Final Sınavı - Uygur Türkçesi

Soru 1:

Avınçka arukı yitti küçi alngudı tepreyü yorıyu Yukarıda verilen cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Fiilden isim yapım eki kullanılmıştır. B) Üçüncü tekil kişi iyelik eki kullanılmıştır. C) İsimden fiil yapım eki kullanılmıştır. D) Geçmiş zaman eki kullanılmıştır. E) Yön gösterme eki kullanılmıştır.

Soru 2:

“biri ayur koy yılkı igidser yılınga aşılur bay bolur” cümlesinin günümüz Türkçesine doğru çevirisi hangisidir?

A) Biri (de şöyle) der ki: Bırak ister koyun ister keçi beslesin, her yıl aşılanırsa, (kişi) zengin olur” B) Biri (de şöyle) der ki: “Koyun ve keçi beslenirse, yıldan yıla sayıları artar, (kişi) zengin olur” C) Biri (de şöyle) der ki: “Koyun ve at beslenirse, yıldan yıla sayıları artar, (kişi) zengin olur” D) Biri (de şöyle) der ki: “Koyun ve keçiyle beslenirsen, ömrün uzar, zengin olursun” E) Biri (de şöyle) der ki: “Koyun ve deve beslediğin takdirde, malın artar, zengin olursun”

Soru 3:

“biri ayur koy yılkı igidser yılınga aşılur bay bolur” cümlesinde işaretlenen kelimenin doğru çözülmesi hangisidir? i

A) igid-‘yetiştirmek, beslemek’ B) igid-‘yetiştirmek, beslemek’ C) igid-‘yetiştirmek, beslemek’ D) igid-‘yetiştirmek, beslemek’ E) igid-‘yetiştirmek, beslemek’

Soru 4:

?adgurdu?[ça] ?aşı körtlem Dizesinde geçen ''körtlem'' sözcüğündeki ''-m'' eki aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1. tekil kişi B) 2. tekil kişi C) 3. tekil kişi D) 1. çoğul kişi E) 2. çoğul kişi

Soru 5:

" küskü yıl sekiz-inç ay sekiz yigirmike men tüşimi agır igke tegmiş-ke" sözlerinde yönelme durum eki almış kaç sözcük vardır?

A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

Soru 6:

Uygurca transliterasyonu YWLWX’ P’RS’R P’Y PWLWR olan sözlerin transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) yulugka barsar bay bolur B) yime bir bilge nom C) bilir er inçe tip tidi tavar D) kazganmak neng taluy ögüz- E) ke kirip köngül-teki küs-

Soru 7:

“köngül-teki küsüşin kanturgalı sakınsar bulunçusuz çintemeni erdini bulsar” cümlesindeki hangi kelimede ünlü daralması olayı gerçekleşmiştir?

A) köngülteki B) küsüşin C) kanturgalı D) bulunçusuz E) bulsar

Soru 8:

I. R. Rahmeti Arat’ın Eski Türk Şiiri adlı eserindedir. II. Kıtalar arasında herhangi bir uyak ya da redif bulunmamaktadır. III. Budist Uygur şiirleri arasında gösterilmektedir. IV. Arat tarafından sekizer dizelik 4 kıta olarak okunmuştur. V. Talat Tekin dizeleri 13 ile 21 hece arasında değişen dört dörtlük olarak okumuştur. Yukarıda anı teg orunlarta (öyle yerlerde) adlı şiire ilişkin verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Soru 9:

Söz konusu fragman üzerinde ilk olarak A. von Le Coq çalışmış ve metin 1919 yılında yayımlanmıştır. Ayrıca aşağıya aldığımız lirik şiiri Reşid Rahmeti Arat, Eski Türk Şiiri kitabında da değerlendirmiş ve buradaki değerlendirmenin üzerine Necip Fazıl Kısakürek de 1966’da bir yazı yazmıştır. İlk Türk şiirinin yayınlanmasına ilişkin bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Necip Fazıl Kısakürek B) 1919 yılı C) Reşid Rahmeti Arat D) A. von Le Coq E) 1966 yılı

Soru 10:

12 Hayvanlı Türk Takvimine göre yunt yıl , aşağıdakilerden hangisidir?

A) sığır B) fare C) pars D) at E) yılan

Soru 11:

bolup ayıġ ḳılınç ḳılur tınlıġ-laraġ ölürür Metinde hangi kelimede dönüşlülük işlevinde fiilden fiil yapım eki bulunmaktadır?

A) ayıġ B) ḳılınç C) ḳılur D) tınlıġlaraġ E) ölürür

Soru 12:

"Niçin" anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yime B) Yavlak C) Bodun D) Neglük E) Edgü

Soru 13:

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde ettirgenlik eki kullanılmamıştır?

A) singürür B) çomurur C) kigürür D) turgurup E) yaşayur

Soru 14:

Uygurca transliterasyon olan " L’XZYN ’WLTY TYNLIX L’RYX " aşağıdaki transkripsiyonu hangisidir?

A) bodun ayıġ ḳılınçlıġ-lar ḳılmışın B) bodisavat tigin bu uluş C) laġzın ulatı tınlıġ-larıġ D) satar anın öz igidür yime E) ölürür terisin soyar

Soru 15:

İlgi hâli eki Uygurcada ünlü veya ünsüzle sonlanan sözlerden sonra, aşağıdakilerden hangisidir?

A) -sIK B) +DA C) -GAy D) -DAçI E) +nIŋ

Soru 16:

" T’MYR ‘YŞYX YWRYDY" sözlerinin Türkçe çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bu şekilde davul çalınarak B) Prensin talihi ve kısmeti olduğu için C) Demir halatlar yürüdü. D) Yedi gün orada E) Kazasız belasız birkaç gün

Soru 17:

" Merhametlim" anlamına gelen sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağırsakım B) Körtlem C) Köz D) Özkiyem E) Öpügseyür

Soru 18:

yime adruḳ uzlar kentü kentü uz işin işleyür adruḳ adruḳ emgek emgenür Metinde hangi kelimede ettirgenlik işlevinde fiilden fiil yapım eki bulunmaktadır?

A) yime B) uzlar C) kentü D) adruḳ E) emgek

Soru 19:

Uygurca tranliterasyonu " TWXYP" olan sözlerin transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) takıp B) tokıp C) takip D) tokup E) tekıp

Soru 20:

“tıdu umadım erkim tükemedi erksiz ıdur men amtı siz kataglanın?g” cümlesindeki kelimelerde hangi ek bulunmaz?

A) iyelik B) zarf-fiil C) sıfat-fiil D) belirli geçmiş zaman E) isimden fiil yapım eki