Seçmeli Ara Sınav - Osmanlı Türkçesi Grameri 1

Soru 1:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde bulunan aksâm-ı seb’a grupları ve tanımları arasında uyuşmazlık vardır?

A) Lefîf: Aslî harflerden herhangi ikisi illetli B) Nâkıs: Aslî harflerden üçüncüsü illetli C) Mehmûz: Aslî harflerden herhangi biri vav D) Muzâ’af: Aslî harflerin son ikisi aynı E) Misâl: aslî harflerin ilki vav veya ye

Soru 2:

“İsm-i fâ’il, ism-i mef’ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlâga-i fâ’il, ism-i tafdîl, ism-i mensûb” cinsinden kelimeler dilbilgisel görevlerine göre hangi grubu dâhildir?

A) İsim B) Sıfat C) Zarf D) Edat E) Fiil

Soru 3:

Aşağıdakilerin hangisinde masdar, ism-i fâ’il ve ism-i mef’ûl denkliği yanlıştır?

A) if’âl = müf’il = müf’al B) tef’îl = müfa’’il = müfa’’al C) tefa’’ul = mütefa’’il = mütefa’’al D) infi’âl = münfa’il = münfa’al E) istif’âl = müstef’il = müstef’al

Soru 4:

Mec’ûl masdarlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bazı isim ve sıfatların sonuna –iyyet eki getirilerek yapılır. B) Mec’ûl masdarların başında daima zâid "mim" harfi bulunur. C) Türkçede +lık, +lik ekiyle karşılanan kelimeler türetir. D) Arapçada masdarlara -iyyet eki getirilmez. E) - iyyet eki Osmanlı Türkçesinde masdarlarada getirilmiştir.

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi ef'âl vezniyle cem' olmuştur?

A) Muallimin B) İnkâr C) Etfâl D) İhrâc E) İdhâl

Soru 6:

Aşağıdaki kelimelerin hangisinde mim harfi zâiddir?

A) Zulm B) Hilm C) Mevt D) Mesken E) Temâyül

Soru 7:

"Mezîdünfih masdarların üretildiği kalıplar belli, değiştirilemez anlamlar üretirler. Her fiil her kalıba getirilip yeni bir kelime üretilemez. Fiilin geçişli veya geçişsiz oluşu önemlidir. Buna göre kalıplar etken-edilgen-dönüşlü-işteş çatılarda belli anlamları üretirler. Bu özellikleri dolayısıyla geçişlilik/geçişsizlik (yani fiilin nesne alıp almaması) açısından uygun olmak şartıyla bir fiil belli bir kalıba uygulandığında belli bir anlam üretilmiş olur. Nasıl Türkçede +çı eki meslek ismi yapıyorsa ve biz bir kelime kökünden meslek ifade eden bir kelime yapmak istediğimizde bu eke başvuruyorsak Arapçanın mezîdünfih masdarları da benzer şekilde “önceden belirlenmiş” anlamları üretirler. Bu yüzden bunlara ... da denir." Yukarıdaki açıklama dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisi noktalı yere geldiğinde cümlenin anlamı tamamlanmış olur?

A) Semâî masdarlar B) Mec'ûl masdarlar C) Mimli masdarlar D) Kıyâsî masdarlar E) Mücerred masdarlar

Soru 8:

"Bu vezinde baştaki te “ت “ile ortadaki ye “ى “harfleri eklemedir. Sülâsî masdarlardan geçişli, yani nesne alan masdarlar kurar." Metinde tanımı verilen bâb aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tef'îl تفعيل Bâbı B) tefâ'ul تفاعل C) müfâ'alet مفاعلة D) infi'âl انفعال E) ifti'âl افتعال

Soru 9:

Hangi kelimede işteşlik bulunmaktadır?

A) B) C) D)

Soru 10:

sâmi'în kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dinleyiciler B) Okuyucular C) Oruçlular D) Sabırlılar E) İnananlar

Soru 11:

Kıyasî (mezîdünfîh) masdarların mücerred masdarlardan temel farkı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Üç harfli fiil köküne belli zâid harfler eklenerek geçişli, dönüşlü veya işteş çatılarda yeni kelimeler türetirler. B) Osmanlı Türkçesinde mücerred masdarlara göre daha sık kullanılırlar. C) Kelimelerde şekil değişikliği olmadan farklı anlamlarda yeni kelimeler türetirler. D) Mücerred masdarların anlamlarını kestirebilmek mümkün olduğu halde, kıyasî masdarların anlamlarını ancak sözlük yardımıyla bilebiliriz. E) Mücerred masdarları Türkçe –ma/-me ekli fiillerle karşılayabildiğimiz halde, kıyasî masdarları –mak/mak ekli fiillerle karşılayabiliriz.

Soru 12:

Teslim edilen şeyi alıp kabul eden, vergi tahsildarı, voyvoda anlamlarındaki Tefa''ul Bâbının İsm-i Fâ'ili olan fiil aşağıdakilerden hangisidir?

A) متصرف-Mutasarrıf B) ملتزم-Mültezim C) متفكر-Mütefekkir D) متسلم-Mütesellim E) متيقظ-Müteyakkız

Soru 13:

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Arapça kaidelere göre bakıldığında birden fazla nesne, kavram ya da kişiyi karşılamaktadır?

A) Sâyebân B) Zâviyetân C) Hirâsân D) Cülcülân E) Küfrân

Soru 14:

Aşağıda verilen Arapça kelime yapımı kurallarından hangisi/hangileri doğrudur? I. Arapçada kelimeler ön ve son eklerle de ğ il, bükünlenme yoluyla yapılır. II. Arapçada bir kelime kökü en az üç harften olu ş ur. III. Kelimelere ilâve edilen harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 15:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde tefâ’ul bâbının ism-i fâ’ili ve ism-i mef’ûlü olan ve “rastlayan / rastlanan” anlamlarına gelen kelimeler bir arada verilmiştir?

A) Müteşâ’ir / Müteşâ’er B) Mütecâviz / Mütecâvez C) Mütesâdif / Mütesâdef D) Mütemâyil / Mütemâyel E) Mütedâvil / Mütedâvel

Soru 16:

Türkçede +cık/+cik,+cığaz/+ciğez ekleriyle küçültme adları oluşturulur.Kadıncağız,kedicik gibi kelimeler buna örnek oluşturur. Verilen açıklamaya dayanarak Arapçada bu kategorideki isimlere ne ad verilir?

A) İsm-i fâ'il B) İsm-i mef'ûl C) İsm-i tasgîr D) İsm-i mekân E) İsm-i mensûb

Soru 17:

Arapçanın dilbilgisinde fiilin görülen geçmiş zaman …………. şahsındaki şekli fiilin en yalın hâlidir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) 1. teklik B) 1. çokluk C) 2. teklik D) 3. teklik E) 3. çokluk

Soru 18:

"Arapçada masdarlar, türedikleri fiilerin teklik 3. şahıstaki çekimlerinde zâid harf bulunup bulunmamasına göre iki gruba ayrılır. Birinci gruptaki zâid harfi barındırmayan fiillerden türetilen masdarlara ... adı verilir." Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlamlı bir cümle elde edilmiş olur?

A) Mezîdünfih masdarlar B) Mücerred masdarlar C) Semâî masdarlar D) Kıyâsî masdarlar E) Mec'ûl masdarlar

Soru 19:

"Dil bilgisi görevleri ve yapı bakımından, kelime köklerinin başında, içinde veya sonunda türlü değişikliklerin olması"na ne ad verilir?

A) İsm-i camid B) İsm-i müştak C) Bükün D) Morfoloji E) İsm-i fail

Soru 20:

Aslî harflerinden ilki vav veya ye olan kelimelere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Misâl B) Ecvef C) Nâkıs D) Sâlim E) Lefîf