Osmanlı Türkçesi Grameri 1

Yanıt Açıklaması: Aslî harflerinden herhangi biri hemze olan kelimelere mehmûz denir. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere C şıkkında verilen mehmûz tanımı yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Arapça kelimeler kabaca iki gruba ayrılır. Bunlar asıl isimler yani ism-i câmid ve türemiş isimler yani ism-i müştaktır. Asıl isimler (ism-i câmid) grubuna giren kelimeler özel isimler, cins isimleri ve sayı isimleridir. Fiilden türemiş isimler (ism-i müştak) ise masdar isimleri, ism-i fâ'il, ism-i mef'ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlağa-i fâ'il, ism-i tafdîl, ism-i mekân, ism-i zamân, ism-i âlet, ism-i tasgîr, ism-i mensûb olarak gruplara ayrılır. Bunlardan ism-i câmid grubuna giren bütün kelimeler, masdarlar, ism-i mekân, ism-i zaman, ism-i âlet, ism-i tasgir cinsinden kelimeler isimdirler. İsm-i fâ’il, ism-i mef'ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlağa-i fâ’il, ism-i tafdîl, ism-i mensûb cinsinden kelimeler ise sıfattırlar.

Yanıt Açıklaması: Arapçada Kelime Yapımı: Mezîdünfih Masdarlar (Kıyâsî Masdarlar), İf'âl افعال Bâbı, İf'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili, İf'âl Bâbının İsm-i Mef'ûlü, s.46

Yanıt Açıklaması: ARAPÇADA MASDARLAR , Mec'ûl Masdarlar, s.36

Yanıt Açıklaması: t-f-l kökünden türemiş çocuklar anlamında Etfâl şeklinde ef'âl vezniyle çoğul olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: ARAPÇA KELİME YAPIMI, s.4

Yanıt Açıklaması: Mezîdünfih masdarların üretildiği kalıplar belli, değiştirilemez anlamlar üretirler. Her fiil her kalıba getirilip yeni bir kelime üretilemez. Fiilin geçişli veya geçişsiz oluşu önemlidir. Buna göre kalıplar etken-edilgen-dönüşlü-işteş çatılarda belli anlamları üretirler. Bu özellikleri dolayısıyla geçişlilik/geçişsizlik (yani fiilin nesne alıp almaması) açısından uygun olmak şartıyla bir fiil belli bir kalıba uygulandığında belli bir anlam üretilmiş olur. Nasıl Türkçede +çı eki meslek ismi yapıyorsa ve biz bir kelime kökünden meslek ifade eden bir kelime yapmak istediğimizde bu eke başvuruyorsak Arapçanın mezîdünfih masdarları da benzer şekilde “önceden belirlenmiş” anlamları üretirler. Bu yüzden bunlara kıyâsî masdarlar (yani kıyaslamaya dayalı masdarlar) da denir. Bu bilgiler ışığında doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tef'îl vezninde baştaki te “ت “ile ortadaki ye “ى “harfleri eklemedir. Sülâsî masdarlardan geçişli, yani nesne alan masdarlar kurar. علم' ilm “bilme, bilim” → تعليم ta'lîm “öğretme” olarak örneklendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Müfâ'alet bâbı masdarlarının çatısı, nesnesi bakımından geçişli veya geçişsiz olabilir; öznesi bakımından ise genellikle işteşlik ifade ederler.

Yanıt Açıklaması: Sâlim çokluğu teşkil eden eklerden +în ve +ûn ekleri eril (müzekker) çokluk yapar. سامع sâmi' = سامعين sâmi'în "dinleyiciler" demektir.

Yanıt Açıklaması: Arapçada Kelime Yapımı: Mezîdünfih Masdarlar (Kıyâsî Masdarlar) , s.44

Yanıt Açıklaması: متسلم-Mütesellim; teslim edilen şeyi alıp kabul eden, vergi tahsildarı, voyvoda anlamlarındadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sâyebân > Farsça Bileşik İsim (=Gölgelik); Hirâsân > Farsça Sıfat (=Korkak); Cülcülân > Arapça isim (=Kişniş); Küfrân > Arapça isim (=İyilik bilmeme); Zâviyetân > Arapça çoğul isim (=İki açı).

Yanıt Açıklaması: Birle ş ik kelimeler dı ş ında Arapçada kelimeler ön ve son eklerle de ğ il, bükünlenme yoluyla yapılır. İ ki harfli edatlar ve birkaç kelime dı ş ında Arapçada bir kelime kökü en az üç harften olu ş ur. Bunlara aslî harfler denilir. Yeni kelime yapılırken bu aslî harflerin ba ş ına, ortasına veya sonuna bir veya daha fazla harf ilâve edilir. Bu ilâve harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Rastlama anlamına gelen kelime “tesâdüf”tür. İsm-i fâ’ili “mütesâdif”; ism-i mef’ûlü ise “mütesâdef”tir.

Yanıt Açıklaması: İsm-i tasgîr, isimlerde küçültme kategorisidir. Türkçedeki+cık/+cik,+cığaz/+ciğez ekleriyle yapılan kuzucuk, kızcığaz, lokmacık gibi kelimeler de ism-i tasgîr kategorisinin örnekleridir. Bu yüzden doğru cevap C'dir

Yanıt Açıklaması: Arapçanın dilbilgisinde fiilin görülen geçmiş zaman 3. teklik şahsındaki şekli fiilin en yalın hâlidir.

Yanıt Açıklaması: Arapçada masdarlar, türedikleri fiilerin teklik 3. şahıstaki çekimlerinde zâid harf bulunup bulunmamasına göre iki gruba ayrılır. Birinci gruptaki zâid harfi barındırmayan fiillerden türetilen masdarlara mücerred masdarlar, ikinci gruptaki zâid harfi barındıran fiillerden türetilen masdarlara mezîdünfih masdarlar adı verilir. Bu bilgiler ışığında doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: bükün : Dil bilgisi görevleri ve yapı bakımından, kelime köklerinin başında, içinde veya sonunda türlü değişikliklerin olmasıdır. bükünlü dille r: Arapça, İbranice vs. gibi dillerdir.

Yanıt Açıklaması: Aslî harflerinden ilki vav veya ye olan kelimelere misâl adı verilmektedir.