Seçmeli Ara Sınav - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Karahanlı Türkçesi için aynı zamanda hangi isim kullanılır?

A) Çağatay Türkçesi B) Merkez Türkçesi C) Yeni Uygur Türkçesi D) Hakaniye Türkçesi E) Hakanlı Türkçesi

Soru 2:

“Budgay” ve “buğday” sözcüklerinin arasındaki ses olayı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Göçüşme B) G-d değişimi C) Yer değiştirme D) Benzeşme E) Ünsüz düşmesi

Soru 3:

“hıtay arkışı yadtı tawgaç edi” dizisinin Türkiye Türkçesi’ne doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlkbahar rüzgarı kötü kışı sürdü, uzaklaştırdı. B) Çiçeklikte bülbül bin sesle öter. C) Dizilmiş deve kervanı gibi uçar havalanır. D) Çin kervanı Çin ipekli kumaşını serdi. E) Mavi turna gökte yüksek sesler çıkarır.

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisinde Kutadgu Bilig'de yer alan karakterlerden biri değildir?

A) Küsemiş B) Kumaru C) Fergana D) Ersig E) Odgurmış

Soru 5:

Hermann Vámbéry'nin 915 beytini matbaada döktürerek Uygur Harfleriyle ve Almanca çevirisiyle yayımladığı eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig B) Divanu Lügati't-Türk C) Atabetü'l-Hakayık D) Şahname E) Mesnevi

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Karahanlı Türkçesiyle yazılmış eserlerden biri değildir?

A) Kutadgu Bilig B) Dîvânu Lugati’t-Türk C) Atebetü’l-Hakayık D) Karahanlı Türkçesiyle Yazılmış Kur’ân Tercümeleri E) Muhakemetü'l Lugateyn

Soru 7:

Metatez kelimesi ne anlama gelmektedir?

A) Büzüşme B) Benzeşme C) Yuvarlaklaşma D) Yer Değiştirme E) Ünsüz Düşmesi

Soru 8:

Old Turkic Word Formation (1991) adlı çalışmasında, Karahanlı Türkçesiyle yazılmış eserlerin söz varlığına yer veren bilim insanı kimdir?

A) Hasan Eren B) Ahmet Caferoğlu C) András Róna Tas D) Lars Johanson E) Marcel Erdal

Soru 9:

“Id-gıl” sözcüğündeki –gıl eki aşağıdakilerden hangisini belirtmektedir?

A) Belirsiz Geçmiş Zaman B) Belirli Geçmiş Zaman C) Emir Kipi D) Gelecek zaman E) Şart Kipi

Soru 10:

Orhon Türkçesinden beri en çok kullanılan çokluk eki aşağıdakilerden hangisidir?

A) +(X)m B) +lar/+ler C) +(X)mız D) +(X)nız E) +(X)n

Soru 11:

Eski Türk yazı dilinden gelişen İslâmî Orta Asya Türk yazı dilinin ilk evresini aşağıdakilerden hangisi oluşturmaktadır?

A) Selçuklu Türkçesi B) Karahanlı Türkçesi C) Çağatay Türkçesi D) Orhon Türkçesi E) Uygur Türkçesi

Soru 12:

Karahanlı Türkçesinde “-GU” ekinin işlevi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Topluluk sayı adı yapan ek B) Eylemden eylem yapan ek C) Fiilden fiil yapma eki D) Ulaç eki E) Gelecek zaman eki

Soru 13:

bilig bildi boldı eren belgülüg biligsiz tirigle yitük körgülüg biliglig er öldi atı ölmedi biligsiz tirig erken atı ölü Atebetü’l-hakayık’ın bu dizelerinde hangi konu ele alınmaktadır?

A) Bilginin Faydası ve Bilgisizliğin Zararı B) Güven C) Vatan Sevgisi D) Eğitim E) Aşk

Soru 14:

Atebetü’l-hakayık’tan alınan aşağıdaki satırlar Türkiye Türkçesinde ne anlama gelmektedir? "biliglig er öldi atı ölmedi biligsiz tirig erken atı ölü"

A) Bilgili adam ölünce adı kalır; bilgisiz sağ iken yoktur. B) Bilgili adam ölünce atı kalır; bilgisiz sağ iken ölüdür. C) Bilgili adam ölünce adı kalır; bilgisiz sağ iken ölüdür. D) Bilgili adam ölünce izi kalır; bilgisiz sağ iken ölüdür. E) Bilgili adam ölünce adı kalır; sağ iken değeri bilinmez.

Soru 15:

Sezik-er men sözcüğündeki -er eki aşağıdakilerden hangisini belirtmektedir?

A) Belirsiz Geçmiş Zaman B) Belirli Geçmiş Zaman C) Geniş zaman D) Gelecek zaman E) Şimdiki zaman

Soru 16:

Aşağıdaki kelimelerin hangisinde belirtme durumu eki bulunmamaktadır?

A) başın B) kazka C) menizini D) sözüg E) atannı

Soru 17:

11. -13. yüzyıllar arasında gelişen bu yazı dilinin merkezi Doğu Türkistan’da Kaşgar’dı. Orhon ve Uygur Türkçesinin devamı olan bu dönem Türkçesi için Hakaniye Türkçesi terimi de kullanılmaktadır. Yukarıda özelliği verilen tarihi Türk lehçesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Harezm Türkçesi B) Çağatay Türkçesi C) Karahanlı Türkçesi D) Kıpçak Türkçesi E) Kazak Türkçesi

Soru 18:

Yusuf Has Hâcib eserinde dört soyut kavramı kişileştirmiş ve bu kişilere de temsil ettikleri kavramlara göre adlar vermiştir. Aşağıdakilerden hangisi vezirin oğlu anlamına gelen “övülmüş”, akıl ve anlayışı temsil eden kavramdır?

A) Kün Togdı B) Ay Toldı C) Ögdülmiş D) Odgurmış E) Kumaru

Soru 19:

"törütülmiş erdin" söz grubu Karahanlı Türkçesinde ne çeşit bir birleşik fiildir?

A) Hikaye Birleşik Zamanı B) Belirsiz (Öğrenilen) Geçmiş Zamanın Hikayesi C) Gelecek Zamanın Hikayesi D) Geniş Zamanın Hikayesi E) Rivayet Birleşik Zaman

Soru 20:

Hangi seçenekte yön gösterme (direktif) eki bulunmaz ?

A) yaygaru B) taşra C) kerü D) taparu E) akru