Final Sınavı - XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili

Soru 1:

Oğuz K a ğanDestanı’nda Çinggis Kağan’dan sonraki dönemin izlerini taşıdığını gösteren delil aşağıdakilerden hangisidir?

A) Oğuz Kağan’ın menkıbelerini anlatılması B) Moğolca sözcüklerin bulunması C) Övünçle anlatılan durumların olması D) Çağatay Türkçesi ile yazılmış olması E) 21 varaktan oluşması

Soru 2:

"Mu'inü'l Mürid" adlı eser için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Dini şiirlerdir. B) Toplam 900 beyittir. C) Türkmenlere dini bilgileri öğretmek için yazılmıştır. D) Eserin yazarı "Zamahşehri"dir. E) Kudadgu Bilig ve Atabetü'l Hakayık'la aynı vezinde yazılmıştır.

Soru 3:

Hüsrev ü Şirin ne zaman yazılmıştır?

A) 1280 B) 1190 C) 1180 D) 512 E) 1176

Soru 4:

Karahanlı Türkçesinde “-GU” ekinin işlevi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Topluluk sayı adı yapan ek B) Eylemden eylem yapan ek C) Fiilden fiil yapma eki D) Ulaç eki E) Gelecek zaman eki

Soru 5:

Zamahşeri tarafından Arapçayı öğretmek için 1128-1144 yılları arasında yazılıp Harezm şahı Atsız [1075-1144]’a sunulan bir eser olan Mukaddimetü'l-Edeb’ in Şuster nüshasını kim neşretmiştir?

A) Reşit Rahmeti Arat B) Ahmet Caferoğlu C) Fuat Köprülü D) Nuri Yüce E) Saadet Çağatay

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesinde " yuvarlanmak, debelenmek " anlamına gelen bir fiildir?

A) bıskır- B) agna- C) kedigle- D) kunuş- E) yazıla-

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesini Karahanlı Türkçesinden ayıran başlıca özelliklerden değildir?

A) Çok heceli kelimelerin sonundaki +gdüşmüştür: arıg > arı B) Görülen geçmiş zaman kipinin çekiminde birinci çokluk şahıs eki -dümiz yerine -duğolmuştur: berdüğimiz C) /d/’den meydana gelmiş olan /d/’nin yanında /y/’ye de rastlanır: kadgu >kadgu >kaygu. D) Yönelme eki +k a / +ke’nin yanında +A da kullanılmağa başlanmıştır: bizge / bizeGelecek zaman eki olarak -IsAr, -g u/-gü, -AsI kullanılmıştır: E) Gelecek zaman eki olarak -IsAr, -g u/-gü, -AsI kullanılmıştır: keçürgüm, yıglayısar,kurtulası

Soru 8:

çürekige kelimesinin Türkiye Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) çekirge B) yüreğine C) çürükse D) yürüyene E) kaburga

Soru 9:

bilig bildi boldı eren belgülüg dizesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanlar bilgi ile yaşar B) İnsanlar bilgi ile tanınır C) İnsanlar bilgi ile keşfeder D) İnsanlar bilgi ile bulur E) İnsanlar bilgi ile var olur

Soru 10:

Harezm bölgesi hangi ülke veya ülkelerin sınırları içerisinde kalmaktadır?

A) Türkiye B) Suriye C) Yunanistan D) Bulgaristan E) Özbekistan ve Türkmenistan

Soru 11:

biligdin urur men sözümke ula biligligke ya dost özüŋni ula bilig birle bulnur sa‘adet yolı bilig bil sa‘adet yolını bula Atebetü’l-hakayık’tan alınan yukarıdaki dörtlüğün Türkiye Türkçesine aktarımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sözüme bilgi ile temel atarım, ey dost! Bilgiliye yaklaşmaya çalış; mutluluğun yolu bilgi ile bulunur, bilgi edin ve mutluluk bul! B) Bilgili insan değerli dinar (gibi)dir, cahil ve bilgisiz adam değersiz bir akçe (gibi)dir. Bilgili ve bilgisiz ne zaman (nasıl) eşit olur? C) Bilgili dişi erkek, cahil erkek ise dişidir (bilgili olan kadın erkek gibidir, cahil olan erkek ise kadın gibidir) D) Kemik için ilik ne ise, insan için de bilgi odur; insanın süsü, güzelliği akıldır, kemiğinki ise iliktir. E) İnsanlar bilgi ile tanınır, bilgisiz hayatta iken kaybolmuş gibidir. Bilgili adam ölünce adı kalır;bilgisiz sağ iken ölüdür.

Soru 12:

Kısasü’l-Enbiya kitabının nüshası aşağıdaki ülkelerin hangisinde yoktur?

A) Londra B) Saint Petersburg C) PAris D) Bakü E) Türkiye

Soru 13:

Oğuz Kağan Menakibi’nin bilinen tek nüshası nerededir?

A) Topkapı Sarayı B) Paris C) Bakü D) İstanbul Üniversitesi E) Taşkent

Soru 14:

‘Tokkuz ayda kèdin, Muharram ayında Du-şanba kün kèçesi Salih paygambar anadın tugdı’ cümlesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirilişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muharrem ayında Perşembe gününün gecesi Sâlih peygamber dokuz ayı doldurmadan doğdu. B) Dokuz ay dedi mi Muharrem ayında Salih peygamber aniden doğdu. C) Dokuz ay sonra, Muharrem ayında Pazartesi gününün gecesi Sâlih peygamber doğdu. D) Dokuz ay sonra, Muharrem ayında bir Perşembe Salih peygamber doğdu. E) Salih peygamber, dokuz ay sonra Muharrem ayında Pazartesi gününün ertesi doğdu.

Soru 15:

Hangisi Aral Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır

A) Harezm B) Harzem C) Herzem D) Harza E) Harzım

Soru 16:

8, 9 ve 10. soruları aşağıdaki beyti dikkate alarak cevaplandırınız. nizāmī nazmı yañlıġ tüz sözüñni anın belgüt ḫānıñġa bu özüñni Bu beyitte kaç cümle bulunmaktadır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Soru 17:

sözcüğünün karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Diğeri B) Hani C) Sonunu D) Temeli E) Tüyü

Soru 18:

Nehcü ’l-Faradis kaç babtan meydana gelmektedir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

Soru 19:

Yukarıda çeviriyazısı verilen bölümün Türkiye Türkçesi karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sultanlığını babası iyice anladı.İşte o yüzden adı Perviz oldu. B) Yanağı güneş gibi, göz bakamaz.Yüzünü gören gönülde kaygı kalmaz. C) Onun zamanı boşa geçmesin diyebabası bir hoca temin etti. D) Ne zaman ki o padişah altı yaşına girdi,çevresinde olup biteni anlayıp bilgili oldu. E) O servi boylu yedi yaşına ulaşıncagül üzerine misk kokusu saçmağı adet etti.

Soru 20:

Nehcü’l-Ferâdîs’in Türkçe anlamı hangisidir?

A) Cennet Bahçeleri B) Cennetlerin Anahtarı C) Cennet Bahçeleri D) Cennetlerin Açık Yolu E) Cennetlerin Görünüşü