Seçmeli Ara Sınav - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil belirli geçmiş zaman ekiyle çekimlenmemiştir?

A) iveklik bu erdi seni bilmedin B) telim başlar yuvaldımat C) yiyümedi bardı körü? halini D) bu kürsi özele öz oldurdukı E) aça berdi sözüm yorıttı tilig

Soru 2:

Aşağıdaki Karahanlı Türkçesinden kelimelerden hangisinde yuvarlaklaşma vardır?

A) körkit B) ögdi C) sogık D) unıt- E) sevül

Soru 3:

“Avlap meni koyma?ız, ayık ayıp koyma?ız” dizisinin Türkiye Türkçesi’ne doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kayık içine oturup Ila ırmağını geçtik. B) Beni avlayıp bırakmayın, söz verip sözünüzden dönmeyin. C) Asker (ler) saf oluşturup savaştılar ve birbirlerine ok atmak için karşı karşıya geldiler. D) İnsanlar bilgi ile tanınır, bilgisiz hayatta iken kaybolmuş gibidir. E) (O) baygın göz (ler) beni esir ediyor (avlıyor), üzerinde kara benler bulunan pembe yüz.

Soru 4:

Aşağıdaki fiillerden hangi 3. Tekil şahıs ile çekilmiştir?

A) aydıla B) içgeymen C) yavaldımat D) bezeyin E) içsesen

Soru 5:

'Tün kün bile sevnelim' şeklinde Karahanlı Türkçesi eserlerinde geçen Kün sözcüğü ne anlama gelir?

A) Güneş B) Gündüz C) Şimdi D) Sonra E) Gece

Soru 6:

Aşağıdaki eklerden hangisi eylemden ad türetir?

A) -gAk B) -sIk C) -(X)ş D) -Ir-(I) E) -msın-/-msin

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisinde addan eylem türeten ek bulunmaktadır?

A) yaşar- B) çöker- C) tamgur- D) öçük- E) tökül-

Soru 8:

Aşağıdaki kelimelerden hangisindeki çekim Karahanlı Türkçesindeki kör kelimesinin çekimiyle benzerdir ?

A) Geldim B) Gittik C) Gidiyoruz D) Gel E) Kalacağız

Soru 9:

Karahanlı Türkçesinde doğru, gerçek anlamına gelen durum zarfıdır.

A) Çın B) Akru/akrun C) Amul D) Katıg E) Terk/terkin

Soru 10:

Alper Tonga sagusunda geçen altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir? “Alper To?a öldi mü /İsiz ajun k aldı mu / Ö dlek öçin aldı mu / Emdi yürek yırtılur (DLT I, 41)”

A) korkak B) avcı C) felek D) düşman E) sonbahar

Soru 11:

“ Kurımış yıgaçlar tonandı yaşıl bezendi yipün al sarıg kök kızıl” dizelerinin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğu rüzgarı doğudan eserek geldi, dünyayı süslemek için cennet yolunu açtı. B) Kafur gidip kara toprak misk kokusuyla doldu, dünya güzelliğini düzenleyip süslenmek ister. C) İlkbahar rüzgarı kötü kışı sürdü, uzaklaştırdı; parlak ilkbahar yine mutluluk yayını kurdu. D) Güneş yine yerine dönmüş olacak, balık burcundan koç burcuna dönmüş olacak. E) Kurumuş ağaçlar yeşil elbiseler giydi; mor, al, sarı, mavi, kırmızı (ile) süslendi

Soru 12:

Hangi seçenekte emir kipi çekiminde fiil bulunmaktadır?

A) iletü maŋa açtı dünyā sözin /ayur körmediŋmü bu hakan yüzin B) ular kuş ünin tüzdi ünder ėşin /silig kız okır teg köŋül bėrmişin C) kaz ördek kuġu kıl kalıkıġ tudı/kakılayu kaynar yokaru kudı D) udır ėrdiŋ ėrse tur aç emdi köz /ėşitmediŋ ėrse ėşit mende söz E) yazı taġ kır oprı töşendi yadıp /ėtindi kolı kaşı kök al kedip

Soru 13:

Türk kültürünün temel eserlerinden olan Kutadgu Bilig ve Divanu Lugati’t-türk hangi hükümdar zamanında yazılmıştır?

A) Baytaş B) Tavgaç Ulug Buğra Kara Han C) Süleyman Arslan Han D) Bilge Kül Kadır E) Satuk Buğra Han

Soru 14:

“Budgay” ve “buğday” sözcüklerinin arasındaki ses olayı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Göçüşme B) G-d değişimi C) Yer değiştirme D) Benzeşme E) Ünsüz düşmesi

Soru 15:

Karahanlı Türkçesinde şart kipi hangi ek ile sağlanmaktadır?

A) -sar/-ser B) –mı /-mi C) –se / -sa D) –e / - a E) -gı/ -gi

Soru 16:

Hangi seçenekteki birleşik fiil “kefil olmak” anlamındadır?

A) elig tut- B) agır kıl- C) umunç tut- D) ufut bol- E) kelü ber-

Soru 17:

Çağatay Türkçesi hangi yüzyıllar arasında hüküm sürmüştür?

A) XIII-XIV. yüzyıl B) XIV-XVI. yüzyıl C) XI-XII. yüzyıl D) X-XI. yüzyıl E) XII-XIV. yüzyıl

Soru 18:

Divanu Lugati't-Türk ve yazarı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Eser 1072 yılında yazılmaya başlanmış, 1077'de bitirilmiştir. B) Yazar Kaşgarlı olsa da, babası Barsganlı'dır. C) Yazar Türkçeyi, Türkçenin lehçelerini ve Arapçayı çok iyi bilmektedir. D) Eserde verilen örneklerden, yazarın halk edebiyatı yönünün de kuvvetli olduğu anlaşılıyor. E) Yazarın, bugün birçok nüshası bulunan Cevahirü'n-nahv fi-Lugati't-Türk adlı gramer kitabı bulunmaktadır.

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi yönelme durumu ekidir?

A) +ka/+ke B) +Xg/+Xġ C) +Xŋ D) +da/+de/+ta/+te E) +çA

Soru 20:

Aşağıdakilerin hangisi “nereye” anlamında kullanılan bir yer zarfıdır?

A) kança B) asra C) taşra D) berü E) üstün