Osmanlı Türkçesi Grameri 2

Yanıt Açıklaması: Bu gibi birleşik sıfatlarda önce sıfat sonra isim gelir. Bu tamlamaları aynı sırayla (sıfat tamlaması)+lı kalıbında Türkçeye çevirmek mümkündür: "âsûde-hâl "âsûde hâlli آسوده حال . Doğru yanıt “E” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: "لانۀ كنجشك" serçe yuvası anlamındadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bir isim ile bir sıfat-fiilden oluşanlar: Farsça fiillerin geçmiş zaman gövdelerinden yapılan ism-i mef'ûller ve fiillerin ism-i fâ'il anlamı taşıyan emir gövdeleri, yani Farsça sıfatfiillerle yapılan kelimeler, birleşik sıfat yapımında sıklıkla kullanılırlar. Bunları Türkçede -an/-en (gelen, bakan, koşan vs.) veya -mış/-miş (gelmiş, ölmüş, görmüş, düşmüş vs.) sıfat-fiil ekleriyle yapılan fiil gruplarıyla karşılayabiliriz: آرا عالم âlem-ârâ "alemi süsleyen"

Yanıt Açıklaması: Arap alfabesindeki ? harfi için çevriyazıda şu işaretler kullanılır:

Yanıt Açıklaması: ref'-i livâ-i tuğyân , Farsça yapılı isim tamlamasıdır. Türkçe etmek yardımcı fiiliyle kullanıldığında bu yardımcı fiil doğrudan ref' masdarına bağlanır: ref' etmek "kaldırmak". Ref' etmek , geçişlidir, bundan dolayı livâ-i tuğyan "isyân bayrağı" bu fiilin nesnesi olur: livâ-i tuğyânı ref' etmek "isyan bayrağını kaldırmak".

Yanıt Açıklaması: Arapçada كيف keyfe “ nasıl” anlamında soru edatıdır.

Yanıt Açıklaması: معظم kelimesinin çeviriyazılı şekli “Mu‘aẓẓam” olarak yazılmalıdır. Doğru yanıt “A” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: âlem kıymetinde olan güzellik

Yanıt Açıklaması: âlem-ârâ "alemi süsleyen"

Yanıt Açıklaması: Aşağıdaki kelime grupları da söz kalıpları şeklinde zarf fonksiyonuyla kullanılmaktadır:  رحمةً للعالمين rahmeten li'l-âlemîn "Âlemlere rahmet için, Âlemlere rahmet olarak; Hz. Muhammed";. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Aşağıdaki örnekte birleşik isim tamlanan (muzâf) olarak kullanılmıştır: سرعسكر اوردوى همايون : Ser-asker-i ordu-yu hümayun

Yanıt Açıklaması: انجام فرخنده ايام : eyyâm-ı ferruh-encâm, "sonu uğurlu günler"

Yanıt Açıklaması: “sâye-i nihâl-i bâlâ-keş-i hurmâ” cümlesi Türkçeye “hurmanın uzun dalının gölgesi” olarak çevrilir ve doğru bir sıra ile “Hurmâ(nın) bâlâ-keş nihâl(inin) sâye(si)” şeklinde sıralanır. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir sıfat ile bir isimden oluşanlar: Bu gibi birleşik sıfatlarda önce sıfat sonra isim gelir. Bu tamlamaları aynı sırayla (sıfat tamlaması)+lı kalıbında Türkçeye çevirmek mümkündür: حال آسوده âsûde-hâl "âsûde hâlli"

Yanıt Açıklaması: Mestûr-ı dâmen-i himmet , Farsça isim tamlamasıdır; etmek yardımcı fiili bu tamlamayla birlikte kullanıldığında, doğrudan mestûr masdarına bağlanır: mestûr etmek "örtmek". Bu fiil geçişli olup, nesnesi cümlede daha önce geçmiştir; bu yüzden diğer kelimeler burada zarf tamlayıcısı görevindedir: "... dâmen-i himmet ile mestûr ettiği "himmet eteğiyle örttüğü".

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesinde daha çok belli kelimelerin önünde kalıp söz oluşturmak için kullanılmış gibidir: لايتجزى lâ-yetecezzâ "bölünemez, ayrılamaz". Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: zû ذو" :Sahip, +lı/+li" anlamlarındadır. Bir kısım kalıplaşmış ifadelerde ve daha çok da bilimsel terimlerde kullanılır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: “kāḍī” kelimesinin Arap harfleri ile yazılışı “قاضی” şeklindedir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ساختن-Sâhten yapmak anlamındadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Arapça'da ma'a- مع" birlikte, ile "anlamlarındadır. Doğru cevap C'dir.