Türkçe Cümle Bilgisi 1

Yanıt Açıklaması: • İyelik grubunun tamlanan unsuru bağlama grubu olabilir. Onun kitabı ve defteri yoktu. • Ünlem grubunun isim unsuru bağlama grubu olabilir. Ey, mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü!.. • Edat grubunun isim unsuru bağlama grubu olabilir. Anneme, ablama ve bana göre bu yol doğruydu. • Birleşik fiilin isim unsuru bağlama grubu olabilir. Bir ev arıyorum, temiz ve ferah olsun. İşimiz bilgiyi net ve görünür kılmaktır. Doğru yanıt E

Yanıt Açıklaması: İsnat, yükleme, yaklaşma, bulunma, uzaklaşma, vasıta grubu başlıkları altında incelediğimiz kısaltma gruplarının ortak özelliği, iki isim unsurundan meydana gelmeleri ve vurgunun ikinci unsur üzerinde bulunmasıdır.

Yanıt Açıklaması: çekim edatı: (Benzerlik, karşılaştırma, sınırlandırma ve sebep anlamı veren edatlar.) ile, için, gibi, diye, dolayı, ötürü, karşılık, rağmen, üzere, başka, gayrı, aşkın, daha, değin, dek, kadar, kere, kez, beri, önce, sonra, evvel, doğru, karşı, dair, göre, nazaran A, C, D ve E seçeneklerinde çekim edatları sınırlandırma anlamı katarken B seçeneğinde benzerlik anlamı katmıştır. Doğru yanıt B

Yanıt Açıklaması: Öznesi ortak zarf-fiil grupları ve yüklemlere örnek: Akif, beni bekliyormuş gibi hiç şaşırmaksızın ve gülümseyerek: -Hoş geldiniz, dedi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Özel adlar, belirtisiz ad tamlamalarının kalıplaşmaya elverişli olması özelliğinin görüldüğü durumlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller: “Bu birleşik fiiller, bir isim unsuru ile bir fiil unsurundan meydana gelir. İsim başta, fiil unsuru sonda bulunur. Unsurların biri veya hepsi, kendi sözlük anlamları dışında kullanılır. Bunların bir kısmı deyimleşmiştir,”

Yanıt Açıklaması: İle,hem... hem, ne ... ne , yahut/veyahut gibi ifadeler iki kelime ya da iki cümleyi birbirine bağlayan bağlama ifadeleri olarak karşımıza çıkarken "hey" ifadesi bir ünlemdir. Cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Birleşik isim grubu cümlede özne, nesne, dolaylı tümleç ve yüklem ismi görevinde bulunabilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kısaltma grupları cümle içinde farklı şekillerde görülebilir. Özne, nesne, zarf tümleci, yüklem vb.

Yanıt Açıklaması: "Trafik, şehir yaşamını bozan tek şeydir." cümlesindeki sıfat fiil yüklemin, diğer seçeneklerdeki sıfat-fiiler ise dolaylı tümlecin tamamlayıcısı olarak kullanılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bağlama grubunu oluşturan edatlar sıralama, karşılaştırma, denkleştirme, kuvvetlendirme ve bazı cümle başı edatlarıdır. Sıralama edatları: ve, ile, ilâ Karşılaştırma edatları: ya… ya…, hem… hem…, ne… ne…, dA… dA…, Denkleştirme edatları: ya, veya, yahut, veyahut, ya da Kuvvetlendirme edatları: …dA, … değil Cümle başı edatları: fakat, ama Doğru yanıt B

Yanıt Açıklaması: İsnat Grubu: Bir nitelik (vasıf) isminin kendisinden önce gelen bir isme dayandırıldığı kelime grubu olup yapısı bakımından, sıfat tamlamasının ters çevrilmiş hâli görünümündedir. İsnat grubunda, biri diğerine isnat edilen iki isim unsuru vardır.

Yanıt Açıklaması: Fiil+(Zarf-fiil eki)+Yardımcı Fiil = Birleşik Fiil Anlamca birbirine sıkı sıkıya bağlı bulunan, bir tek oluşu ve kılışı gösteren bu birleşikler­de, yardımcı fiilin görevi, esas fiildeki oluş ve kılışın biçimini, tarzını tasvir etmektir ki bu tür fiillere tasvir fiilleri denmesi de bu yüzdendir (Aktan, 2016:50): anlayabil-, ba- kıver-, süregel-, şaşakal-, öleyaz-, gidedur- vb. Bu tür yapılarda asıl fiil -(y)Ip,- (y)A, -(y)I ve -(y)U zarf-fiil ekleri alarak yardımcı fiile bağlanır.

Yanıt Açıklaması: A şıkkında 'ılık ve yağmurluydu' bağlama grubu cümlenin yüklemi görevindedir. B şıkkında 'duygu ve düşüncelerinde' bağlama grubu 'nerede? neyde?' sorusunun karşılığı olarak dolaylı tümleç görevindedir. C şıkkında 'Sezen ve Utku' eylemi yapan kişiler olarak özne görevindedir. E seçeneğinde 'hem annemi hem babamı' bağlama grubu 'neyi?kimi?' sorusunun karşılığı olarak nesne konumundadır. Fakat D seçeneğinde ' çok anlamsız ve saçma' bağlama grubu 'bana nasıl gelmişti?' sorusunun karşılığı olarak zarf tümlecidir.

Yanıt Açıklaması: B seçeneğinde öznenin bir unsuru, C seçeneğinde yer tamlayıcısı görevinde, D seçeneğinde yüklem görevinde ve E seçeneğinde özne görevinde görüyoruz. A seçeneğindeki cümlede ise "Veysel Bey" nesne konumundadır. O nedenle cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yükleme Grubu: Yükleme ekli bir isimle bir başka isim unsurunun oluşturduğu kelime grubudur. Grubun unsurları tek kelimeden de oluşabilir, bir kelime grubundan da oluşabilir. Vurgu, sondaki öge üzerindedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Tekrar Gruplarının Birleşik İsimler Oluşturması: Tekrar grupları, daha önce de değinildiği gibi, bazen pekiştirme işlevini kaybederek tamamen yeni bir anlam kazanır. Bu anlamı kazanırken çok defa tekrar grubunu oluşturan kelimelerle ilgisi de kesilir. Aşağıda örneklerde geçen gelgeç kelimesi “geçici”, alışveriş ise “satın alma, ticaret” anlamlarında kullanılan tekrar gruplarıdır.

Yanıt Açıklaması: Esas fiile "-ı" zarf eki ve "-ver" yardımcı fiili getirilerek oluşturulan fiiller tezlik anlamı verir.

Yanıt Açıklaması: Birleşik isim grubunu oluşturan unsurların tamamı özel isimdir: Birleşik isim grubu, isim soylu kelimelerin bir araya gelmesiyle oluşur. Nadiren sıfat, unvan ve akrabalık bildiren unsurlar birleşik isim grubunu ilk unsuru olabilir.

Yanıt Açıklaması: Kısaltma grupları iki isim unsurundan oluşup ikinci unsur, genelde bir nitelik ismidir. Ancak, ikinci unsuru nitelik ismi olmayan kısaltma grup­ları da bulunmaktadır (Aktan, 2016:71): insana / hasret (olan yaşlı adam), içine kapalı (olan), kalbi boş (olan), gözü kapalı (olmak), karnı tok (olarak), el ele ( olmak ) vb. Kısaltma gruplarının unsurları, kelime grup­larından oluşabilir: kırk yılda bir ( olmak ) (birinci unsur: sıfat tamlaması), yuvasına / çok düşkün (olan) (ikinci unsur: sıfat tamlaması) vb. Kısaltma grupları, söz diziminde sıfat ve zarf görevinde bulunurlar, kalıplaşarak birleşik kelimeleri oluştururlar: Gözü pek çocuk, oradan on adım uzaklaştı. Keyfe keder yaşıyordu. Göze göz, dişe diş bir savaş yaşanacaktı. Kısaltma gruplarında vurgu, ikinci öge üzerinde­dir: gönlü yorgun, içten pazarltklt, kalbine yenik, aklı kıt vb.