Final Sınavı - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

I. Birinci bap Hz. Peygamberi, ikinci bap dört halifeyi, üçüncü bap ehli beyti ve dört imamı, dördüncü bap Allah’a hoş gelmeyen amelleri anlatır.II. Dünya ve ahirette mutlu olmak için gerekli Müslümanlık bilgilerinin el kitabı gibidir.III. Üslubu gayet sade ve açıktır.IV. 1357-1358 yıllarında yazılmıştır.Verilen özellikler aşağıdaki eserlerden hangisi ile ilgilidir?

A) Kıṣāṣü'l-Enbiyā B) Divanü Lügati’t-Türk C) Atabetü’l-Hakayık D) Divan-ı Hikmet E) Nehcü’l-Ferādis

Soru 2:

I. Farsça bir eserin Türkçeye uyarlanmış hâlidir. II. Harezm Türkçesi döneminin son eseridir. III. Rabguzi tarafından kaleme alınmıştır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri Kısasül-Enbiya ile ilgili olarak doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, III E) II, III

Soru 3:

"meñlep" kelimesinin Türkiye Türkçesine göre anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) sebep B) bedel C) gerekli D) kalıcı E) reddetmek

Soru 4:

Oguz Kagan Menakıbı’nın yazma nüshası ile ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?

A) Baştan ve sondan eksiktir. B) Okunaklı nesih yazıyla yazılmıştır. C) Uygur harfli tek bir yazma nüshası vardır. D) 21 varak (42 sayfa)’dan oluşur E) Her sayfasında 9 satır vardır; ancak son sayfada iki satır eksiktir.

Soru 5:

"çürekige" kelimesin çözümlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) çüre+k+i+ge B) çürek+i+ge C) çürek+ige D) çü+rek+ige E) çür+ek+i+ge

Soru 6:

Harezm Türkçesiyle ilgili eserlerin verildiği dönemde hüküm süren Harzemşahlar hanedanı aşağıdaki isimlerden hangisi ile başlar?

A) İl Aslan B) Atsız C) Celaleddin Muhammed D) Alaeddin Tekiş E) Kutbiddin Muhammed

Soru 7:

"sakınçnı" kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düşünceyi B) Sakladığı C) Devirdiği D) Saldırdığı E) Sevdiği

Soru 8:

'rabi‘u’l-avval ayı' ne anlama gelmektedir?

A) Müslüman takviminde üçüncü ay B) Müslüman takviminde dördüncü ay C) Müslüman takviminde beşinci ay D) Müslüman takviminde altıncı ay E) Müslüman takviminde onuncu ay

Soru 9:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi edilgen ve dönüşlü eylem türeten bir ek almıştır?

A) öçük- B) arġur- C) kėter- D) azıt- E) açtur-

Soru 10:

Harezm Türkçesi sözlüğü olarak başvurulabilecek en temel kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

A) Clausonsözlüğü B) Harezm Türkçesi sözlüğü C) Fazilov sözlüğü D) Mi‘rac-name sözlüğü E) Zamahşeri sözlüğü

Soru 11:

A ş agidakilerden hangisi Nehcü’l-Feradis’te geçen üküşleri kelimesinin izahıdır?

A) kimse B) hepsi C) çoğu D) hiçbiri E) herkes

Soru 12:

"saknur" kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) işte ondan B) bakamaz C) düşünür D) düşünür E) tohumunu

Soru 13:

Metinde fiil kök ve tabanlarına getirilebilen hangi ek bulunmaz?

A) fiilden fiil yapan -dUr- ettirgenlik eki B) -sA şart eki C) -g fiilden isim yapma eki D) -mA- fiilden olumsuz fiil yapma eki E) -mXş sıfat-fiil eki

Soru 14:

Harezmi Türkçesinde "kayusı, neme (nème), kayu" gibi zamirler aşağıdakilerden hangi zamirlere örnektir?

A) Soru zamirleri B) Çokluk 1. Kişi C) İşaret zamirleri D) Teklik 3. Kişi E) Belgisiz zamirler

Soru 15:

me?izlig kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) yani B) aslında C) meyletme D) gibi E) ancak

Soru 16:

Uygur harfli Oguz Kagan Menakıbı aşağıdaki kütüphanelerin hangisinde bulunmaktadır?

A) Millet Yazma Eser Kütüphanesi B) Universitätsbibliothek Wient C) Uzbekistan Manuscripts Library D) Paris Bibliothèque Nationale E) St. Petersburg Library

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi ‘’ Nehcü’l-Ferâdîs ’’ adlı eserin bablarından (kitaplarda bölüm, konu) biri değildir?

A) Dört halife B) Ehli beyt ve dört imam C) Türklerin Müslüman oluşları D) Peygamber E) Allah’a hoş gelmeyen ameller

Soru 18:

‘’ Nehcü’l-Ferâdîs ’’ adlı eserin nüshalarının bulunduğu yerlerden en önemlisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kazan B) Paris C) Kırım D) İstanbul E) Kûfe

Soru 19:

"nèçe yıl boldı canım ösker èrdi " Yukarıda metnin Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Ne kadar yıl oldu canım özlerdi. B) Ne kadar zaman oldu canım özlerdi. C) Ne kadar yıllar var ki canım özlerdi. D) Ne kadar yıl oldu kendim özlerdim. E) Neçe yıl oldu canım özlerdim.

Soru 20:

Aşağıdaki iyelik eklerinde hangisi tekil kişi için kullanılmaz ?

A) (X)ŋ B) (X)g C) (X)mIz D) (X)ŋ E) (s)I(n+)