bèlgülüg başdın aya?ga aytayın men cümlesin” ifadesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) konuşmaktan men ettim hepsini baştan ayağa B) ben hepsini baştan ayağa tamamen anlatayım C) baştan sona cümlelerle anlatacağım her şeyi D) belgeleri tamamen kaybettim ben E) baştan ayağa bilmiyorum anlatılan olayları ben

Soru 4:

" uslug " kelimesinin Türkiye Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) uslu B) büyük C) çehre D) sevgili E) akıllı

Soru 5:

"barga-men" kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) ister, arzular B) varayım C) sıkıntı çek- D) söyletmezsen, anlatmazsan E) sudan

Soru 6:

İslâmî Orta Asya Türk yazı dilinin ilk evresi olan Karahanlı Türkçesinin merkezi Kaşgar nerededir?

A) Moğolistan B) Horasan C) Doğu Türkistan D) Maverâünnehir E) Harezm

Soru 7:

Çeşitli yazmalarda Arapça ifadelerin altında hangi dillerdeki anlamları verilmemiştir?

A) Farsça B) Moğolca C) Çağatayca D) Osmanlıca E) İbranice

Soru 8:

Oğuz Kağan Menâkıbı’nın bilinen ilk neşri kim tarafından yapılmıştır?

A) W.Bang B) Thomsen C) Radloff D) Muharrem Ergin E) Reşit Rahmeti Arat

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi Mukaddimetü ’l-Edeb'in bölümlerinden biri değildir?

A) isimler B) fiiller C) isim çekimi D) cümle bilgisi E) fiil çekimi

Soru 10:

“ulaşu” sözcüğünün Türkiye Türkçesi’ndeki karşılığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Boş B) Değer C) Daima D) Çok E) Şey

Soru 11:

Metinde geçen “körüklügrek” kelimesinin günümüz Türkçesindeki karşılığı nedir?

A) daha güzel B) körüklü C) küçükçe D) görünen E) gösterişli

Soru 12:

"Oğuz Kağan bu şehre yürüdü. Rus beyin oğlu ona çok altın gümüş yolladı" Yukarıdaki ifadenin Oğuz Kağan destanında ifade edilişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ulug Ordu Beg èrdi. Uslug bir èr èrdi. Kördi, kim: bu yèrde köp telim tallar, köp telim B) Oguz Kagan oşol balukka atladı. Urus begniñ ogulı aña köp altun kümüş yiberdi. C) Oguz Kagan igitniñ sözün yakşı kördi, sèvindi, küldi. Takı aytdı, kim: maña köp altun yumşap-sen, baluknı yakşı saklap sen, teptedi. D) Gene çerig birle Oguz Kagan Ètil tegen mörenge geldi. Ètil tegen bedük bir mören-turur. E) Oguz Kagan oşol balukka atladı. Urus begniñ ogulı aña köp altun kümüş yiberdi.

Soru 13:

Bir yazı dili olarak Orta Türkçe döneminin ikini basamağını oluşturan Harezm Türkçesi özellikle de hangi yüzyıllarda etkili bir biçimde karşımıza çıkmaktadır?

A) 10. ve 11. yüzyıllar B) 11. ve 12. yüzyıllar C) 12. ve 13. yüzyıllar D) 13. ve 14. yüzyıllar E) 14. ve 15. yüzyıllar

Soru 14:

“ ……………….. tarafından kaleme alınan Hüsrev ü Şirin, …………. olup 6512 …………. oluşmaktadır.” ifadesindeki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Mahmud bin Ali – masal - sayfadan B) Genceli Nizâmî - manzum roman - beyitten C) Kaşgarlı Mahmud – masal - sayfadan D) Mahmud bin Ali - manzum roman - beyitten E) Genceli Nizâmî – masal - sayfadan

Soru 15:

"taptısa" verilen kelimenin Türkçe izahı aşağıdakilerden hangisidir?

A) canlı B) olmazdı C) bulduysa D) seslendim E) tabir edesin

Soru 16:

“kurıkan” kelimesinin Türkiye Türkçesi’ndeki anlamı aşağıdakilerin hangisidir?

A) Yarlık B) Sevgili C) Çalı D) Karanlık E) Çadır

Soru 17:

Mukaddimetü ’l-Edeb’in yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Genceli Nizami B) Zamahşeri C) Nasiru ’d-din bin Burhanu’d-din ar-Rabguzi D) İslam E) Mahmud bin ‘Ali

Soru 18:

Oguz Kagan Menakıbı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Oğuz Kağan’ın menkıbelerini anlatır. B) Harezm Türkçesi döneminin ilk eseridir. C) Baştan ve sondan eksiktir. D) Eserin yazarı ve yazıldığı yer belli değildir E) 1300’lü yıllarda yazılmıştır.

Soru 19:

I. Çok heceli kelimelerin sonundaki +ġ düşmüştür: arıġ > arı. II. Yönelme eki +ḳa / +ke’nin yanında +A da kullanılmaya başlanmıştır: bizge / bize III. İsimden isim yapma eki olan +lıġ/+lig ekinin ġ /g ünsüzü düşerek ekin +lI şekli de görülmeye başlanmıştır: atlıġ/ atlı Verilen ifadeler aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Harezm Türkçesini Çağatay Türkçesinden ayıran başlıca özellikler B) Uygur Türkçesini Karahanlı Türkçesinden ayıran başlıca özellikler C) Harezm Türkçesini Karahanlı Türkçesinden ayıran başlıca özellikler D) Çağatay Türkçesini Uygur Türkçesinden ayıran başlıca özellikler E) Çağatay Türkçesini Karahanlı Türkçesinden ayıran başlıca özellikler

Soru 20:

Hüsrev'üŞirin adlı eserin tamamı üzerinde aşağıdakilerden hangisi çalışmıştır?

A) Hacıeminoğlu B) Nadjir C) Fazılov D) Köprülü E) İnan