Seçmeli Ara Sınav - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Atebetü’l-hakayık’ın ilk dörtlüğünün Türkiye türkçesindeki doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? "biligdin urur men sözümke ula biligligke ya dost özüŋni ula bilig birle bulnur sa‘adet yolı bilig bil sa‘adet yolını bula"

A) Sözüme bilgi ile temel atarım, ey dost! Bilgiliye yaklaşmaya çalış; mutluluğun yolu bilgi ile bulunur, bilgi edin ve mutluluk bul! B) Kemik için ilik ne ise, insan için de bilgi odur; insanın süsü, güzelliği akıldır, kemiğinki ise iliktir. Bilgisiz kişi iliksiz kemik gibi boştur; iliksiz kemiğe kimse el uzatmaz. C) İnsanlar bilgi ile tanınır, bilgisiz hayatta iken kaybolmuş gibidir. Bilgili adam ölünceadı kalır; bilgisiz sağ iken ölüdür. D) Bilgili insan değerli dinar (gibi)dir, cahil ve bilgisiz adam değersiz bir akçe (gibi)dir. Bilgili ve bilgisiz ne zaman (nasıl) eşit olur? E) Bilgili insan değerli dinar (gibi)dir, cahil ve bilgisiz adam değersiz bir akçe (gibi)dir.Bilgili ve bilgisiz ne zaman (nasıl) eşit olur?

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Karahanlıların çıktığı Türk boyu konusu üzerine yapılan teorilerden biri değildir ? :

A) T’u-chüe teorisi B) C¸igil teorisi C) Çağatay teorisi D) Karluk teorisi E) Yağma teorisi

Soru 3:

Karahanlı Türkçesiyle verilen aşağıdaki cümlelerin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi hangisidir? ‘elik külmiz oynar çeçekler üze sıgun muygak agnar yorır tep keze’

A) Çiçeklerin üzerinde büyük küçük geyikler oynar,erkek ve dişi karaca yürür, gezer, oynar. B) Dağların üzerinde bir sürü geyik oynar,erkek ve dişi karaca diye gezerek oynar. C) Çiçeklerin üzerinde erkek ve dişi geyikler oynar,büyük küçük karaca yürüyorum diye gezerek oynar. D) Çiçeklerin üzerinde erkek ve dişi geyikler oynar,erkek ve dişi karaca yürüyorum diye gezerek oynar. E) Dağların üzerinde erkek ve dişi geyikler oynar,erkek ve dişi karaca gezinir ve oynar.

Soru 4:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde /ŋ/ ~ /m/ değişimi görülmektedir?

A) ernek B) sınuk C) ahsum D) mengü E) muŋ

Soru 5:

Aşağıdaki dizelerin hangisinde düzlük-yuvarlaklık uyumuna aykırı sözcük yoktur?

A) körügli ne barmu yigü içgü aş B) yarag körse hacib ötünse sözüm C) okıglı kişiniñ sevinsün canı D) bulıt hedye kılsa uşak katreni E) bu beglik köki ol könilik yolı

Soru 6:

Kutadgu Bilig’in “yigitlikke açıp avuçgalıkın ayur ” Bölümünde kutadgu Biliğ neden bahsetmektedir?

A) Bilgelik B) Gençlik C) Yaşlılık D) Ülke sevgisi E) Aşk

Soru 7:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi yer zarfı değildir?

A) Berü B) Emdi C) Kayuda D) Taşra E) Astın

Soru 8:

“küdezgil tili?ni kel az kıl sözü? ” cümlesindeki küdezgil sözcüğü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur ?

A) 2. tekil şahıs emir eki almıştır. B) 2. çoğul şahıs emir eki almıştır. C) 3. tekil şahıs iyelik eki almıştır. D) 1. tekil şahıs geçmiş zaman eki almıştır. E) 2. tekil şahıs geniş zaman eki almıştır.

Soru 9:

Aşağıdaki çekimlerden hangisi "sevmek" fiilinin "şartın rivayeti" zamanında çekilmiş halidir ?

A) sevdim e·rse B) sevse erdi C) sever erdi D) sevdi erdi E) sevse ermiş

Soru 10:

Karahanlı Türkçesiyle yazılmış metin I ve metin II aşağıdaki hangi eserden alınmıştır?

A) Atabet’ül- Hakâyık B) Divan-ı Hikmet C) Kutadgu Bilig D) Kitab-ı Dede Korkut E) Divan-u Lügât’it- Türk

Soru 11:

"udır erdi? erse tur aç emdi köz" dizesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Uyuyordunsa haydi şimdi gözünü aç B) Uyuyordunsa şimdi kalk gözünü aç C) Uyuyordunsa şimdi kalk gözlerini aç D) Uyuyorsan eğeer şimdi kalk gözünü aç E) Uyuyordunsa şimdiden gözünü aç

Soru 12:

Atabetü'l Hakayık ile ilgi olarak söylene hangi ifade yanlıştır?

A) 12. yüzyılda yazılıdığı tahmin edilir B) 40 bölümden oluşur C) Aruzun mütekarip vezniyle yazılmıştır D) Giriş bölümü tanrı övgüsüyle başlar E) Bilinen dört nüshası vardır

Soru 13:

Aşağıdaki yazarlardan hangisi Di^va^nu Lugati’t-Türk U¨zerine çalışmalar yapmıştır ?

A) Ahmet Bican Ercilasun B) Askar Ekewbayev C) Kilisli Rıfat Bilge D) Hermann Va´mbe´ry E) Ame´de´e Jaubert

Soru 14:

Karahanlılar türkçesinde ünlü yuvarlaklaşmaları aşağıdaki ünsüzlerden hangisinin etkisi ile oluşmaktadır ?

A) v B) d C) k D) s E) t

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi işteş çatılı bir eylemdir?

A) süçir- B) bilsik- C) kuçuş- D) bayut- E) kėŋür-

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi bilmek fiilinin ikinci tekil kişi emir kipindeki çekimidir ?

A) Bilgesen B) Bilgil C) Bilg·u D) Bilsesen E) Bilersen

Soru 17:

Yusuf Has Hacib Kutadgu Bilig'i kimin adına kaleme almıştır?

A) Yusuf Kadir Han B) Bilge Kül Kadır Han C) Buğra Karahan D) Tavgaç Uluğ Han E) Süleyman Arslan Han

Soru 18:

Aşağıda Karahanlı Türkçesindeki ünlü uyumu hakkında verilen yargılardan hangisi doğrudur ?

A) O¨nlük-artlık uyumu daima korunmuştur. B) Önlük-Artlık uyumu ilk kez Karahanlılar'da uygulanmıştır. C) Düzlük-Yuvarlaklık uyumu daima korunmuştur D) Topluluk sayı adı yapan +AG·U eki uyumu bozmaz. E) Düzlük-yuvarlaklık uyumuna girmeyen hiçbir sözcük yoktur.

Soru 19:

İslamiyet Türkler tarafından X. yüzyılda devlet dini olarak kabul edilmiştir. Bu dinin kutsal kitabı olan Kuran’ın Türkçeye ilk tercümesinin kimin tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Ancak ilk tercümelerin islamiyetin kabul edildiği ..... yüzyıl ya da ...... yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 10-12 B) 13-14 C) 11-12 D) 9-10 E) 10-11

Soru 20:

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde miktar zarfı kullanılmamıştır?

A) Bu er ol üküş katurkan B) İlig buştı artuk kararttı meŋiz C) Kidin telim ükündi D) Üküş sözleme söz birer sözle az E) Bilip iter işni ökünmez kidin