Osmanlı Türkçesi Grameri 1

Yanıt Açıklaması: Mimli masdarların 4 vezni vardır. Bunlar “mef‘il, mef‘ilet, mef‘al, mef‘alet”tir. Maksad kelimesi mef‘al veznindedir. Bu vezinlerin çoğu ileride göreceğimiz ism-i mekân, ism-i zaman ve ism-i âlet kategorilerinin vezinleriyle aynıdır. Aralarındaki farkı ancak cümle içindeki anlamlarından ayırt edebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Aslî harflerinden biri hemze olan kelimelere mehmûz denir. Hemze birinci, ikinci veya üçüncü aslî harf olabilir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sâlim çokluğu teşkil eden eklerden +în ve +ûn ekleri eril (müzekker) çokluk yapar. ن mü’min = مؤمنين mü’min+în ~ مؤمنون mü’min+ûn “müminler”; buna örnektir. Bu yüzden doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: ARAPÇA KELİMELERİN YAPISI , s.3

Yanıt Açıklaması: "Müfâ'ale" vezni sülasi mezid fiillerdendir ve mimli masdar değildir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Masdarların ism-i fâ’il hali fâ2il kalıbıyla çekimlenmiş halidir. Bu doğrultuda tâlib, âlim, kâtib, âmil ve kâtil doğru çekimlenmiş ism-i fâ’illerdir. İsm-i mef’ûl ise mef’ûl kalıbıyla çekimlenmiş masdarlardır. Matlûb, ma’lûm, mektûb ve ma’mûl mef’ûl kalıbıyla doğru bir şekilde çekimlenmiştir. Ancak maktel bu kalıba uymak doğrusunun maktul olması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: İf'âl bâbının ism-i mef’ûlü مُفعَل müf'al vezninde gelir. Dolayısıyla اكرام ikrâm kelimesinin ism-i mef’ulü de مكرم mükrem “ikram olunmuş edici” olur.

Yanıt Açıklaması: Başlıca cem’-i mükesser kalıpları: Ef’âl, fu’ûl, fu’ul, fu’al, fi’al, fi’âl, fu’’âl, fa’ale, fu’alâ, fe’â’il, fevâ’il, fevâ’îl, efâ’il, efâ’îl, ef’ilâ, ef’ile, mefâ’il, mefâ’îl, tefâ’îl, ef’ul vb. A şıkkındaki eşkâl ef’âl vezninde, B şıkkındaki süfün fu’ul vezninde, C şıkkındaki kibâr fi’âl vezninde, D şıkkındaki akâ’id fe’â’il vezninde çoğul isimlerdir. E şıkkındaki vukû’ât ise cem’-i sâlim-i müennes olan +at ekiyle türetilmiştir.

Yanıt Açıklaması: mes'ele: mef'alet

Yanıt Açıklaması: 2. Elif ( ا ( kelime içinde uzun a (â) sesini karşılamak için kullanılır: ماهر mâhir, muhâbir خمابر 3. Te (ت (kelime başında, ortasında ve sonunda zâid olarak bulunabilir: تشکيل teşkîl, انتظار intizâr, شکايت şikâyet

Yanıt Açıklaması: İf'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili İf'âl bâbının ism-i fâ'ili مُفعِل müf'il vezninde gelir: اكرام ikrâm → مكرم mükrim “ikram eden, ikram edici” اسلام islâm → مسلم müslim “İslâm olan, müslüman” اسراف isrâf → مسرف müsrif “israf eden, israf edici” اخبار ihbâr → مخبر muhbir “haber veren, haber verici” Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: ARAPÇA KELİMELERİN YAPISI , s.3

Yanıt Açıklaması: ARAPÇA KELİME YAPIMI , s.3

Yanıt Açıklaması: “Temâyül” kelimesinin Tefâ'ul bâbından ism-i fâili “Mütemâyil”dir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Arapçada masdarlar, türedikleri fiillerin teklik 3. şahıstaki çekimlerinde zâid harf bulunup bulunmamasına göre iki gruba ayrılır. Zâid harf içermeyen fiillerden türetilen masdarlara mücerred masdarlar (yalın masdarlar), zâid harf barındıran fiillerden türetilen masdarlara mezîdünfih masdarlar (artırılmış, harf ilâve edilmiş masdarlar) adı verilir. "Ketebe", "Fetaha"," ‘Alime" ve "Nasara" kelimelerinin köklerinde herhangi bir zâid harf yoktur. Ancak "Ahsene" sözcüğünde zaid harflerden hemze vardır. Bu nedenle de mezîdünfih masdardır.

Yanıt Açıklaması: Arapça kelimeler aslî harflerinin niteliğine göre yedi kısma ayrılmış olur ki buna aksâm-ı seb'a (yedi kısım) denir.

Yanıt Açıklaması: İsm-i fâ’il, ism-i mef'ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlağa-i fâ’il, ism-i tafdîl, ism-i mensûb cinsinden kelimeler sıfat-tırlar. İsm-i câmid grubuna giren bütün kelimeler, mas-darlar, ism-i mekân, ism-i zaman, ism-i âlet, ism-i tasgir cinsinden kelimeler ise isimdirler.

Yanıt Açıklaması: Kelimelerden câhil cehl kökünden türetilmiş, “bilmeyen” anlamına sahip bir kelimedir. Diğerleri ise yalın halde bulunan sülâsi mücerred masdarlardır.

Yanıt Açıklaması: ظالم-ظلم