Final Sınavı - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

"...Oşol ogul-nuñ öñlüki çıragı kök èrdi, agızı ataş kızıl èrdi, közleri al, saçları kaş-ları kara èrdiler èrdi..." Yukarıdaki metnin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bu çocuğun beti benzi mavi idi, ağzı ateş kızıl idi, gözleri elâ, saçları kaşları kara idi. B) Bu çocuğun benzi mavi idi, ağzı ateş saçar idi, gözleri elâ, saçları kaşları kara idi. C) Bu çocuğun gözleri mavi idi, ağzı ateş saçar idi, gözleri elâ, kaşları kara idi. D) Bu çocuğun benzi mavi idi, ağzı ateş saçar idi, gözleri yeşil, saçları kaşları kara idi. E) Bu çocuğun benzi mavi idi, ağzı ateş saçar idi, gözleri elâ, atının yeleleri kara idi.

Soru 2:

"gök yeleli erkek kurt gördü" cümlesinin Harezm Türkçesiyle yazılışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) kök çallug èrkek böri kördi B) çerig birle mundun atlañ C) atlap êl künlerni, beglerni D) gil, men saña başlap yolnı körgürür E) Tañ èrte boldukda

Soru 3:

Aşağıdaki mısraın yüklemini kipi nedir? neteg şah tapgıña bir barga-men tep

A) şimdiki zaman B) geniş zaman C) belirsiz geçmiş zaman D) belirli geçmiş zaman E) gelecek zaman gereklilik

Soru 4:

"köñül fermanını can birle tut[t]um adın sakınçnı bir yolı unut[t]um" Yukarıdaki metinde geçen "sakınç" kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) sinir B) keder C) endişe D) kaygı E) düşünce

Soru 5:

Mu'inü'l-Mürid'in bilinen tek yazması hangi şehirdedir?

A) Bursa B) Yozgat C) İstanbul D) Paris E) Taşkent

Soru 6:

"sözümke" kelimesinde aşağıdaki eklerden hangisi bulunmaktadır?

A) İyelik eki B) Bulunma durumu eki C) Ayrılma durumu eki D) Vasıta eki E) Eşitlik eki

Soru 7:

Nizami’nin Hüsrev ü Şirin kaç beyitlik bir manzum romandır?

A) 6511 B) 6412 C) 6512 D) 6521 E) 6541

Soru 8:

Harezm Türkçesinde ses yapısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Sekiz (8) tane ünlü harf bulunur. B) Örnekler verilirken isim kök ve gövdelerine gelen ekler -, fiil kök ve gövdelerine gelen ekler + işareti ile belirtilmiştir. C) / (=eğik çizgi) fiilin, geçmiş,şimdi ve gelecek zaman kiplerini ayırmak için kullanılmıştır. D) Ünlü yuvarlaklaşması görülmektedir E) b > m değişimi, ünsüz değişimlerine bir örnek olarak verilebilir.

Soru 9:

Harezm Türkçesi döneminin ilk eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Müridin Yardımcısı B) Nebilerin Kıssaları C) Mukaddimetü ’l-Edeb D) Cennetlerin Açık Yolu E) Muhabbet-name

Soru 10:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi türetim bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) toḏġur- B) süle- C) sarġar- D) meñze- E) küçlen-

Soru 11:

Aşağıdaki hangi beyitte “tasvir birleşik fiil” bulunmaktadır?

A) yorıġlı bulıt tėg yigitlikni ıdtım /tüpi yėl kėçer tėg tiriglik tükettim B) esizim yigitlik esizim yiğitlik /tuta bilmedim men sini terk kaçıttım C) yana kėlgil emdi yigitlik maŋa sen /ayada tutayın aġı çuz töşettim D) tiriglikke tatġı süçig cān sevinci /yigitlik teg edgü yok ermiş ayıttım E) esirkep açır-men saŋa ay yiğitlik /kamuġ körkümi sen yırattıŋ yırattım

Soru 12:

Eserin tamamının yazı çevrimi hangi yılda yapılmıştır?

A) 1980 B) 1984 C) 1986 D) 1990 E) 1995

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi emir-istek kipinde çekimlenmiştir?

A) Köçtüm B) Bolmışmen C) Taparmen D) Baratururmen E) Öleyin

Soru 14:

Metinde adı geçen kitabın adı nedir?

A) Ahyâ-yı El-‘Ulûm B) Ahbâbu’l-‘ulûm C) İhyâu’l-‘Ulûm D) İhyâ-yı ‘ulûm E) İhyâ’ul-‘ûlûm

Soru 15:

"çıkardım hoş yıdıglık suw bu köldin köŋüller kansu tèp bu safi suwdın" şeklindeki beytin Türkiye Türkçesine doğru aktarımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gönüllerden göller ve saf sulardoysun diye hoş kokular çıkardım. B) Bu gölden, kansın diye, gönüllere gidenhoş kokulu su çıkardım. C) Gönüllerden göllere ulaşan sudanHoş kokuları kansın diye çıkardım D) Bu sudan göllere ulaşan gönüllerSular kansın diye hoş kokular çıkardım. E) Bu gölden, bu saf sudan gönüllerkansın diye hoş kokulu su çıkardım.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesinde ‘daima’ anlamına gelir?

A) öñin B) ulaşu C) uluñ D) tutgıl E) yörise

Soru 17:

'köp' kelimesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) şey B) çok C) bile D) görür E) ekse

Soru 18:

Aşağıdaki eser ve yazar eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Nehcü'l Feradis-Harezmi B) Mukaddimetü'l Edeb-Zamahşeri C) Kıssü'l-Enbiya-Rabgazi D) Mu'inü'l-Mürid-İslam E) Hüsrev-ü Şirin-Genceli Nizami

Soru 19:

Mukaddimetü'l Edeb'in bilinen en eski nüshaları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmişitir?

A) Yozgat-Paris B) Berlin-Yozgat C) Paris-Taşkent D) İstanbul-Yozgat E) Yozgat-Taşkent